Charakterystyka - Gmina Bałtów
Tereny gminy obejmują jeden z najatrakcyjniejszych zakątków Ziemi Świętokrzyskiej – przełomową dolinę Kamiennej przez wapienne skały wysoczyzn Przedgórza Iłżeckiego i Wyżyny Sandomierskiej.
Przyroda
Najciekawsze obszary chronione są w rezerwatach przyrody oraz jako pomniki przyrody:
- w rezerwacie “Modrzewie” o pow. 5,45 ha ochroną objęto las mieszany z udziałem ponad 100-letnich okazów modrzewia polskiego, dębu, sosny, grabu, lipy, jawora, klonu, brzozy i osiki ze stanowiskami roślin chronionych; m.in. obuwika pospolitego i lilii złotogłów,
- w rezerwacie “Ulów” o pow. 23,5 ha ochroną objęto fragment lasu grądowego (głównie sosna, grab, dąb, modrzew) z udziałem 22 gatunków roślin prawnie chronionych, w tym 15 podlegających całkowitej ochronie,
- na terenie Bałtowa znajdują się dwa pomniki przyrody ożywionej (6 dębów w wieku 400-600 lat przy szlaku niebieskim do Krzemionek) i 2 dęby w wieku 300-450 lat przy gajówce Ulów i dwa pomniki przyrody nieożywionej w przysiółku Zamoście (ochroną objęto ciekawe formy skalne w postaci baszt, kazalnic i występów skalnych),
- pomniki przyrody nieożywionej spotykamy także w Skarbce Dolnej (profil geologiczny wapieni jurajskich w d. kamieniołomie) i Wólce Bałtowskiej (głaz narzutowy przy gosp. nr 15).
Ponadto warto zwrócić uwagę na występujące tu zjawiska krasowe, obrazujące oddziaływanie chemiczne wody na wapienne skały. Na ich powierzchni widoczne są rowki i żłobki, wyrzeźbione zostały osobliwe formy skalne, jaskinie i schroniska, powstały wywierzyska (źródła). Odnaleziono tu także skamieniałe tropy dinozaurów.
Zabytki
Na terenie gminy znajdujemy wiele obiektów posiadających wartość zabytkową. W samym Bałtowie, o którym wzmiankę można odnaleźć już w 1326 roku, warto zwiedzić położony w kilkuhektarowym parku dwór Druckich-Lubeckich, w którym przez pewien okres mieściła się szkoła rolnicza. Przy wejściu możemy podziwiać dwa lwy wykonane z marmuru. Pałac posiada taras widokowy i piękny portykowi ganek oraz niezwykle ozdobne otwory okienne, dodające mu wielkiego uroku. Na miejscowym cmentarzu można odnaleźć kapliczkę grobową Druckich-Lubeckich oraz XIX-wieczne nagrobki.
Wrażenie na turyście zrobi bałtowski klasycystyczny kościół z początku XX wieku pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej, z kunsztem wkomponowanych w otaczającą go zieleń. Obiektem charakterystycznym dla gminy Bałtów jest murowany z czerwonej cegły Młyn na rzece Kamiennej, nadal produkujący energię elektryczną. Został on wybudowany przed II wojną światową. W miejscowości Pętkowice podziwiać możemy kościół polsko-katolicki pod wezwaniem Św. Teresy, którego część zbudowana w XVII wieku była pierwotnie zborem ariańskim. W nagrodę za udział w odsieczy wiedeńskiej, król Jan III Sobieski osiedlił Tatarów we wsiach takich jak: Okół, Czekarzewice, Zemborzyn.
Więcej informacji o gminie Bałtów na stronie: https://www.gminabaltow.pl/