Gmina
Łęczyce

Lasy spełniają wielorakie funkcje, wynikające z potencjału biotycznego ekosystemów leśnych i preferencji społecznych. Są to funkcje ekologiczne (ochronne), gospodarcze (produkcyjne) i społeczne (socjalne). Funkcje lasu mają charakter współzależny, a płynące z użytkowania lasów korzyści dla społeczeństwa są wielkościami nieograniczonymi.

Lasy zajmują 52,3 % powierzchni Gminy Łęczyce. Lasy państwowe, na omawianym terenie zarządzane są przez Nadleśnictwo Strzebielino i Nadleśnictwo Choczewo. Oprócz lasów państwowych, 597,5 ha zajmują lasy prywatne Ogólna powierzchnia gruntów leśnych gminy wynosi 12 486,1 ha.

Lasy państwowe na omawianym terenie wchodzą w skład leśnictwa: Strzebielino, Chmieleniec, Świetlino, Wysokie, Paraszynek, Karczemki oraz Chynów.

Dominującymi zbiorowiskami leśnymi w gminie są dąbrowy i buczyny. Dąbrowy występują na obszarze całej gminy z koncentracją na SW od Dzięcielca,
na W od Rozłazina, między Rozłazinkiem a Wielistowem oraz na S od Jeziora Lubowidzkiego. W skład drzewostanu wchodzi sosna z domieszką dębów I buków, lasy te, na terenie gminy, podobnie jak na terenie kraju, należą do silnie przekształconych. Buczyny porastają Wysoczyznę Żarnowiecką I strefę krawędziową Pojezierza Kaszubskiego.

Na ubogich glebach rdzawych, głównie na przedpolu strefy krawędziowej poj. Kaszubskiego wykształciły się bory świeże, zbudowane głównie z sosny miejscami
z domieszką dębów i miejscami świerka. Lokalnie na polach sandrowych występują silnie zniekształcone bory mieszane.

Dno strumieni porastają lasy łęgowe, których największe powierzchnie można znaleźć nad Kisewską Strugą.

Na całym obszarze gminy występują nasadzenia porolne, są to zarówno nasadzenia drzew iglastych: sosny, świerka; jak również liściastych: brzozy, buka i dębu.
Ogólny stan zdrowotny i sanitarny lasów państwowych na terenie gminy można uznać za zadowalający. Niemniej w ubiegłych okresach gospodarczych występowały
tu szkody powodowane przez czynniki abiotyczne i biotyczne. Na omawianym terenie występowanie patogenów grzybowych nie stanowi dużego zagrożenia, niemniej ich występowanie, a w szczególności huby korzeniowej uwidacznia się szczególnie na gruntach porolnych, powodując choroby systemów korzeniowych i zamieranie drzew. Początkowo następuje gniazdowe wydzielanie posuszu, a następnie całych drzewostanów. W celu zmniejszenia szkód nadleśnictwo prowadziło dolesianie luk gatunkami liściastymi oraz usuwanie na bieżąco posuszu.

Dodatkowym czynnikiem osłabiającym drzewostany są silne wiatry i huragany, które nawiedziły te tereny w ubiegłych latach. Wymuszone zjawiskami klęskowymi cięcia sanitarne i przygodna wykonywano w pierwszej kolejności, często kosztem wykonania nowych zrębów.

Gmina Łęczyce to niesamowite miejsce skupione wokół rezerwatów przyrody z bogatą kolekcją pomników przyrody oraz użytków ekologicznych. Na naszym terenie znajdują się aż trzy obszary chronionego krajobrazu

• Obszar Chronionego Krajobrazu Pradoliny Redy – Łeby (11 968,86 ha). Obejmuje on dno pradoliny rzecznej wraz ze zboczami stref krawędziowych Pojezierza Kaszubskiego i Wysoczyzny Żarnowieckiej.
• Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Łeby (1 592,53 ha). Przełomowy odcinek Łeby o silnym zróżnicowaniu rzeźby terenu.
• Choczewsko – Saliński Obszar Chronionego Krajobrazu (1 177,01 ha). W gminie Łęczyce tylko jego fragment (część zachodnia) z rozległym, ale dość silnie przekształconym kompleksem leśnym zdominowanym przez grądy.

