Powiat
Konecki

Trzeba nadmienić, iż konspiracyjna struktura Polskiego Państwa Podziemnego stanowiła ewenement w całej okupowanej Europie, a za jej początek przyjmuje się utworzenie jeszcze w oblężonej Warszawie Służby Zwycięstwu Polsce, dokładnie 27 września 1939 roku. Formacja ta, oprócz przygotowań do walki zbrojnej, prowadziła szeroko zakrojoną walkę na polu cywilnym, kierując działalnością na wielu płaszczyznach społecznych, m.in. kultury i oświaty, wedle wytycznych Rządu RP na Uchodźstwie.

W tej podniosłej mszy świętej uczestniczyli przedstawiciele koneckiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z prezesem Andrzejem Kosmą na czele. Delegacji Powiatu Koneckiego przewodził starosta - Grzegorz Piec w asyście wiceprzewodniczącego Rady Powiatu - Łukasza Kubki, sekretarza - Zbigniewa Sadorskiego, dyr. PUP - Jacka Werensa oraz naczelników wydziałów Mariana Wikiery i Marcina Wiadernego. Obecny też był konecki burmistrz - Krzysztof Obratański.

Sztandar ŚZŻAK poprowadzili przedstawiciele Jednostki Strzeleckiej 2160, a dwa następne sztandary były wystawione przez Powiat Konecki oraz Cech Rzemiosł.

Mszę św. celebrował ksiądz dziekan Andrzej Zapart z udziałem księży Piotra Ordowicza oraz Michała Podsiadłego, a w oprawie muzycznej liturgii słychać było dziecięcy chór "Mikołajki".

Dla zaznaczenie tego wydarzenia zostało przygotowane wystąpienie okolicznościowe:

„W 82. ROCZNICĘ POWSTANIA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO – SŁOWA NIEWYBRZMIAŁE OD OŁTARZA”

W tym roku mija 200 lat, kiedy urodził się Wielki duchem i postawą Polak – Cyprian Kamil Norwid. Warto w tym miejscu na tę okoliczność  przywołać znamienne słowa tego wieszcza:

Ojczyzna to ziemia i groby, narody tracąc pamięć, tracą życie. Dlaczego je przypominam!? Bo chodzi tu zwłaszcza o pamięć! Pamięć narodu polskiego, która jest podstawowym spoiwem wspólnoty. Pamięć potrzebna jest zwłaszcza dziś, we współczesnym świecie, gdzie jesteśmy bombardowani nadmiarem informacji, gdzie trudno odróżnić prawdę od kłamstwa, gdzie często próbuje się, w tym globalnym przekazie, z kata zrobić ofiarę, a z ofiary winnego nie - popełnionych czynów, gdzie podważa się trwałe, cenne wartości, gdzie idzie walka o rząd dusz, którymi chce się zawładnąć, zawładnąć zbiorowym myśleniem.

Dlatego trzeba pamiętać, że 82 lata temu na Polskę najechały hitlerowskie Niemcy i stalinowska Rosja. Nie naziści, nie sowieci – komuniści, tylko Niemcy wraz z Rosją!

Naród polski stanął wtedy, jak nigdy dotąd w swojej historii, wobec całkowitego wyniszczenia tego, co było w nim cenne. Symbolami tej niespotykanej tragedii - zagłady, z jednej strony stał się Katyń, z drugiej zaś Auschwitz-Birkenau. Bezwzględnej polityce wrogów należało szybko się przeciwstawić, zorganizować opór, działać w ukryciu, w konspiracji, w tzw. podziemiu.

I tak już 27 września  1939 roku powstała w oblężonej Warszawie Służba Zwycięstwu Polski - konspiracyjna organizacja wojskowa, mająca toczyć walkę przeciw okupantom, niedługo potem przekształcona w Związek Walki Zbrojnej, podlegający Rządowi polskiemu na uchodźstwie. W ten sposób zachowano ciągłość polityczno-wojskowej kontynuacji władz Rzeczypospolitej Polskiej i pośredni wpływ władz państwowych na sytuację w kraju. Od lutego 1942 roku była to już Armia Krajowa.

Jesteśmy tu zatem w rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego, niespotykanego zjawiska w dziejach ruchu oporu okupowanych krajów Europy. W ramach działań podziemia nie tylko prowadzono walkę zbrojną z okupantem. Ważnym jej elementem było np. tajne nauczanie, w którym  z narażeniem życia uczestniczyła młodzież.

Pamiętajmy, że największym czynem zbrojnym Armii Krajowej było powstanie warszawskie i wielka ofiara krwi, złożona na ołtarzu wolności i niepodległości Ojczyzny. W tej historii Polski Walczącej swój znaczący udział posiada Powiat Konecki. To właśnie tutaj zrodziła się legenda majora Hubala, ostatniego żołnierza II Rzeczypospolitej i pierwszego partyzanta. Dochowując przysięgi mówił: broni nie złożę, munduru nie zdejmę.

Wspierał go Jan Stoiński - konecki nauczyciel, pierwszy komendant tutejszego obwodu ZWZ-AK. Rosły szeregi bojowców. Zasilały słynne oddziały partyzanckie, m.in. Robota, Szarego, Nurta, Ponurego, to oni rozbijali hitlerowskie więzienia, atakowali pociągi, walczyli w akcji Burza, przelewali krew, ginęli. A kiedy skończyła się wojna w 1945 roku, władze komunistyczne skazały ich na banicję, na zapomnienie trwające ponad 40 lat, praktycznie do 1989 roku.

Kto dziś pamięta bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego z terenu powiatu koneckiego, zwłaszcza zasłużonych na polu walki cywilnej, że wspomnę postać Józefa Sadowskiego oraz Józefa Lamberta, czy też Zofię Górkową? Pytam się!? Kto dziś pamięta o Nich?!

Tymi słowami staram się odpowiedzieć na pytania tych, co mawiają: A po co te rocznice? Czy to już nie za dużo? Żyjmy dniem dzisiejszym i tym co nas czeka!

Pragnę z tego miejsca podkreślić, że same ogromne głazy - pomniki i liczne tablice rozsiane po ziemi koneckiej nie wystarczą dla zachowania zbiorowej pamięci tej naszej małej Ojczyzny. Trzeba jeszcze naszych serc i różnej aktywności, doprawdy nie poświęcenia, a zwyczajnego „zachowania się jak trzeba”, aby nosić w sobie dumę, że jest się Polakiem i to z Powiatu Koneckiego, a nie wstydzić się swojej Ojczyzny!

Słowami Mickiewicza zakończę moje wystąpienie i niech one zabrzmią niczym apel szczególny – jako wołanie o pamięć –Panie, jeśli my o nich zapomnimy, Ty zapomnij o nas!

Stójmy zatem na straży pamięci! Bo świat i kolejne pokolenia zapomną o nas!

Marian Wikiera