Maleniska

To najmniejsza pod względem powierzchni wioska w Gminie Leżajsk. Do 30 października 2017 r. Maleniska zamieszkiwało 80 rodzin (320 mieszkańców), co stanowi ok. 1,5% mieszkańców gminy.

Wieś oddalona ok. 5 km na wschód od Leżajska. Zabudowania ciągną się wzdłuż potoku Malinianka. Od północy graniczy z Jelną, od wschodu południa i zachodu znajdują się niewielkie kompleksy leśne, za którymi położone są Leżajsk, Brzóza Królewska i Hucisko.

Historia
Początki miejscowości giną w mrokach historii. W pradziejach teren był słabo zamieszkały. Z racji występowania dość bogatych złóż rudy darniowej, w okolicy wytapiano żelazo. Do dzisiaj w sołectwie Maleniska można znaleźć żużle, jako pozostałości po tej działalności. W czasach nowożytnych, w XVII w., tereny należały do starostwa leżajskiego. Były mocno zalesione. Rozwijało się tu bartnictwo.

Pierwszymi mieszkańcami byli Opalińscy i Marciniakowie. Osada nazywała się Maliniska. Należała do klucza leżajskiego ordynacji Potockich z Łańcuta.

Po 1772 r. w wyniku pierwszego rozbioru Polski, osada została wraz z całą okolicą włączona do cesarstwa Austro-Węgier, czyli tzw. Galicji.

W miejscowości znajduje się zabytkowa, murowana kapliczka, która pochodzi z XIX w.

W 1914 r. po wybuchu Wielkiej Wojny stacjonowały tu wojska austriackie i niemieckie. Na obrzeżach Malenisk, w gajówce „Podmaleniska” w latach 1914-1915 był szpital polowy i wojskowy cmentarzyk. Dzisiaj pamiątką po dawnym szpitalu wojskowym i gajówce w „Podmaleniskach” jest głaz usytuowany przy szosie „sokołowskiej”. Obok znajdują się pozostałości założenia ogrodowego z ciekawymi okazami drzew. Po drugiej stronie drogi rośnie pomnikowy buk z pasyjką.

Po II wojnie, 29 października 1947 r. Maleniska zostały wyłączone z obszaru miasta Leżajsk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa rzeszowskiego, obecnie jest w strukturach województwa podkarpackiego.

Szkoła
W latach 40. XX wieku w centrum wioski na planie „T” wybudowano szkołę. Inicjatorami tego przedsięwzięcia byli ówcześni radni: Antoni Kułacz i Andrzej Marciniak. Głównymi majstrami byli bracia Garbaccy z Leżajska. Duży wkład w budowę szkoły miał klasztor w Leżajsku, który podarował materiał. Budowę ukończono w 1947 r. a we wrześniu następnego roku poświęcono ją. Pierwszą nauczycielką była Aniela Urbańska.

Kościół

Początków własnej świątyni należy szukać w 1986 r., kiedy to we wsi, w dom Heleny Marciniak, została poświęcona kaplica mszalna. Pierwszy punkt katechetyczny powstał w latach 70. u Kazimierza Siuzdaka, a potem Ignacego Kani.

W 1996 roku ojciec Szczepan Dolański, z klasztoru O.O. Bernardynów w Leżajsku rozpoczął starania o budowę nowego kościoła. Roboty przebiegały na tyle sprawnie, że 30 listopada 1997 r. wmurowano kamień węgielny. 21 maja 2001 r. ks. bp Stefan Moskwa poświęcił nową świątynię p.w. Św. Szymona z Lipnicy. Koło kościoła stoi murowany krzyż z początku XX w.

KGW

Koło Gospodyń Wiejskich w Maleniskach powstało w latach 70 XX w. i do dziś prężnie działa. Od 2016 roku przy KGW istnieje zespół „Malina”. Jako jedyni w Gminie Leżajsk, muzycy posiadają pełne zaplecze instrumentalne. Obecnie do zespołu należą: Grzegorz Cebula – akordeon, Sławomir Cebula – perkusja, Adam Majder – saksofon, Stefan Szarek – trąbka, Jan Urban - vocal.

W Maleniskach warto zobaczyć:

Pamiątkowy głaz po dawnym szpitalu wojskowym i gajówce w „Podmaleniskach” przy szosie „sokołowskiej”. Obok resztki założenia ogrodowego z ciekawymi okazami drzew. Po drugiej stronie drogi pomnikowy buk z pasyjką.
Zabytkowa murowana kapliczka z XIX w. we wsi.
Murowany krzyż z pocz. XX w. koło kościoła