POMNIKI PRZYRODY

Kolejnym walorem gminy jest liczba i zróżnicowanie gatunkowe oraz parametry drzew spełniających kryteria objęcia ochroną jako pomniki przyrody. Na terenie gminy Łęczyce istnieje 41 pomników przyrody, natomiast 418 elementów jest projektowanych.

Wykaz pomników przyrody do pobrania na dole strony.

REZERWATY PRZYRODY

Walory biotyczne gminy mają zarówno charakter obszarowy, jak i punktowy. Na terenie gminy występuje szereg biocenoz o relatywnie niewielkim stopniu zniekształcenia. Są to układy leśne lub zależne od lasu, a mniejszym stopniu także nieleśne.

Pużyckie Łęgi

Obejmuje się częściową ochroną obszar lasu Nadleśnictwa Choczewo o powierzchni 4,93 ha oraz otulinę o powierzchni 9,86 ha. Celem ochrony jest zachowanie dużego obszaru źródliskowego z całością występujących tu biocenoz i biotopów.

Wielistowskie Łęgi

Obejmuje się częściową ochroną obszar lasu Nadleśnictwa Strzebielino o powierzchni 2,89 ha. Celem ochrony jest zachowanie w stanie niezmienionym kompleksu zbiorowisk źródliskowych i lasów łęgowych oraz licznych nisz źródliskowych.

Wielistowskie Źródliska

Obejmuje się częściową ochroną obszar lasu Nadleśnictwa Strzebielino o powierzchni 11,68 ha. Celem ochrony jest zachowanie biocenoz źródliskowych i leśnych, a także elementów środowiska abiotycznego, w tym przede wszystkim zespołu źródlisk oraz silnie urozmaiconej rzeźby terenu.

Paraszyńskie Wąwozy

Obejmuje się częściową ochroną obszar lasu Nadleśnictwa Strzebielino o powierzchni 55,22 ha. Północne zbocza Paraszyńskiej Góry obejmują obszar licznych źródlisk strumieni otoczonych ponad 100 – letnim drzewostanem bukowym. Największe w gminie (i w regionie) skupienie wielu gatunków roślin naczyniowych o podgórskim charakterze zasięgu. Występuje tu m.in.: kilkutysięczna populacja podrzenia żebrowca, widłak wroniec, tojeść gajowa, przetacznik górski, zachyłka oszczepowata, a także szereg innych gatunków rzadkich i chronionych.

Długosz Królewski w Łęczynie

Utworzony w 1976 r., powierzchnia 1,17 ha. Rezerwat florystyczny. Usytuowany ok. 2,5 km na północ od wsi Świetlino. Obejmuje ochroną dwa zatorfione zagłębienia terenu z dość liczną populacją długosza królewskiego (Osmunala regalis), paproci z rodziny długoszowatych, występująca w wilgotnych lasach (olsach) i miejscach podmokłych. Liście duże do dwóch metrów, długie, pierzaste. Górna część liścia z zarodnikami ma odmienny wygląd od części dolnej. W Polsce dość rzadka, chroniona. W rezerwacie znajduje się jedno z nielicznych stanowisk tej paproci w woj. pomorskim.
Niezwykle urozmaicona rzeźba terenu, liczne strumienie i duże zalesienie nadające strefie krawędziowej cechy zbliżone do obszarów podgórskich, a także liczne, dobrze zachowane fragmenty biocenoz, zdecydowały o znacznym bogactwie florystycznym gminy Łęczyce.

UŻYTKI EOKOLOGICZNE

Są to pozostałości ekosystemów, które mają znaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych i typów środowisk. Do nich zaliczyć  możemy naturalne zbiorniki wodne: oczka, bagienka, kępy drzew i krzewów, torfowiska, płaty nie użytkowanej roślinności, starorzecza, wydmy.

Na terenie gminy obecnie znajduje się 15 o łącznej powierzchni 53,38 ha obiektów uznanych za użytki ekologiczne. Są to tereny podmokłe, w części zatorfione, zakrzaczone i zadrzewione.

