Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
w Kielcach

1. Szerzenie idei nauki poprzez doświadczanie, eksperymentowanie oraz dokonywanie obserwacji.
2. Przybliżenie uczniom świata muzyki.
3. Rozbudzanie wrażliwości muzycznej.
4. Stymulowanie wszechstronnego rozwoju przy pomocy dźwięków.
5. Rozwijanie kompetencji miękkich: kreatywności, twórczości, współpracy w zespole, efektywnej komunikacji oraz zdolności komunikacyjnych niezbędnych do planowania własnej pracy.

Tematem realizowanego projektu były dźwięki – ,,Dzięki wokół nas”. Dlaczego zdecydowałyśmy się wybrać taki wątek? Każdy z nas słyszy dźwięki, każdy z nas wydaje dźwięki, dźwięki towarzyszą nam codziennie, otaczają nas z każdej strony dlatego postanowiłyśmy, wspólnie z uczniami klasy trzeciej, dokładnie je zbadać, zaobserwować, a także dowiedzieć się czegoś więcej na ich temat. Wszystkie podjęte działania tj. planowanie, eksperymentowanie, doświadczanie, tworzenie, obserwowanie i analizowanie pozwoliły uczniom wyciągać wnioski, stymulować ich wszechstronny rozwój oraz pogłębić wiedzę na temat otaczających ich dźwięków.

Projekt rozpoczął się od wyboru grupy projektowej, w której skład weszli uczniowie klasy trzeciej uczęszczający na zajęcia świetlicowe. Zajęcia w ramach projektu realizowane były w ramach zajęć świetlicowych, jako element godziny lekcyjnej, raz lub dwa razy w tygodniu.

W pierwszym etapie przedsięwzięcia uczniowie chcąc wyjaśnić pojęcie ,,dźwięk” pracowali w grupach i tworzyli mapy myśli, które następnie prezentowali na forum zespołu. Kolejno wyszukiwali definicję dźwięku w przeglądarce internetowej Google, słownikach oraz encyklopediach. Cała zgromadzona w ten sposób wiedza posłużyła im do stworzenia jednej, wspólnej definicji dźwięku. W drugim etapie grupa projektowa obejrzała film pt. Miasteczko Zmysłów: Jak działa ucho?, na podstawie którego stworzyła plakat przepływu fali dźwiękowej do ucha.

W kolejnym etapie uczniowie przeprowadzali obserwacje różnych środowisk, w których dokonali pomiaru dźwięków. Grupa projektowa  zapisywała wszystkie pomiary oraz uwagi na wcześniej własnoręcznie stworzonej karcie obserwacji, która później posłużyła im do dyskusji oraz wyciągania wniosków.

W następnym etapie realizacji projektu uczniowie tworzyli instrumenty muzyczne z wcześniej przygotowanych materiałów wtórnych. Wydające dźwięki grzechotki, gitary, bębenek oraz fletnia pana zostały wykorzystane przez zespół do stworzenia własnej, prostej melodii.

Kolejnym etapem przedsięwzięcia było eksperymentowanie – uczniowie poszukiwali odpowiedzi na pytanie „Czy dźwięk jest zjawiskiem widzialnym?”. Do eksperymentów zostały wykorzystane materiały zgromadzone przez nauczyciela i uczniów: cukier, ziarenka kawy, ryż, bębenek, drewniana łyżka, plastikowa miska, szklane naczynie, woda, patelnia oraz wcześniej wykonany przez uczniów instrument – bębenek.

W ostatnim etapie projektu uczniowie dokonali ewaluacji przedsięwzięcia. W tym celu wykorzystana została platforma Wordwall.

Na koniec grupa projektowa stworzyła prezentację multimedialną oraz przygotowywała się do występów publicznych przed uczniami i nauczycielami szkoły, a także uczestnikami konferencji zorganizowanej przez ŚCDN.

Koncepcją projektu było szerzenie idei nauki poprzez doświadczanie, eksperymentowanie oraz dokonywanie obserwacji. Ponadto zamiarem przedsięwzięcia było przybliżenie realizatorom projektu świata muzyki, rozbudzenie zainteresowań, wrażliwości muzycznej oraz stymulowanie wszechstronnego rozwoju przy pomocy dźwięków. Wszystkie zamierzone cele zostały zrealizowane.

Efektami realizacji projektu są:

• stworzone instrumenty muzyczne, dzięki którym uczniowie skomponowali własną melodię – takie działania przyczyniły się do rozwijania u uczniów umiejętności planowania własnej pracy w grupie, rozwoju twórczych i kreatywnych postaw  oraz wrażliwości muzycznej;
• karta obserwacji – dokonując obserwacji środowiska, uczniowie samodzielnie dochodzili do wiedzy, zapisywali uwagi i pomiary natężenia różnych dźwięków, analizowali zdobyte dane, dokonywali porównań oraz wyciągali wnioski;
• plakat przedstawiający drogę przepływu fali dźwiękowej do ucha – sporządzenie plakatu pomogło uczniom przyswoić trudną dla nich wiedzę, a także pobudziło kreatywność uczniów;
• mapy myśli – grupowe tworzenie mapy myśli ułatwiło uczniom rozwiązanie problemu,  a dzięki pracy w zespole powiększyli sferę dostępnych skojarzeń pojęcia ,,dźwięk” oraz   
• uczyli się współpracy w zespole;
• eksperymenty – przeprowadzone doświadczenia najbardziej zaciekawiły uczniów, którzy mogli jednocześnie obserwować, analizować i wyciągać wnioski z tego co zaobserwowali;
•  prezentacja multimedialna – uczniowie usprawnili swoje umiejętności w zakresie posługiwania się narzędziami technologicznymi;
• publiczna prezentacja projektu – grupa projektowa zaprezentowała efekty swojej pracy przed dyrekcją, nauczycielami oraz uczniami szkoły, a także podczas konferencji podsumowującej projekty ŚCDN „STEAM-owa Szkoła 2022 – 2023” i ,,STEAM-owe zajęcia w edukacji wczesnoszkolnej”, która odbyła się w auli Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach; wystąpienie publiczne nauczyło współpracy z grupą, sztuki sposobu komunikacji, wypowiadania się przed publicznością, odpowiedniego formułowania i przedstawiania myśli, a także radzenia sobie ze stresem scenicznym.

Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach