Powiat
Hajnowski

Wykonanie budżetu na koniec grudnia 2021 roku po stronie dochodów wyniosło 71 654.134,61 zł, zaś po stronie wydatków 73 381 513,93. W porównaniu do budżetu z 2020 r., dochody powiatu wzrosły o 12 mln zł, zaś wydatki - o 9 mln zł. Wzrost po stronie dochodów i wydatków to efekt podejmowania kolejnych działań prorozwojowych i związane z tym intensywne pozyskiwanie kolejnych funduszy – krajowych i unijnych. Powiat Hajnowski intensywnie się rozwija zwiększając nakłady na oświatę, pomoc społeczną, infrastrukturę drogową i gospodarkę przestrzenną

Powiat inwestycyjnie

40 projektów o całkowitej wartości ponad 77 mln zł, a jednocześnie realizacja ustawowych zadań samorządu przy zachowaniu reżimu budżetowego - tak w skrócie prezentuje się 2021 rok. Pozyskane środki pozwoliły na realizację wielu przedsięwzięć – inwestycyjnych, społecznych, edukacyjnych. Dzięki pozyskanym środkom:

• samorząd zrealizował szereg przedsięwzięć i inwestycji na drogach powiatowych,
• powstały nowe produkty turystyczne,
• mieszkańcy mogli i mogą brać udział w szkoleniach i studiach podyplomowych,
• osoby z niepełnosprawnością mają możliwość skorzystania z finansowego wsparcia,
• uczniowie hajnowskich szkół średnich poznają świat, zarabiają pierwsze pieniądze, poznają rynek pracy
• osoby bezrobotne otrzymują finansową pomoc – w tym środki na założenie działalności gospodarczej,
• w powiecie funkcjonuje i jest wspierany system pieczy zastępczej oraz opieki społecznej,
• w ramach projektów scaleniowych zapewniona zostanie poprawa efektywności gospodarowania, zmniejszenie kosztów transportu oraz ułatwienie mechanizacji upraw polowych, a jednocześnie modernizacja dróg dojazdowych.

Dobrym podsumowaniem ubiegłego roku jest fakt, że samorząd Powiatu Hajnowskiego znalazł się setce najlepiej ocenionych samorządów w Rankingu Finansowym Samorządu Terytorialnego w Polsce w zakresie gospodarki finansowej wg Katedry Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Nasz powiat został sklasyfikowany na 83 miejscu wśród 314 powiatów ziemskich w kraju po wielowskaźnikowej ocenie kondycji finansowej jednostek samorządu terytorialnego.

Projekty scaleniowe

Prym wśród realizowanych projektów wiodą projekty scaleniowe o całkowitej wartości 53,5 mln zł. Realizacja tych trudnych przedsięwzięć, wymagających żmudnej pracy administracyjnej i znajomości skomplikowanej tematyki, jaką niewątpliwie są scalenia, przebiega pomyślnie – na tyle, że w 2021 r. projekt realizowany przez Powiat Hajnowski - „Scalanie gruntów na obiekcie Eliaszuki i inne - gmina Narewka”, zajął pierwsze miejsce w (45)  XLV Ogólnopolskim Konkursie Jakości Prac Scaleniowych organizowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W 2021 r. na projekty scaleniowe wydatkowano łącznie ponad 10,2 mln zł, w tym znajdują się środki na drogi w ramach prac poscaleniowych.

A skoro o drogach mowa… Inwestycje w infrastrukturę drogową w 2021 r.

Rozumiejąc, że modernizacja istniejącej infrastruktury drogowej to ważny bodziec rozwoju regionu, rok 2021 r. był czasem imponujących wydatków na drogi publiczne.  W 2021 r. suma wydatków na drogi powiatowe zamknęła się w kwocie ponad 6,3 mln zł, co stanowi 10,1% ogółu wydatków.

W 2021 r. rozpoczęliśmy trzy duże inwestycje w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg w gminach Czeremcha, Narew (w miejscowości Puchły) oraz mieście Hajnówka. Tylko z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg w 2021 r. na realizację trzech powyższych inwestycji pozyskaliśmy ponad 3,8 mln zł dofinansowania. Całkowita wartość tych inwestycji to blisko 7,7 mln zł, a suma tylko się powiększy w 2022 r. – za sprawą otrzymania dofinasowania na remont drogi powiatowej Nr 1646B ul. Lipowej w miejscowości Siemianówka oraz I etap rozbudowy i przebudowy drogi powiatowej ul. Górnej i ul. Wrzosowej w Hajnówce. Z kolei dzięki wsparciu Zarządu Województwa Podlaskiego,  w 2021r. zakończyliśmy modernizację odcinków dróg powiatowych, które dotychczas służyły za objazd w kierunku Białegostoku.