Cechuje je duża różnorodność siedliskowa i gatunkowa. Pełnią one znaczącą rolę ekologiczną (lokalne ostoje przyrody, elementy korytarzy ekologicznych), hydrologiczną (lokalne rejony retencji i alimentacji wód) i krajobrazową. Uznaje się, że nie jest to propozycja wyczerpująca bogactwo form przyrodniczych gminy Łęczyce.

Bagienko

Obszar o pow. 0,39 ha.

Brzeziński Moczar

Bardzo małe (0,96 ha) torfowisko przejściowe z fragmentami boru bagiennego, położone ok. 600 m na południowy – wschód od Dąbrowy Brzezińskiej. Największym walorem torfowiska jest obecność mszaru przygiełkowego i mszaru dolinkowego z interesującymi gatunkami roślin takimi jak: bagnica torfowa, rosiczka okrągłolistna, modrzewnica zwyczajna.

Diabelski Opar

Powierzchnia 6,00 ha. Użytek położony ok. 1,3 km na północny – zachód od Chrzanowa. Torfowisko przejściowe z licznymi wyrobiskami potorfowymi w różnym stadium zarastania. Powierzchniowo dominują tam fitocenozy przejściowotorfowiskowe pła mszarnego i boru bagiennego. Stanowisko kilku interesujących gatunków roślin, np. rosiczki okrągłolistnej, modrzewnicy zwyczajnej, pływaczka drobnego, bagna zwyczajnego.

Dwojaczki

Obszar o pow. 14,47 ha

Jeleni Potok

Powierzchnia 4,56 ha. Szybko płynący strumień o bardzo dużym spadku, kamienistym dnie i stromych, mszystych skarpach. W dolnej części zakończony sadzawką, w górnej z dość rozległą niszą źródłową z fragmentami łęgu i licznymi zbiorowiskami źródliskowymi.

Kacza Łapa

Powierzchnia 3,60 ha. Torfowisko przejściowe położone ok. 1,5 km na północny – wschód od Kaczkowa. Powierzchniowo dominują na nim: przejściowotorfowiskowe pło mszarne oraz szuwar turzycy dziobkowatej. Dość dużą powierzchnię zajmują fitocenozy mszaru dolinkowego z bagnicą torfową i bogatą populacją turzycy bagiennej.

Łęczycki Moczar

Obszar o pow. 6,65

Łęg nad Jeziorem Lubowidz

Powierzchnia 2,00 ha. Kompleks łęgu i zbiorowisk źródliskowych. Liczne wywierzyska i początkowe odcinki strumieni o kamienistym dnie. Stanowisko kilku gatunków o podgórskim charakterze zasięgu.

Leśne Bagienko

Obszar o pow. 0,68 ha

Łęgi w Bożympolu

Powierzchnia 14,40 ha. Kompleks roślinności źródliskowej i łęgu olszowego. Użytek składa się z dwóch części, z których północna obejmuje też skarpę z fragmentami grądu i pomnikowymi dębami.

Maluszek

Niewielkie (1,60 ha) torfowisko przejściowe i wysokie położone około 1km na wschód od wsi Wysokie. Stanowisko interesujących gatunków roślin torfowiskowych m.in. rosiczki okrągłolistnej, modrzewnicy zwyczajnej, bobrka trójlistkowego.

Staw Samotnika

Obszar o pow. 2,26 ha

Torfowisko w Rozłazinku

Obszar o pow. 1,41 ha

Trojaczki

Powierzchnia 24,4 ha. Zespół trzech torfowisk położonych pomiędzy wsiami Kaczkowo i Świetlino oraz otaczających je leśnych zbiorowisk bagiennych: borów bagiennych, brzezin bagiennych i fragmentów olsu. Torfowiska mają charakter przejściowy, jednak niektóre ich fragmenty są dość mocno zeutrofizowane. Największym walorem omawianych obiektów są interesujące zbiorowiska torfowiskowe np. mszar dolinkowy, mszar przygiełkowy czy wysokotorfowiskowy mszar kępowy oraz rzadkie, zagrożone wyginięciem i chronione gatunki roślin występujące w licznych populacjach, m.in.: turzyca bagienna, bagnica torfowa, przygiełka biała, rosiczka okrągłolistna, wrzosiec bagienny i fiołek bagienny.

