Powiat
Ostrowiecki

Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej i świadczenie  nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego osobom niepełnosprawnym ruchowo i doświadczającym trudności w komunikowaniu się

Osobom ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie mogą stawić się w punkcie osobiście, oraz osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz. U. z 2023 r. poz. 20​​​​), może być udzielania nieodpłatna pomoc prawna, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie i mediacja także poza punktem np.:

• za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość
• w miejscu zamieszkania osoby uprawnionej
• w miejscu, w którym zapewnia się możliwość skorzystania z pomocy tłumacza języka migowego
• w miejscu wyposażonym w urządzenia ułatwiające porozumiewanie się z osobami doświadczającymi trudności w komunikowaniu się
• w innym miejscu dostoswoanym do potrzeb ww. osób

Zgłoszeń na porady w ww formach można dokonać w następujący sposób:

• telefonicznie (od pon. do pt. w godzinach od 7.30 do 15.30) pod numerem 664 990 364
• e-mailowo: pomocprawna@powiat.ostrowiecki.eu
• za pośrednictwem strony: http://zapisy-np.ms.gov.pl

W powyższej sytuacji osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo odbiera bezpośrednio od interesanta oświadczenie w przedmiocie braku możliwości poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prannej

Osoba, która dokonuje zapisów na porady ustali miejsce i formę udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej  oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego i uzgodni dogodny termin porady prawnej dla osoby doświadczającej trudności w komunikowaniu się oraz dla osoby ze znaczną niepełnosprawnością ruchową .

Osobom, które doświadczają trudności w komunikowaniu zapewnia się możliwość skorzystania podczas nieodpłatnej porady prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego z pomocy tłumacza języka migowego.

Zgłoszeń na porady w ww. formie można dokonać w następujący sposób:

• e-mailowo: pomocprawna@powiat.ostrowiecki.eu
• osobiście w Starostwie Powiatowym, ul. Iłżecka 37; 27 - 400 Ostrowiec Świętokrzyski
• za pośrednictwem strony: http://zapisy-np.ms.gov.pl

W powyższej sytuacji osoby ze znaczną niepełnosprawnością ruchową oraz osoby doświadczające trudności w komunikowaniu się, które zgłoszą uzasadnioną potrzebę komunikacji za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego składają staroście, w formie papierowej lub elektronicznej, oświadczenie w przedmiocie braku możliwości poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej, wraz ze wskazaniem okoliczności to uzasadniających oraz dostępnych tej osobie środków porozumiewania się na odległość. 

Osoba, która dokonuje zapisów na porady ustali dostępności tłumacza migowego i uzgodni dogodny dla osoby doświadczającej trudności w komunikowaniu się termin porady prawnej przy udziale tłumacza języka migowego.

Po uzyskaniu pomocy prawnej można wyrazić swoją opinię na temat udzielonej porady.

Zgodnie z §5 ust.4 pkt 5 i 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 2018 w sprawie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego osoby uprawnione mają możliwość przekazywania opinii o udzielonej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczonym nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim. Opinie o udzielonej poradzie można przekazać w następujący sposób:

• wypełnienie Karty B (opinia osoby uprawnionej o udzielonej poradzie) bezpośrednio po uzyskaniu pomocy. Po wypełnieniu Karty B należy ją umieścić w oznakowanej nieprzezroczystej urnie, znajdującej się w poczekalni punktu,
• e-mailowo poprzez wysłanie scanu wypełnionej części B karty pomocy na adres: pomocprawna@powiat.ostrowiecki.eu  (w temacie wiadomości proszę wpisać „Nieodpłatna Pomoc Prawna – opinia”)

Dodatkowo osoby ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzeba (Dz. U. z 2022 r. poz. 2240) mają również możliwość przekazywania Kart B w następujący sposób:

• telefonicznie pod numerem 664 990 364
• listownie, przesyłając opinię na adres: Starostwo Powiatowe w Ostrowcu Świętokrzyskim, Wydział Organizacyjno - Prawny, ul. Iłżecka 37;
  27 - 400 Ostrowiec Świętokrzyski

W związku z wejściem w życie od dnia 1 października 2024 roku Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 września 2024 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego informujemy, że pomoc udzielana osobie fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, która w ciągu ostatniego roku nie zatrudniała innych osób, stanowi pomoc de minimis. W związku z powyższym podmiot ubiegający się o pomoc de minimis zobowiązany jest przed udzieleniem pomocy przedstawić stosowne dokumenty określone w ww. rozporządzeniu.