W ramach prac poscaleniowych, Powiat Hajnowski był inwestorem dróg gminnych, prowadzących do nieruchomości objętych projektem scaleniem. W 2021 r. na obiektach „Kotłówka” i „Tarnopol” wykonano modernizację odcinków dróg o łącznej wartości 8,7 mln zł.

Ale inwestycje drogowe – choć ważne dla rozwoju regionu, nie są jednymi działaniami, jakie realizuje samorząd w zakresie infrastruktury drogowej. Istotnym zadaniem jest bieżące utrzymanie dróg powiatowych - choć takie czynności jak odkrzaczanie dróg, koszenia traw, utrzymania oznakowania pionowego i poziomego dróg, likwidacja wyrw na przepustach i w poboczach dróg, nie są tak reprezentacyjne jak fundusze inwestycyjne – niemniej mają istotny wpływ na nasze bezpieczeństwo.

Wspieramy rozwój OZE

W 2019 r. utworzyliśmy Centrum Energii Odnawialnej, w którym mieszkańcy mogą korzystać z bezpłatnego doradztwa a także uzyskać pomoc w zakresie złożenia/rozliczenia wniosku z Programu „Czyste Powietrze” oraz audytu energetycznego swojej nieruchomości. Centrum prowadziło swoją działalność w 2021 r. Ponadto kontynuowaliśmy współpracę z partnerami niemieckimi odnośnie promocji i rozwoju OZE w regionie Puszczy Białowieskiej. We współpracy z Fundacją 100prozenterneuerbar (Niemcy) w 2021 r. rozpoczęliśmy prace nad koncepcją produkcji ciepła z OZE  dla miasta Hajnówka – lokalnego centrum regionu. Projekt ma charakter innowacyjny, zakłada opracowanie nowego, modelowego rozwiązania produkcji ciepła z odnawialnych źródeł energii, z wykorzystaniem istniejącej sieci c.o. miasta Hajnówka. Zastosowanie go będzie miało pozytywny wpływ na środowisko naturalne, gospodarkę regionalną oraz lokalny rynek pracy. Realizacja zadania potrwa do 2023 r. To kolejny krok ku samowystarczalności energetycznej powiatu.

Edukacja – największy kawałek z budżetowego tortu

Największą część budżetu, bo ponad 17 mln zł tj. 27 % ogółu wydatków, pochłonęły należności na zadania z zakresu oświaty i edukacyjnej opieki wychowawczej.  Środki zostały przeznaczone przede wszystkim na pokrycie kosztów bieżącej działalności edukacyjnej oraz projekty dla uczniów i nauczycieli. A tych w 2021 r. hajnowskie szkoły średnie realizowały łącznie 7.  Liderem pozostaje Zespół Szkół Zawodowych w Hajnówce, który w ramach projektów wysyłał swoich na płatne staże do podlaskich przedsiębiorców, specjalistyczne kursy zawodowe i dodatkowe zajęcia  językowo – przedmiotowe.  I LO im. Marii Skłodowskiej  - Curie w 2021 r. kontynuowało realizację Programu Erasmus +, zaś II LO z DNJB: projekt polsko – litewski, zwieńczony porozumieniem pomiędzy partnerującymi szkołami. „Białorus” zaangażował się dodatkowo w realizację edukacyjnego projektu z Programu Polska -Białoruś – Ukraina 2014-2022.

Z kolei samorząd Powiatu Hajnowskiego:

• kontynuował projekt umożliwiający mieszkańcom powiatu zdobycie dodatkowych kwalifikacji - w ramach projektu „Kompleksowy system rozwijania kompetencji i umiejętności osób dorosłych zgodnie z potrzebami regionalnej gospodarki 3.2.1/3.2.2” wydatkowano 2,1 mln zł);
• wspierał uczniów szkół średnich i studentów kierunków położnictwa i pielęgniarstwa - na dofinansowanie najzdolniejszych uczniów z hajnowskich szkół średnich w ramach Powiatowego Funduszu Stypendialnego im. prof. Simony Kossak w 2021 r. wydatkowano  87 900,00 zł. Kolejny program – współfinansujący studia pielęgniarskie i położnicze, samorząd powiatu w porozumieniu z Urzędem Miasta Hajnówka wydatkował 135 000,00.
• rozwijał szkolnictwo specjalne – w 2021 r. zakończono projekt „Przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego z przeznaczeniem na budynek mieszkań treningowych dla osób z niepełnosprawnością”. Staraniem samorządu Powiatu Hajnowskiego przy Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w Hajnówce będą funkcjonować mieszkania wspomagane dla uczniów z niepełnosprawnością. W 2021 r. zakończono przebudowę budynku przeznaczonego na mieszkania, w ramach której zaadoptowano budynek o powierzchni 120m2 (dawny zakład szyldów). Całkowita wartość projektu to 921 776,02, kwota wydatkowana w 2021 to 694 530, 02. Rok 2022 r. to to czas realizacji kolejnego etapu adaptacji budynku.
• poszerzył ofertę edukacyjną – decyzją Ministerstwa Obrony Narodowej z dnia 23 kwietnia 2021 udzielono zezwolenia Powiatowi Hajnowskiemu na utworzenie od dnia 1 września 2021 oddziału przygotowania wojskowego (OPW) w I Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej – Curie w Hajnówce. OPW przy I LO to jedyna taka oferta w regionie. Uczniowie już na etapie nauki w liceum biorą udział w szkoleniu z przygotowania wojskowego na poziomie teoretycznym i praktycznym (w tym zajęcia na poligonie wojskowym, zajęcia z samoobrony, strzelectwa sportowego, kurs pierwszej pomocy).
• inwestuje - Powiat Hajnowski w ramach pierwszego naboru wniosków programu "Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych" otrzymał 5 mln zł na realizację projektu "Modernizację budynku z lat 60-tych I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Skłodowskiej-Curie w Hajnówce oraz jego otoczenia".  W ramach inwestycji zaplanowano kompleksowy remont wewnątrz i zewnątrz budynku wraz z termomodernizacją. W planach m.in. wymiana ogrodzenia, naprawa dachu, modernizacja sali gimnastycznej, montaż instalacji OZE. W 2021 r. wszczęto procedurę postępowania o udzielnie zamówienia publicznego na opracowanie koncepcji i dokumentacji projektowo – kosztorysowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego dla zadania. W 2022 r. realizacja projektu jest kontynuowana.

Pomoc społeczna

17,8% ogółu wydatków tj. ponad 11,1 mln zł wydatkowano na cele wiązane z polityką społeczną i rodzinną – w tym  1,8 mln zł na finansowe wsparcie finansowe osób z niepełnosprawnościami. Dzięki funduszom otrzymanym z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), samorząd powiatowy wspiera osoby ze szczególnymi potrzebami w zakresie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych,  dofinansowuje zakup sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych czy środków pomocniczych. Możliwe jest również wyposażanie stanowisk pracy czy dofinansowanie rozpoczęcia działalności gospodarczej. Ponadto, możliwe jest również otrzymanie pomocy w uzyskaniu prawa jazdy, wykształcenia czy zakup niezbędnego sprzętu ortopedycznego (w ramach Programy Aktywny Samorząd).

Zadaniem każdego samorządu jest realizacja potrzeb jego mieszkańców – fakt, że suma wartości projektów realizowanych w 2021 r. – zwłaszcza tych wieloletnich, na które składają się m.in. projekty scaleniowe czy inwestycje drogowe, przewyższają wartość budżetu powiatu, stanowi potwierdzenie, że założenia, jakie przyjęliśmy przy projektowaniu budżetu na rok 2021, są słuszne – mówi Starosta Andrzej Skiepko. - Koncentracja tak dużych środków inwestycyjnych sprzyja rozwojowi regionu, buduje jego potencjał gospodarczy, społeczny i promocyjny na lata.  Projekty, które zainicjowaliśmy dziś i których ponosimy koszty, będą służyć społeczności lokalnej w przyszłości. Samorządy robią dużo, pomimo braku systemowych rozwiązań w aspekcie finansowania powiatów. Niemożność prowadzenia działalności gospodarczej, rosnące dysproporcje pomiędzy wartością subwencji a potrzebami, konieczność doinwestowania zadań zleconych, sprawiają, że samorządy powiatowe - zwłaszcza te małe, o małym odsetku populacji, by inwestować, muszą się zadłużać. Dlatego też, pomimo stabilnych wyników finansowych nie chcemy osiadać na laurach, będziemy kontynuować współpracę z naszymi partnerami, pukać do każdych drzwi, by jak najskuteczniej pozyskiwać kolejne fundusze. Tymczasem za  wspólny wysiłek i pracę w 2021 r. chciałbym podziękować Radzie Powiatu, Członkom Zarządu, Kierownikom powiatowych jednostek organizacyjnych, wszystkim pracownikom Starostwa Powiatowego, za wspólny wysiłek na rzecz rozwoju Powiatu Hajnowskiego. Dziękuję Panu Wojewodzie, Panu Marszałkowi, wójtom, burmistrzom oraz wszystkim naszym partnerom za współpracę i wspólną pracę na rzecz społeczności lokalnej.

Katarzyna Miszczuk