Wielistowskie Łęgi

Powierzchnia 3,36 ha. Cyrk źródłowy z dobrze zachowanymi płatami łęgów i fragmentami grądu oraz małopowierzchniowymi źródliskami. Stanowisko kilku gatunków o podgórskim charakterze.

Wielistowskie Źródliska

Powierzchnia 11,20 ha. Kompleks źródlisk w mozaice z łęgiem olszowym otoczonych żyznymi i kwaśnymi buczynami. Stanowisko wielu gatunków chronionych i rzadkich.

Wysokie

Obszar o pow. 5,44

Zolnica

Powierzchnia 3,28 ha. Torfowisko wysokie i przejściowo położone około 1200 m na wschód od Dąbrowy Brzezińskiej. Powierzchniowo dominują tam: mszar dolinkowy, przejściowotorfowiskowe pło mszarne oraz szuwar turzycy dziobkowatej, mniejsze powierzchnie zajmuje wysokotorfowiskowy mszar kępowy. Stanowisko interesujących gatunków roślin m.in. turzycy bagiennej, przygiełki białej, rosiczki okrągłolistnej, pływacza drobnego i zwyczajnego.

Źródliskowa Łąka

Obszar o pow. 4,56 ha

Źródliska Redy

Obszar o pow. 2,07 ha

Źródlisko

Powierzchnia 1,44 ha. Bardzo mocno zróżnicowany oreograficznie obszar źródliskowy położony około 1 km na południowy – zachód od Strzelęcina. Teren ten porastają dobrze zachowane lasy łęgowe i grądowe.

Żurawia Łąka

Obszar o pow. 1,08 ha

Natura 2000 to sieć obszarów chronionych na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych pod względem przyrodniczym i zagrożonych składników różnorodności biologicznej w państwach Unii Europejskiej. W skład sieci Natura 2000 wchodzą:

SPECJALNE OBSZARY OCHRONY SIEDLISK (SOO)

Dolina Górnej Łeby

o powierzchni 2550,1 ha. Obszar obejmuje dolinę rzeki Łeby, rozcinającą silnie sfałdowaną morenę denną, sandry i moreny czołowe. Rzeka płynie tu na dnie rynien subglacjalnych w różnym stopniu przekształconych przez rzekę, a w górnym odcinku przecina przepływowe Jezioro Sianowskie. W rozcięciach rygli tworzy przełomy, w których przybiera charakter rzeki podgórskiej. Jej spadek na odcinku ok. 50 km wynosi 96 m. Dno doliny tworzą piaski i gliny akumulacji lodowcowej oraz torfy niskie. Zbocza o wysokości nierzadko przekraczającej 100 m, mają nachylenie od ok. 15 stopni w odcinkach rynnowych do około 40 stopni w przełomach. Są one porozcinane przez liczne doliny erozyjne, przeważnie suche; u ich podstawy występują liczne wysięki i źródła. Rzeka zaliczana jest do pstrągowo-lipieniowych. Na dnie doliny panują wielogatunkowe wilgotne łąki; zachowały się też lasy łęgowe o cechach podgórskich oraz śródleśne i nieleśne wysięki i źródliska. W dolnych częściach stoków doliny między Stryszą Budą a Strzepczem licznie występują wiszące torfowiska źródłowe. W górnym odcinku są to buczyny, a na dnie doliny grądy i łęgi, a w dolnym - mieszane lasy z dużym udziałem sosny i świerka. Na mniej stromych zboczach w odcinkach rynnowych są pola uprawne. W granicach obszaru wyróżniono 8 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, zajmujących ponad 90% powierzchni. Są wśród nich bardzo rzadkie na niżu zespoły źródliskowe, dobrze zachowane kompleksy łąk trzęś licowych i torfowisk oraz rozległe kompleksy typowo wykształconych buczyn i grądów. Znajdują się tu stanowiska rzadkich gatunków roślin źródliskowych, łąkowych i leśnych, w tym reliktów borealnych i górskich.