Pomoc prawna nie zostanie udzielona podmiotowi ubiegającemu się o skorzystanie z takiej formy pomocy publicznej do momentu przekazania dokumentów następujących dokumentów:

• wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis i zaświadczenia o pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat podatkowych, albo
• oświadczenia o wielkości otrzymanej pomocy/nieotrzymaniu pomocy de minimis we wskazanym w pkt. 1 okresie. Wzór oświadczenia stanowi załącznik nr 1 do niniejszego komunikatu i zamieszczone jest na stronie internetowej m.st. Warszawa. W oświadczeniu należy wskazać dane kontaktowe.
• informacji niezbędnych do udzielenia pomocy, określonych w rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawionych przez podmiot ubiegających się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (Dz. U. z 2010 r. Nr 53, poz. 311) dotyczących w szczególności wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, na pokrycie których ma być przeznaczona pomoc de minimis.

Po dostarczeniu ww. dokumentów pracownik Wydziału Organizacyjno - Prawnego uzgodni z Państwem dogodny termin porady.

WAŻNE!

• Pomoc publiczna jest monitorowana i obejmuje gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji o udzielanej pomocy publicznej, w szczególności o jej rodzajach, formach i wielkości, oraz przestrzeganie krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie,
• pomoc publiczna przyznana niezgodnie z zasadami rynku wewnętrznego oraz pomoc wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi w postaci kwoty stanowiącej równowartość udzielonej pomocy de minimis wraz z odsetkami,
• dane beneficjentów korzystających z pomocy są publikowane na stronie internetowej Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W związku z tym aby uzyskać pomoc beneficjent zobligowany jest podać dane niezbędne do sporządzenia sprawozdania (tj.: NIP, nazwę, podstawę prawną udzielenia pomocy, dzień udzielenia pomocy, wielkość przedsiębiorcy, informacje o siedzibie firmy, miejscu zamieszkania i rodzaju prowadzonej działalności, wartość pomocy, formę oraz przeznaczenia pomocy),
• upublicznienia faktu udzielenia pomocy. W tym celu należy zebrać od niego dane obejmujące numer identyfikacji podatkowej, nazwę, podstawę prawną udzielenia pomocy, dzień udzielenia pomocy, wielkość przedsiębiorcy, informacje o siedzibie, miejscu zamieszkania i rodzaju prowadzonej działalności, wartość pomocy, formę oraz przeznaczenie pomocy. 2. Uzyskane dane należy udostępnić na stronie internetowej Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
• po udzieleniu pomocy, beneficjentowi wydaje się zaświadczenie stwierdzające, że udzielona pomoc publiczna jest pomocą de minimis.

*Dyżur z możliwością mediacji – szczegółowe informacje w karcie informacyjnej poradnictwa „Nieodpłatna mediacja”.

Kazusy prawne, takie jak ten, służą zrozumieniu, w jaki sposób działa prawo w praktyce. Dzięki analizie konkretnych sytuacji życiowych można lepiej zrozumieć, jakie przepisy mają zastosowanie i jakie konsekwencje prawne mogą wynikać z określonych działań.

KAZUS PRAWNY 

Wyobraźmy sobie sytuację: Adam Zawadzki (imię i nazwisko fikcyjne)*, na jednym ze skrzyżowań w Krakowie zignorował sygnalizację świetlną i wjechał na czerwonym świetle, powodując kolizję z motocyklistą, który miał zielone światło. Motocyklista doznał poważnych obrażeń, a jego motocykl został zniszczony. Świadkowie zdarzenia wezwali służby ratunkowe i policję. Adam został zatrzymany na miejscu przez funkcjonariuszy.

Jakie konsekwencje prawne grożą Adamowi Zawadzkiemu za spowodowanie kolizji i złamanie przepisów ruchu drogowego?

Odpowiedź: Adam Zawadzki może zostać ukarany wysokim mandatem za ignorowanie sygnalizacji świetlnej oraz nałożone punkty karne. Jeśli przekroczy dopuszczalny limit punktów, może dojść do zawieszenia lub utraty prawa jazdy. Natomiast, jeśli obrażenia motocyklisty zostaną uznane za poważne uszkodzenie ciała, Adam może stanąć przed sądem i otrzymać wyrok karny, który może obejmować grzywnę, ograniczenie wolności lub nawet karę pozbawienia wolności, w zależności od stopnia obrażeń.

Powyższy przykład przypomina o ogromnym znaczeniu przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Zignorowanie sygnalizacji świetlnej czy inne lekkomyślne zachowania na drodze mogą prowadzić do dramatycznych skutków – zarówno zdrowotnych, jak i prawnych.

* Kazus ma charakter edukacyjny. Imię i nazwisko bohatera są fikcyjne i zostały wymyślone na potrzeby przedstawienia przykładu.

POTRZEBUJESZ POMOCY PRAWNEJ? SKORZYSTAJ Z DARMOWYCH PORAD W PUNKTACH NA TERENIE CAŁEJ POLSKI!

Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:

- każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),

- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.

Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie.

Rejestracji można dokonać:

- telefonicznie pod numerem wskazanym na stronie internetowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu,

- on-line: za pośrednictwem strony zapisy-np.ms.gov.pl Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.

Ważne zmiany w Kodeksie Pracy czekają w 2025 roku. Niektóre z nich weszły w życie już 1 stycznia, wpływając na życie zawodowe milionów Polaków. Wyjaśniamy, co wzrost pensji minimalnej oznacza dla pracowników i pracodawców oraz podajemy na co jeszcze powinniśmy się przygotować.  

Polska znajduje się w czołówce krajów, w których pracuje się najwięcej. Wśród państw w Europie plasujemy się na trzecim miejscu, zaraz po Grecji i Rumunii. Pracownicy wciąż czekają na decyzje dotyczące krótszego czasu pracy, natomiast póki co, wraz z nowym rokiem wzrosła praca minimalna, która jest początkiem kolejnych reform, które zapowiada rząd.  

Od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło z 4300 zł do 4626 zł brutto (co oznacza wzrost o 326 zł, czyli o 7,6%), a minimalna stawka godzinowa - z 28,10 zł do 30,20 zł (wzrost o 7,5%). Ta podwyżka wpływa na wiele innych ważnych wskaźników. Wzrosną bowiem inne świadczenia dla pracowników, takie jak odprawy, odszkodowania, wynagrodzenia za czas gotowości do pracy i przestój czy dodatek za pracę w nocy. Jeśli pracownik oraz pracodawca wykonują wpłaty na PPK, wzrost obejmie także wpłaty realizowane w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych.

W praktyce, dla typowego pracownika etatowego na umowie o pracę, który ukończył 26. rok życia i nie jest w PPK, wynagrodzenie na poziomie 4666 zł brutto oznacza wypłatę na rękę w wysokości około 3511 zł netto. To około 249 zł więcej na koncie w porównaniu do minimalnej krajowej obowiązującej jeszcze w grudniu 2024 r. Podwyżka płacy pokazuje nominalny wzrost zarobków, natomiast trzeba mieć na uwadze, że za te 249 zł w sklepach w lipcu można było kupić więcej towarów niż teraz, bo przez te sześć miesięcy ceny towarów i usług poszły w górę. W latach 2023 i 2024 kwoty aktualizowano dwa razy (1 stycznia i 1 lipca), natomiast w tym roku nie należy spodziewać się drugiej zmiany - wysokość płacy minimalnej została ustalona 1 stycznia i ma obowiązywać cały rok.  

Czekają nas natomiast nowe zasady dotyczące dni wolnych od pracy – od 1 lutego 2025 r. Wigilia Bożego Narodzenia czyli 24 grudnia staje się dniem wolnym od pracy, przez co obniży się wymiar czasu pracy do 1992 godzin (zamiast 2000). Od tego samego miesiąca wchodzą w życie zmiany w przepisach dotyczących niedziel handlowych – otóż w grudniu pojawi się dodatkowa niedziela handlowa przed Wigilią, a więc zakupy w tym miesiącu będzie można zrobić w trzy kolejne niedziele poprzedzające Święta. Dodatkowo, w pozostałych miesiącach niedziele handlowe przypadają na ostatnie niedziele stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia. Natomiast od 19 marca 2025 roku wejdzie w życie nowelizacja przepisów zakładająca uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków w wymiarze: do 8 tygodni (dla rodziców dzieci urodzonych od 28 tygodnia ciąży) albo do 15 tygodni (dla rodziców dzieci urodzonych do 28 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową do 1000 g). 

Jeszcze nie wiadomo natomiast kiedy zapadnie decyzja co do nowelizacji przepisów dotyczących czasu pracy. Pewne jest, że mamy pracować krócej, ale rząd ma dwie opcje do wyboru – skrócenie tygodnia pracy z 40 godzin do 35 albo odjęcie jednego dnia tak, by piątki było wolne od pracy, podobnie jak wolne są obecnie soboty. 

POTRZEBUJESZ POMOCY PRAWNEJ? SKORZYSTAJ Z DARMOWYCH PORAD W PUNKTACH NA TERENIE CAŁEJ POLSKI!

Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:

- każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),

- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.

Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie.

Rejestracji można dokonać:

- telefonicznie pod numerem wskazanym na stronie internetowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu,

- on-line: za pośrednictwem strony zapisy-np.ms.gov.pl Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.

Kazusy prawne, takie jak ten, służą zrozumieniu, w jaki sposób działa prawo w praktyce. Czy mężczyzna może uznać dziecko, nie mając pewności, że jest jego biologicznym ojcem?

KAZUS PRAWNY 

Wyobraźmy sobie sytuację: Ludwika będąc w stanie błogosławionym nie mogła ustalić, kto może być biologicznym ojcem jej pozamałżeńskiego dziecka. W tym czasie „spotykała się” z Janem, Bożydarem i Szczepanem. Stwierdziła, że najłatwiej będzie namówić do tego Szczepana, ponieważ ma najbardziej uległy charakter.

Czy w tym przypadku może dojść do uznania ojcostwa? Co jeżeli Szczepan odmówi?

Odpowiedź:

Tak, w tym przypadku Szczepan może uznać ojcostwo poprzez złożenie oświadczenia przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego. Jeżeli złoży takie oświadczenie, nie będzie musiał potwierdzać tego, że jest biologicznym ojcem w badaniach genetycznych.

 

Jeżeli Szczepan odmówi, Ludwika będzie mogła założyć sprawę o ustalenie ojcostwa. Wtedy rozpozna ją Sąd, a Szczepan będzie musiał poddać się badaniom genetycznym. Jeżeli okaże się, że to nie on jest ojcem, otrzyma zwrot kosztów sądowych, w tym koszt ustanowionego przez siebie pełnomocnika. Ludwika może pozywać innych partnerów, pamiętając jednak, że przegranie procesu może wiązać się z dotkliwymi konsekwencjami finansowymi.

Takie sytuacje zdarzają się w praktyce i znajdują odzwierciedlenie w przepisach prawa rodzinnego. Uznanie ojcostwa to akt dobrowolny, który nie wymaga dowodu biologicznego pokrewieństwa.

* Kazus ma charakter edukacyjny.

POTRZEBUJESZ POMOCY PRAWNEJ? SKORZYSTAJ Z DARMOWYCH PORAD W PUNKTACH NA TERENIE CAŁEJ POLSKI!

Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:

- każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),

- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.

Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie.

Rejestracji można dokonać:

- telefonicznie pod numerem wskazanym na stronie internetowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu,

- on-line: za pośrednictwem strony zapisy-np.ms.gov.pl Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.

Numer PESEL to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, który jednoznacznie identyfikuje osobę fizyczną. Zawiera on informacje takie jak data urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci oraz liczba kontrolna.  

Struktura numeru PESEL

1. Data urodzenia – pierwsze sześć cyfr to:

• dwie ostatnie cyfry roku urodzenia,
• miesiąc urodzenia wraz z zakodowanym stuleciem urodzenia,
• dzień urodzenia.

2. Zakodowanie stulecia – do liczby oznaczającej miesiąc urodzenia dodaje się:

• liczby 80 – dla osób urodzonych w latach 1800-1899,
• liczby 0 – dla osób urodzonych w latach 1900-1999,
• liczby 20 – dla osób urodzonych w latach 2000-2099.

3. Numer porządkowy – znajduje się w cyfrach 7-10, gdzie ostatnia cyfra oznacza płeć:

• liczba parzysta (w tym "0") oznacza kobietę,
• liczba nieparzysta oznacza mężczyznę.

