Powiat
Hajnowski

Na początek trochę matematyki…

Budżet na 2024 rok zakłada dochody w wysokości 156,4 mln zł, w tym dochody majątkowe to kwota blisko 90 mln zł. Wydatki zaś – 163,3 mln zł, w tym załącznik inwestycyjny w budżecie to ponad 97 mln zł. Deficyt budżetowy w kwocie 6,9 mln zł zaplanowano pokryć wolnymi środkami i kredytem bankowym.

Historyczna szansa, „kosmiczny budżet”

Dzięki zrównoważonej polityce finansowej, dotychczas samorząd powiatu inwestował bez konieczności zaciągania zobowiązań. Opierając się na zasobach własnych, aktywnie pozyskując fundusze zewnętrzne, przez ostatnie 5 lat aktualnej, VI kadencji, zrealizowaliśmy szereg inwestycji, skutecznie przyciągając i lokując kapitał przewyższający wartość  budżetu w ujęciu rocznym. O skali przedsięwzięć najlepiej świadczą inwestycyjne statystyki - w latach 2019- 2023 z udziałem budżetu powiatu hajnowskiego (z)realizowano 45 zadań inwestycyjnych. Ich CAŁKOWITA wartość, a więc wkład własny i dofinansowanie z różnych źródeł, to ok. 150 mln zł. Tymczasem rok 2024 przynosi Nam dochody na poziomie 156 mln zł! Stoimy u progu wielkiej szansy  modernizacji komunikacyjnej i bezpieczeństwa regionu. Po wielu staraniach i negocjacjach, otrzymaliśmy blisko 90 mln zł na odbudowę dróg. Przyznana wstępna promesa stanowi 95% wartości wszystkich zaplanowanych inwestycji, 5% to wkład własny, który musimy znaleźć w swoim budżecie. Dzięki zrozumieniu i życzliwej współpracy, w naszych działaniach wspierają powiat samorząd gminne, które zadeklarowały partycypację w obsłudze wkładu własnego na poziomie 2,5% - wyjaśnia Starosta Hajnowski Andrzej Skiepko.

Jeśli ukonstytuowany rząd zatwierdzi wstępne promesy, otrzymane przez samorządy z naszego regionu, uzyskamy szansę naprawy dróg powiatowych zniszczonych w wyniku działań związanych z ochroną granicy państw o łącznym kilometrażu ok. 200,18! Zadania polegające na modernizacji dróg znalazły się w budżecie na 2024 rok, zwiększając wskaźniki finansowe samorządu do niespotykanych dotąd rozmiarów:

To kosmiczny budżet, tak wysokiego w historii powiatu nie było jeszcze nigdy. Stoimy przed ogromną szansą i choć naprawa dróg to ogromne finansowe, administracyjne i proceduralne  wyzwanie, nie wyobrażam sobie, by nie podjąć się realizacji – mówił podczas sesji Starosta Hajnowski Andrzej Skiepko.

Inne inwestycje drogowew 2024 r.

VI kadencja Rady Powiatu jest rekordowa pod względem inwestycji drogowych, a rok 2024 tylko zwiększy zasób nowych km dróg w regionie. Do końca czerwca br. przewidziano przebudowę chodników na odcinkach drogi powiatowej nr 1780B ul. Długiej w Czeremsze oraz nr 1620B w miejscowości Kuraszewo. Plan inwestycyjny na 2024 r. zakłada również kontynuację rozbudowy i przebudowy ul. Górnej w Hajnówce w ramach II etapu a dodatkowo samorząd powiatu pozyskał środki na rozbudowę tej drogi w pasie kolejowym. Niejako w ramach kontynuacji prac w rejonie ul. Górnej, w 2024 r. rozpoczęta zostanie procedura rozbudowy i przebudowy ulicy Wrzosowej w Hajnówce. W planie inwestycyjnym ujęto także remonty dróg powiatowych: nr 1619B - od m. Nowoberezowo – Nowokornino – Trywieża – obręb skrzyżowania do m. Rzepiska, drogi powiatowej  nr 1620B na odcinku od Nowoberezowa przez Kuraszewo a także 1742B - ul. Akacjowej w Kleszczelach.

Skuteczna realizacja  innych wieloletnich inwestycji. Gospodarka przestrzenna - projekty scaleniowe

Wśród planowanych działań, swoją kontynuację znalazły także wieloletnie zadania inwestycyjne w tym pięć projektów scaleniowych – w 2024 r. wydatki na ten cel zamkną się w kwocie ponad 32,2 mln zł (w sumie na pięć przedsięwzięć Powiat Hajnowski pozyskał ponad 76,7 mln zł)!

Scalenie gruntów pełni ważną rolę w procesie urządzania przestrzeni obszarów wiejskich. Proces ten jest podzielony na dwa etapy. Pierwszy z nich obejmuje prace geodezyjne, drugi zaś to prace związane z zagospodarowaniem poscaleniowym. Scalenia wpływają na eliminacje niekorzystnego zjawiska, jakim jest duże rozdrobnienie użytków rolnych, a które charakteryzujące nasz powiat. W wyniku zmniejszania liczby działek ewidencyjnych uzyskuje się poprawę efektywności gospodarowania - poprzez zmniejszenie kosztów transportu oraz ułatwienie mechanizacji upraw polowych. Scalenia porządkują stan prawny gruntów, ułatwiają pracę rolnikom, a w ramach prac poscaleniowych jest możliwa modernizacja dróg dojazdowych. Scalenia to szczególne projekty, nie tylko ze względu na ich wielomilionowy budżet ale również specyfikę i stopień trudności – tłumaczy Starosta Hajnowski Andrzej Skiepko.

Procesy scalenia gruntów na obiektach Kotłówka i Tarnopol dobiegają końca, przed urzędnikami z Wydziału Geodezji Katastru i Nieruchomości etap uporządkowania kwestii proceduralno – administracyjnych a finalnie – proces rozliczenia projektów. Z kolei na obiektach Dubicze Cerkiewne i Nowiny – Usnarszczyzna w 2024 r. rozpocznie się proces przygotowania do prac poscaleniowych, związany z budową dróg dojazdowych do pól.  Na początek – czasochłonne procedury przetargowe a następnie prace związane z przygotowaniem projektów odcinków dróg, przeznaczonych do remontu w ramach scalenia. Za to na obiekcie Eliaszuki w 2024 r. pojawią się pierwsze, zmodernizowane drogi. Celowo używamy sformułowania „pierwsze”, bo na prace poscaleniowe  przewidziano w projekcie 15 mln zł!

Pomoc społeczna i oświata

17% ogółu wydatków, bo 27 mln zł to te związane z edukacją, oświatą i wychowaniem. W 2024 r. kontynuowana będzie modernizacja budynku z lat 60-tych I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Skłodowskiej-Curie w Hajnówce oraz jego otoczenia (całkowita wartość inwestycji to 7,7 mln zł, samorząd powiatu pozyskał 5 mln zł z Polskiego Ładu). Za sprawą realizacji projektu z funduszy norweskich uczniowie z II Liceum Ogólnokształcącym z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce będą się uczyć robotyki, grafiki i programowania, zaś przyszli technicy budownictwa z ZSZ montażu urządzeń OZE. W 2024 r. uwzględniono także kontynuację funkcjonujących funduszy stypendialnych i tym samym -  wspieranie zdolnej młodzieży i studentów pielęgniarstwa.

Z kolei 15 mln zł to wydatki na pomoc społeczną i wspieranie rodzin. Osoby z orzeczeniem niepełnosprawności będą miały możliwość uzyskania wsparcia finansowego w konkretnych obszarach. W ramach przyznanych środków z PFRON, samorząd wspiera osoby z niepełnosprawnością poprzez dofinansowanie zadań z zakresu likwidacji barier architektonicznych, transportowych, w komunikacji, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny oraz wyjazd na turnus rehabilitacyjny. Kontynuowany będzie również „Program wyrównywania różnic między regionami III" - tym samym samorządy, zarządcy wielorodzinnych budynków mieszkalnych i organizacje pozarządowe po raz kolejny mogą ubiegać się o dofinansowanie wniosków w zakresie poprawy dostępności.

Także osoby pozostające bez zatrudnienia będą mogły skorzystać z katalogu dostępnych form wsparcia (w ramach aktywizacji zawodowej Powiatowy Urząd Pracy oferuje m.in. pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej, dofinansowanie podjęcia działalności gospodarczej, świadczenia pieniężne, bon zatrudnieniowy).

Budżet jest rocznym planem finansowym, na podstawie którego Rada Powiatu i Zarząd Powiatu realizuje zadania publiczne. Budżet został przygotowany w oparciu o wstępne informacje z Ministerstwa Finansów dotyczące kwot subwencji, o wysokości udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i osób prawnych a także wstępne informacje o uzyskanych dotacjach z Podlaskiego  Urzędu Wojewódzkiego. Ostateczne informacje otrzymamy po uchwaleniu budżetu przez sejm, wówczas wprowadzimy stosowne zmiany uchwałą Rady.  Pomimo ograniczonych możliwości finansowych, wynikających z funkcjonowania prawnych i podatkowych rozwiązań, w imieniu społeczności lokalnej konsekwentnie dążymy do rozwoju naszego powiatu, starając się pozyskać jak najwięcej funduszy zewnętrznych. Samorząd to nie tylko granice geograficzne i statystyczne dane – to przede wszystkim ludzie, tworzący wspólnotę lokalną, a troska o jej byt to credo każdego samorządowca – mówi Starosta Hajnowski Andrzej Skiepko.

Katarzyna Miszczuk