Paraszyńskie Buczyny

o powierzchni 2993,7 ha.- obszar proponowany przez organizacje pozarządowe w ramach Shadow List. Ostoja znajduje się w północnej Polsce, na Pojezierzu Kaszubskim. Obszar obejmuje kompleks leśny położony na wzgórzach morenowych, o wysokościach względnych dochodzących do 200 m. Obszar porozcinany jest dolinami rzecznymi i dolinkami erozyjnymi z bardzo licznymi źródliskami. Występujące tu potoki tworzą często wysokie wąwozy, przez co potoki te mają charakter strumieni podgórskich. Można je podziwiać m.in. w rezerwacie przyrody "Wielistowskie źródliskń. W niszach źródliskowych obserwować można procesy erozji wstecznej. Na terenie ostoi dominują lasy mieszane i liściaste z dużym udziałem lasów bukowych. Spotyka się tu również fragmenty łęgów jesionowo-olchowych, w tym ich postacie źródliskowe, nawiązujące do łęgów podgórskich. Dobrze zachowały się tu fragmenty grądu pomorskiego oraz płaty kwaśnych i żyznych buczyn - siedlisk cennych dla UE. Na terenie ostoi występuje 5 rodzajów siedlisk cennych z europejskiego punktu widzenia, które zajmują ponad 60% powierzchni. Najcenniejsze z nich są priorytetowe lasy łęgowe i nadrzeczne zarośla wierzbowe zajmujące około 2% powierzchni ostoi. Teren ten charakteryzuje się bogatą florą. Występują tu liczne stanowiska wielu rzadkich i zagrożonych gatunków roślin, w tym najliczniejsza na Pomorzu populacja paproci - podrzenia żebrowca znajdująca się w rezerwacie przyrody "Paraszyńskie Wąwozy". W rezerwacie "Wielistowskie Łęgi" występuje natomiast stanowisko wiciokrzewu pomorskiego.

OBSZARY SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW (OSO)

Lasy Lęborskie

o powierzchni 8565,3 ha, nazywane też Puszczą Wierzchucińską są jednym z dwóch najdalej na północ położonych zwartych kompleksów leśnych w Polsce. Jest to obszar o urozmaiconej rzeźbie terenu, od lekko pagórkowatej na północy, po zdecydowanie falistą na południu, gdzie znajdują się najbardziej strome zbocza. W sąsiedztwie obszaru przepływają dwie rzeki, od południa Łeba, a po wschodniej stronie Reda. Na terenie ostoi znajduje się kilka jezior, z których największymi są: J. Czarne, J. Dąbrze oraz J. Salino. Obszar charakteryzuje się występowaniem sieci małych strumieni (największy ciek: Kanał Chełst), oczek śródleśnych czy bezodpływowych, zabagnionych zagłębień. Dominującym typem siedlisk są lasy mieszane, dużo rzadziej pojawiają się siedliska boru i boru mieszanego. Głównie występującymi gatunkami drzew na terenie ostoi są sosna, świerk, buk, dąb i brzoza. Lasy Lęborskie stanowią ostoję dla wielu gatunków ptaków, z których co najmniej 8 zostało wymienionych w załączniku I Dyrektywy Ptasiej, a 2 spośród nich zostały umieszczone w Polskiej Czerwonej Księdze, jako gatunki zagrożone. Obszar stanowi ostoję dla takich gatunków ptaków jak: bielik, żuraw, lelek, dzięcioł czarny, lerka, muchołówka mała, gąsiorek, włochatka. Liczebność tego ostatniego gatunku kwalifikuje Lasy Lęborskie do międzynarodowej ostoi ptaków. Na obszarze ostoi spotkać można gatunki roślin objęte całkowitą ochroną prawną w Polsce takie jak m.in. podrzeń żebrowiec, wawrzynek wilczełyko, stoplamek plamisty, długosz królewski, pióropusznik strusi, pełnik europejski, wiciokrzew pomorski. Na terenie tym znajdują się rezerwaty przyrody: Długosz Królewski w Łęczynie, Choczewsko-Saliński Obszar Chronionego Krajobrazu oraz OChK Pradoliny Łeby-Redy.