4. Liczba kontrolna – jedenasta cyfra numeru PESEL jest liczbą kontrolną umożliwiającą elektroniczną kontrolę poprawności nadanego numeru identyfikacyjnego.

Podstawą prawną nadawania numeru PESEL jest ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności.

POTRZEBUJESZ POMOCY PRAWNEJ? SKORZYSTAJ Z DARMOWYCH PORAD W PUNKTACH NA TERENIE CAŁEJ POLSKI!

Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:

- każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),

- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.

Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie.

Rejestracji można dokonać:

- telefonicznie pod numerem wskazanym na stronie internetowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu,

- on-line: za pośrednictwem strony zapisy-np.ms.gov.pl Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.

W tym roku, 14 lutego to data ważna i pamiętna nie tylko dla zakochanych. Na ten dzień czekali szczególnie pacjenci, ponieważ weszła w życie nowelizacja ustawy, zmieniająca zasady funkcjonowania aptek, wystawiania recept na bezpłatne leki, a także rozszerzająca uprawnienia farmaceutów w zakresie darmowych szczepionek.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze zapisy, z którymi warto się zapoznać, by uniknąć m.in. stania w długich kolejkach do lekarza.

Apteki zwrócą wynagrodzenie
Od 14 lutego obowiązuje nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wprowadza ona m.in. nowe zasady dotyczące dyżurów aptecznych. Otóż apteki ogólnodostępne, które nie wypełnią obowiązku pełnienia dyżurów lub wykonają je w zakresie mniejszym niż wskazano w uchwale zarządu powiatu, będą zmuszone do zwrotu wynagrodzenia ryczałtowego (wypłacanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Od otrzymania wezwania, apteka ma 14 dni na zwrot środków. Od nowej zasady będą dwa wyjątki. Zwrot nie będzie konieczny, gdy przyczyną niewywiązania się z obowiązku pełnienia dyżuru okaże się siła wyższa, np. awaria czy klęska żywiołowa. Druga usprawiedliwiona sytuacja to „inne przyczyny losowe”, takie jak nagła choroba farmaceuty i brak możliwości zastępstwa. Istotne jest to, że aby powyższe powody zostały uznane, muszą być prawidłowo udokumentowane oraz zgłoszone do zarządu powiatu i NFZ w terminie 14 dni od ich wystąpienia.

Farmaceuci otrzymają nowe uprawnienia
Dla pacjentów jedną z najważniejszych zmian jest zwiększenie uprawnień farmaceutów, w zakresie wystawiania recept farmaceutycznych. Przed nowelizacją ustawy, aptekarze mogli wystawiać tylko recepty farmaceutyczne odpłatne w 100%, gdy zdrowie i życie pacjenta było zagrożone, a także na szczepionkę przeciwko grypie. Natomiast od 14 lutego br., mogą już wystawiać recepty na wszystkie szczepionki, w tym refundowane, niezbędne do wykonywania w aptece szczepień ochronnych u osób dorosłych, zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Wystawiając recepty na szczepionki, farmaceuci będą przy tym uwzględniać uprawnienia pacjentów do ulg i zwolnień, takich jak bezpłatne leki dla dzieci i seniorów (S, DZ) oraz inne kategorie, np. dla dawców krwi (ZK), weteranów (WE), inwalidów wojennych, osób represjonowanych (IB) czy inwalidów wojskowych (IW).

Warto wiedzieć, że recepty farmaceutyczne to specyficzne dokumenty, które mogą być wystawiane przez farmaceutów z prawem wykonywania zawodu pracujących w aptece lub punkcie aptecznym, ale tylko na określone leki, mające kategorię dostępności Rp (leki wydawane z przepisu lekarza). Nie mogą być wystawiane na produkty lecznicze zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe (określone w przepisach o przeciwdziałaniu narkomanii).

Nowelizacja wprowadziła też zmiany dotyczące danych potrzebnych do wystawienia i realizacji recepty farmaceutycznej. Otóż, jeśli przynajmniej jeden z przepisanych leków jest wydawany ze zniżką, to dokument musi zawierać informację o poziomie odpłatności za ten lek. Jeśli recepta farmaceutyczna będzie wypisana na szczepionkę, nie musi już zawierać przyczyny zastosowania, jeśli z kolei na lek refundowany to konieczne jest, aby znalazł się na niej numer wpisu do rejestru zezwoleń na prowadzenie apteki.

