Starostwo Powiatowe
w Łosicach

Doświadczenie pokazuje, że nieprawidłowe projektowanie i zarządzanie instalacjami wodnymi w budynkach może stać się przyczyną występowania chorób. Rodzaje budynków, zastosowania wody, rezultaty chorób i osoby narażone mogą się różnić, przy czym zagrożeń dla zdrowia można uniknąć i w prosty sposób je kontrolować. Dowody dotyczące wykrywania przypadków występowania chorób wskazują jednak, że ogólne trendy mają tendencję wzrostową. Wraz ze wzrostem globalnej urbanizacji ogólne narażenie ludności na nieprawidłowo zaprojektowane lub zarządzane instalacje wodne w budynkach gwałtownie wzrasta. W rezultacie wzrasta również ryzyko występowania chorób. Działania mające na celu zmniejszenie ryzyka występowania chorób powinny stanowić priorytet w zapewnieniu zdrowia publicznego.
Jednym z podstawowych wyzwań jest to, że zarządzanie instalacjami wodnymi w budynkach jest bardzo często bagatelizowane. W wielu krajach i regionach zarządzanie instalacjami wodnymi w budynkach może nie być objęte zakresem odpowiedzialności dostawcy wody pitnej. Może to być spowodowane szeregiem czynników, takich jak prawa własności oraz prawa dostępu. Plany bezpieczeństwa wodnego (PBW) dotyczące zarządzania publicznymi sieciami wodociągowymi nie dotyczą zwykle instalacji wewnątrz budynków. W wielu przypadkach właściciele, zarządcy lub pracownicy zajmujący się konserwacją są odpowiedzialni za zarządzanie instalacjami wodnymi w budynkach, lecz znajomość i przestrzeganie wytycznych dotyczących wody pitnej są często ograniczone.
Opracowanie to stanowi jeden z serii dokumentów uzupełniających obejmujących instrukcje wdrożenia wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia dotyczących jakości wody do spożycia (Guidelines for drinking-water quality, GDWQ) (WHO, 2008). Jego publikacja ma na celu poprawę bezpieczeństwa wodnego w budynkach.
W trzecim wydaniu opracowania GDWQ (WHO, 2008) wprowadzono koncepcję planów bezpieczeństwa wodnego (PBW) w zakresie Ramowego Programu Zarządzania Jakością Wody do Spożycia (Framework for safe drinking-water) (patrz rys. 1.1 we wprowadzeniu, poniżej). W opracowaniu tym skupiono się na skutecznym zarządzaniu prewencyjnym i tym samym zapobieganiu przypadkom występowania chorób. Wytyczne GDWQ obejmują szczegółowe odniesienia do problemów związanych z dużymi budynkami, takimi jak zakłady opieki zdrowotnej, szkoły oraz ośrodki opieki dziennej i zalecają opracowanie dla tych budynków indywidualnych PBW gwarantujących utrzymanie bezpieczeństwa instalacji wodnych. Zakłada się, że te plany dla budynków będą stanowiły uzupełnienie PBW opracowanych przez dostawców wody.
Kwestia bezpieczeństwa wodnego w budynkach i potrzeba dodatkowych wytycznych zostały określone jako priorytetowe na spotkaniu ekspertów rządowych odpowiedzialnych za opracowanie trzeciego wydania wytycznych GDWQ. W rezultacie opracowany został niniejszy dokument. Wytyczne zawarte w niniejszym dokumencie są oparte na ramowym programie zawartym w opracowaniu GDWQ (WHO, 2008), jak również na innych dokumentach uzupełniających, w szczególności dotyczących:
• Wytycznych dotyczących bezpieczeństwa rekreacyjnych środowisk wodnych, tom 2: baseny i podobne środowiska (Guidelines for safe recreational water environments volume 2: swimming pools and similar environments) (WHO, 2006a);
• aspektów zdrowotnych instalacji wodno-kanalizacyjnych (WHO/WPC, 2006);
• liczby bakterii heterotroficznych na płytce (Bartram i inni, 2003);
• bakterii Legionella oraz zapobiegania chorobie legionistów (Bartram i inni, 2007);
• prątków chorobotwórczych (Bartram i inni, 2004).
Opracowanie niniejszego dokumentu zostało oparte na zaleceniach ze spotkań ekspertów, które odbyły się w marcu 2005 roku (Uniwersytet Anglii Wschodniej, Norwich, Wielka Brytania), a następnie w grudniu 2005 roku (Centrum współpracy w zakresie zdrowia promujące zarządzanie zasobami wodnymi i komunikację zagrożeń WHO, Instytut Higieny i Zdrowia Publicznego, Uniwersytet w Bonn, Niemcy).
Wstęp ix
Następnie odbyły się spotkania w lutym 2007 r. (Instituto Superiore di Sanita, Rzym, Włochy), w październiku 2007 r. (Scottish Executive, Edynburg, Szkocja) oraz w lipcu 2008 r. (Federalne Ministerstwo Zdrowia w Berlinie, Niemcy). Opracowanie niniejszego dokumentu zostało również oparte na serii analiz krytycznych specjalistów w danej dziedzinie.
Niniejszy dokument został opracowany pod nadzorem Departamentu Zdrowia Publicznego i Środowiska (Program WHO dotyczący wody, warunków sanitarnych, higieny i zdrowia).
Niniejszy dokument został opracowany dla różnych stron zainteresowanych, które mają udział w ogólnym zarządzaniu bezpieczeństwem instalacji wodnych w budynkach. W szczególności jest on przeznaczony dla osób zajmujących się projektowaniem, budową, konserwacją i regulacją instalacji wodnych w budynkach oraz zarządzaniem nimi. Stanowi on jednocześnie przydatne źródło do opracowania materiałów szkoleniowych i informacyjnych.