Teatr w działaniu – „Zabawy” w Koneckim Centrum Kultury
27.05.2025
27 maja 2025 r. w nowoczesnej sali Koneckiego Centrum Kultury wybrzmiał poruszający głos Dawida Rubinowicza – żydowskiego chłopca z Krajna, autora pamiętnika z czasów okupacji. Jego zapiski stały się sercem spektaklu „Zabawy” (scenariusz i reżyseria: Izabela Kaleta).
Przedstawienie jest finałem projektu „Teatr Działa 2024/2025 – Dawid Rubinowicz. Sceny z pamiętnika” prowadzonego przez Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach.
Podwójny pokaz – edukacja i wspólnota
Pierwszy, przedpołudniowy pokaz przeznaczony dla młodzieży z koneckich szkół średnich – zamienił salę w żywą lekcję historii: bez podręczników, lecz z emocją, ruchem i słowem, które budowały most między przejmującą przeszłością a dzisiejszymi dylematami młodych ludzi.
Popołudniowa odsłona jako wydarzenie otwarte, przyciągnęła mieszkańców Końskich. Wspólna refleksja nad losami Dawida Rubinowicza, wartością dziecięcych marzeń i niezbywalnym prawem do godności pozostawiła w publiczności ślad głębokiego, milczącego wzruszenia.
Od warsztatów do premiery – droga twórców
Prace nad „Zabawami” ruszyły w październiku 2024 r. w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. Nauczycielki i nauczyciele z całego województwa – przyszli aktorzy – doskonalili emisję głosu, ruch sceniczny i interpretację tekstu, a także poszerzali wiedzę historyczną podczas seminariów IPN. Izabela Kaleta zaproponowała metaforyczną formę opowieści: surową w środkach, lecz gęstą od znaczeń, pozwalającą usłyszeć dziecięce „zabawy” nawet w ekstremalnych realiach wojny.
Scena – pamięć – empatia
Na scenie nauczyciele–aktorzy wcielili się w role dziecięcych narratorów. Choreografia przeplatała się z fragmentami pamiętnika, a tytułowe „zabawy” – raz w odgłosach codzienności, raz jako dramatyczny kontrapunkt – przypominały o potrzebie normalności mimo grozy historii. Minimalistycznej scenografii towarzyszyły kompozycje Michała Lorenca i subtelne echa muzyki Johna Williamsa, podkreślając napięcie między niewinnością a tragizmem.
Cisza, która mówi wszystko
Po finałowej scenie zapadła chwila ciszy – wymowniejsza niż natychmiastowe brawa. Dopiero potem sala wypełniła się długimi oklaskami. Uczniowie podkreślali, że oszczędna forma wydobywa siłę słów Dawida – słów, które pytają nas o odpowiedzialność dziś, a nie tylko wczoraj.
Podziękowania
Serdecznie dziękujemy Pani Beacie Salacie, Dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Skłodowskiej-Curie w Końskich, za zaproszenie i inspirujące partnerstwo. Wyrazy wdzięczności kierujemy również do mieszkańców Końskich – za obecność, skupienie i gotowość do wspólnego dialogu o historii, która wciąż kształtuje naszą wrażliwość.
Wierzymy, że pedagogika teatru – szczególnie tworzona przez nauczycieli dla uczniów – pozostanie ważnym narzędziem kształtowania empatii i odpowiedzialności obywatelskiej.