Lekarze bez kontraktu przepiszą darmowe leki
Odczuwalną dla pacjentów zmianą ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej jest fakt, iż od 14 lutego lekarze niezależnie od kontraktu z NFZ wystawią receptę na darmowe leki dla dzieci do 18. roku życia oraz seniorów po 65. roku życia. To oznacza, że również lekarze prowadzący prywatną praktykę mogą już wystawiać recepty na leki z kategorii „DZ” i „S” (bezpłatne dla dzieci i seniorów). Nowe przepisy objęły również innych specjalistów - pielęgniarki i położne prowadzące prywatną praktykę. Do tej pory takie uprawnienia mieli jedynie lekarze współpracujący w ramach umowy z NFZ, w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej lub leczenia szpitalnego, a także niektóre pielęgniarki i lekarze emeryci. Dzięki zmianom, pacjenci korzystający z prywatnych wizyt u specjalistów, np. diabetologa czy kardiologa, nie muszą już dodatkowo umawiać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, aby otrzymać receptę na leki. Reforma dotyczy różnych dziedzin medycyny, w tym psychiatrii, leczenia uzależnień, stomatologii, opieki paliatywnej i hospicyjnej.

Celem zmian wprowadzonych 14 lutego jest ograniczenie liczby przypadków, w której pacjenci nie mają dostępu do aptek (szczególnie w małych miejscowościach i na wsiach). Nowelizacja ma też ułatwić pacjentom uzyskanie recepty na bezpłatne leki, ponieważ nie będzie się to już wiązało z bieganiem od lekarza prywatnego do lekarza POZ. Z kolei dzięki temu, że farmaceuta przepisze receptę na szczepienie ochronne, lekarze zyskają więcej czasu na leczenie pacjentów ciężko chorych, co ma przyczynić się do odciążenia systemu ochrony zdrowia.

Nowe ramowe plany nauczania będą obowiązywały od 1 września br. Projekt rozporządzenia w tej sprawie podpisała 12 marca Minister Edukacji Barbara Nowacka. Na jego mocy realizowane będą innowacyjne przedmioty – edukacja obywatelska oraz edukacja zdrowotna. Nowe prawo zawiera również zmiany dla uczniów technikum, a także uczniów z niepełnosprawnością w stopniu lekkim uczęszczających do szkoły podstawowej. Nowością będą też zasady dotyczące tworzenia oddziałów o profilu mundurowym oraz oddziałów przygotowania wojskowego w liceach i technikach.  

Innowacyjne zajęcia - edukacja obywatelska
Od nowego roku szkolnego, uczniowie klas II i III liceów ogólnokształcących, klas III, III i IV techników oraz klas II i III branżowych szkół I stopnia będą uczyć się nowego przedmiotu. Edukacja obywatelska ma przygotować młodych ludzi do świadomego i odpowiedzialnego pełnienia roli obywatela w demokratycznym państwie. Na lekcjach młodzież będzie rozwijać umiejętności i postawy potrzebne do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i politycznym. Edukacja obywatelska będzie koncentrować się m.in. na wiedzy o społeczeństwie i państwie oraz prawach i obowiązkach obywatela. Przedmiot ma rozwijać krytyczne myślenie, uczyć tolerancji i dialogu.  

Szczegóły dotyczące wymiaru godzin edukacji obywatelskiej w poszczególnych klasach znajdują się w Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej pod linkiem: Nowe ramowe plany nauczania - z edukacją obywatelską i edukacją zdrowotną - Ministerstwo Edukacji Narodowej - Portal Gov.pl  

Nowy przedmiot - edukacja zdrowotna
Nowy przedmiot o tej nazwie, zastąpi funkcjonujące do tej pory wychowanie do życia w rodzinie i również będzie nieobowiązkowy. Planowany wymiar zajęć to 1 godzina tygodniowo przez cały rok szkolny, w szkołach podstawowych w klasach IV–VIII oraz w szkołach ponadpodstawowych: w liceum ogólnokształcącym, technikum oraz branżowej szkole I stopnia. Celem edukacji zdrowotnej jest przygotowanie młodych ludzi do podejmowania świadomych i odpowiedzialnych decyzji dotyczących zdrowia oraz promowanie postawy dbania o siebie i innych. Na zajęciach ma być promowany zdrowy tryb życia i profilaktyka zdrowotna. Przedmiot ma zawierać m.in. elementy edukacji seksualnej i z pierwszej pomocy, a także kształtować umiejętności radzenia sobie z emocjami, budowania relacji i wzmacniania odporności psychicznej.  

