Powiat
Zambrowski

Wójt Gminy Kołaki Kościelne – Sylwester Jaworowski

Urząd Gminy Kołaki Kościelne
ul. Kościelna 11, 18-315 Kołaki Kościelne
Telefon: 86 270 30 26
Telefaks: 86 270 30 26
E-mail: gminakolaki@op.pl
Strona WWW: www.kolaki.pl

Powierzchnia: 73 km2
Liczba, mieszkańców (wg stanu na dzień 15.12.2020 r.): 2 360
Powierzchnia lasów: 1 936 ha
Liczba wsi, osad, kolonii: 24
 
Gmina położona jest na wschodnim krańcu Mazowsza, przy ruchliwej trasie nr 8, w części zachodniej województwa Podlaskiego na południe od Narwi i wschód od Czerwonego Boru.

Historia

Kołaki Kościelne - wieś powstała w XV w. Około 1416 r. książę Janusz I nadał Wojciechowi herb Kościesza pochodzącemu z Kołak - Jaćwieżynykolo Przasnysza trzydzieści włók ziemi w lesie Łętowo nad rzeczką Mały Dąbek. Na nadaniu tym powstały z czasem wsie: Kołaki Stare i Nowe, które po połączeniu przyjęły nazwę Kołaki Czachy i Kołaki Gunie- Ostrów. Kołaki zostały zasiedlone przez Kołakowskich herbu Kościesza, potomków założycieli wsi. Układ zabudowy wsi to wielodrożnicówka.
Kościół znajdujący się w Kołakach zbudowany w latach 1934-36 staraniem księdza Józefa Kuleszy. Neoklasyczny, murowany z polnego kamienia. Fasadę i wieżę ukończono w 1871 r. W 1980-82 r. kościół rozbudowano, od północy, o część prezbiterialną oraz zakrystię. Obok kościoła znajduje się dzwonnica murowana z cegły, nietynkowana z 1925r.

Na cmentarzu grzebalnym znajduje się kaplica grobowa z portykiem kolumnowym i tympanonem oraz wysoką wieżyczką zakończoną krzyżem rodziny Jałbrzykowskich z 1882r. Znajduje się tu także zbiorowa mogiła z napisem: "Tu spoczywają trzej marynarze II batalionu pułku morskiego, którzy zginęli śmiercią bohaterską w obronie Ojczyzny w lipcu 1920 r. Cześć Wam Koledzy".

W murze kościoła wmurowane są dwie tablice epitafijne. Jedna dotyczy Stanisława Detynieckiego, dziedzica wsi Kiełczewo, zmarłego 18 stycznia 1861 r. w wieku 45 lat. Druga natomiast dotyczy Jana Piwońskiego urodzonego 18 października 1774r., zmarłego 13 sierpnia 1842r.
 
W pobliskich lasach w czasie II wojny światowej znajdowała się jedna z siedzib dowództwa Okręgu AK Białystok.
W Kołakach Kościelnych urodził się Jerzy Wiśniewski (1928-1983) niestrudzony historyk osadnictwa, w tym, Ziemi Łomżyńskiej.
Właścicielem majątku Kołaki do czasu drugiej wojny światowej był Józef Włodek.

Gospodarka, infrastruktura

Gmina typowo rolnicza, gleby IV i V klasy, głównie rozwija się tu rolnictwo. Przeważają gospodarstwa rolne, ukierunkowane na produkcję mleka, którego zbyt zapewnia Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Zambrowie. Niewielki procent gospodarstw zajmuje się hodowlą trzody. Wszystkie wsie są połączone siecią dróg, mają wodociągi i sieć telefoniczną. Kilka firm prywatnych prowadzi działalność usługową i handlową: m.in. prężnie rozwijający się tartak, zakład produkujący parkiet. Przy drodze nr 8 powstała baza usługowa dla podróżnych oraz stacja paliw.
 
Rada i Zarząd Gminy oferują inwestorom atrakcyjne działki pod usługi i budownictwo jednorodzinne.

• Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP w Kołakach Kościelnych z 1834 roku.
• Mogiła marynarzy z 1920 r. na cmentarzu parafialnym w Kołakach Kościelnych.
• Pomnik pacyfikacji mieszkańców w miejscowości Czarnowo-Undy z 1944 roku.
• Mogiła poległych marynarzy z II Batalionu Pułku Morskiego we Wróblach-Arciszewo z 1920 roku.
• Mogiła zbiorowa ludności żydowskiej z 1941 roku w Gosiach Małych.
• Mogiła zbiorowa żołnierzy poległych 3.VIII.1920 r. w walce z Bolszewikami w miejscowości Sanie Dąb.
• Kołaki Kościelne - Izba Pamięci Przemysława Gosiewskiego Wiceprezesa Rady Ministrów.