Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
w Kielcach

Podstawę stanowiły badania przeprowadzone od września do grudnia 2022 r. na grupach społecznych o kluczowym znaczeniu dla projektowania polityki oświatowej – uczniach szkół średnich (liceów, techników, szkół branżowych I stopnia), nauczycielach historii oraz Polakach powyżej dwudziestego roku życia. Celem podjętego działania było rozpoznanie postaw obywateli wobec przeszłości, stanu wiedzy i świadomości historycznej, ocena form nauczania historii oraz źródeł pozyskiwania informacji, aby można było dostosować dydaktykę z zakresu historii do percepcji młodych Polaków. Autorzy sformułowali dziesięć niezwykle istotnych wniosków. Stwierdzili, m.in.: „Wiedzę Polaków o ich przeszłości można określić jako umiarkowaną, przy czym w przypadku młodzieży uzyskane wyniki były zauważalnie słabsze w porównaniu z dorosłymi Polakami”, „Formy przekazu wiedzy historycznej, które interesowałyby uczniów, oraz te, które nauczyciele uznają za interesujące dla młodych, nie są tożsame”, „Wiedza o przeszłości lokalnej i regionalnej, tzn. małych ojczyzn, jest niewielka”, „Historia w najatrakcyjniejszej dla Polaków formie (zarówno dla młodzieży, jak i starszych) rzadko ma niestety postać słowa drukowanego", „Źródła, które nie są najważniejsze (rozmowy ze starszym pokoleniem, z pasjonatami historii, kontakt z miejscami pamięci i muzeami, pamiątkami przeszłości), są uznawane za szczególnie wiarygodne. Są to niespójności warte przemyślenia przez osoby planujące edukację w zakresie historii”.

K. Malicki, S. Wilk, I. Żuk, Edukacja dla pamięci. Przekaz wiedzy historycznej w kontekście postaw Polaków wobec ich przeszłości, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2023.