Wybór dla uczniów z niepełnosprawnościami
Ramowy plan nauczania dla szkoły podstawowej nie będzie zawierał już obowiązku uczestnictwa uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w zajęciach z techniki. Dotyczy to uczniów, którzy uczęszczają do szkoły podstawowej specjalnej, oddziału specjalnego w szkole podstawowej ogólnodostępnej, szkoły podstawowej ogólnodostępnej, oddziału integracyjnego w szkole podstawowej ogólnodostępnej lub szkoły podstawowej integracyjnej i są zwolnieni z nauki drugiego języka obcego nowożytnego. Dziecko nie będzie brało udział w zajęciach gdy rodzic złoży taki wniosek o rezygnację.  

Zmiany dla uczniów techników
Ze względu na duże obciążenie nauką uczniów techników, zrezygnowano z obowiązku realizowania przez nich jednego z przedmiotów: plastyka, muzyka, filozofia oraz język łaciński i kultura antyczna w klasie I technikum. Jednocześnie zaproponowano, aby w/w przedmiot mógł być realizowany jako zajęcia edukacyjne w ramach godzin do dyspozycji dyrektora. Przesunięto też wymiar godzin przedmiotów takich jak: historia ((po 1 godzinie z klas I i II technikum do klas III i IV technikum), matematyka (1 godziny z klasy V technikum do klasy II technikum) i informatyka (1 godziny z klasy III technikum do klasy I technikum). Łączny wymiar w pięcioletnim cyklu nauczania nie ulega zmianie, a tylko zostaje równomiernie podzielony (biorąc pod uwagę dwa nowe przedmioty). Sprecyzowano też wymiar godzin przedmiotu biznes i zarządzanie, który będzie realizowany w klasach I i II technikum po 1 godzinie tygodniowo, zamiast dotychczasowego rozwiązania, które umożliwiało odbycie tych zajęć  w klasach I i II albo tylko w klasie I albo tylko w klasie II, zgodnie z decyzją dyrektora, w wymiarze 2 godzin w okresie nauczania. 

Zmiany w oddziałach o profilu mundurowym
Rozporządzenie zakłada także wprowadzenie zmian w ramowym planie nauczania dla liceum ogólnokształcącego i technikum o profilu mundurowym. Wprowadzono tu modyfikację dotyczącą zajęć z przygotowania do podjęcia służby w Policji i Straży Granicznej, tak aby można było tworzyć oddziały o profilu mundurowym. Wprowadzono też zmianę redakcyjną - tak, by doprecyzować, że zajęcia realizowane w ramach programu szkolenia są zajęciami z przygotowania wojskowego. 

CZY MEDIATOR NARUSZYŁ ZASADĘ POUFNOŚCI?

Kazusy prawne, takie jak ten, służą zrozumieniu, w jaki sposób działa prawo w praktyce. 

KAZUS PRAWNY 

Wyobraźmy sobie sytuację: Jacek i Agata są w trakcie rozwodu. Agata złożyła pozew i Sąd wyznaczył rozprawę na dzień 4 stycznia. strony nie uzgodniły warunków rozwodu i sędzia skierował sprawę do mediacji. Podczas mediacji Jacek stwierdził, że Pani mediator jest stronnicza, powiedział, że takie mediacje ma w nosie i wyszedł. Mediator poczuła się urażona takim postępowaniem i napisała do Sądu w protokole, że wina za rozkład pożycia leży po stronie Jacka, a ponadto, że Jacek domaga się niesprawiedliwego podziału majątku.

Czy Pani mediator postąpiła właściwie?

Odpowiedź:

Nie, zasada poufności zobowiązuje mediatora do nieujawniania żadnych informacji o stronach, zwłaszcza mediator nie może sugerować sędziemu, jaki powinien wydać wyrok w sprawie. Mediator nie może ujawniać żadnych faktów dotyczących mediacji, także tych co do zachowania stron. W podanym powyżej przykładzie mediator w sposób rażący naruszył zasadę poufności.

* Kazus ma charakter edukacyjny.