Powiat
Lipski

Materiał archiwalny. Aktualny tekst zostanie opublikowany po zaktualizowaniu przez Referat Promocji i Rozwoju.

Powiat lipski położony jest w południowo – wschodniej części województwa mazowieckiego i graniczy z następującymi powiatami:

• od zachodu z powiatem radomskim,
• od północy z powiatem zwoleńskim,
• od wschodu z powiatem opolskim województwa lubelskiego,
• od południowego – zachodu z powiatem starachowickim i ostrowieckim województwa świętokrzyskiego,
• od południowego – wschodu z powiatem opatowskim województwa świętokrzyskiego.

W skład powiatu lipskiego wchodzi 6 gmin, 200 miejscowości i 162 sołectwa, które mają łącznie obszar 740,77 km². Powiat zamieszkuje 34.652 osoby (dane aktualne na dzień publikacji). Średnia gęstość zaludnienia powiatu wynosi 46 osób na 1 km².

Siedziba władz powiatowych i Starostwa Powiatowego znajduje się w mieście Lipsko, które położone jest w dolinie rzeki Krępianki, na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 79 relacji Warszawa - Sandomierz z drogą wojewódzką nr 747 relacji Iłża – Solec nad Wisłą.

 

Ukształtowanie terenu.

Powiat lipski położony jest na obszarze trzech jednostek fizjograficznych. Centralny obszar zajmuje Pogórze Radomskie, południowa część powiatu wkracza na Wyżynę Opatowską, północna część schodzi do Kotliny Kozienickiej. Przebiegająca południkowo dolina Wisły oddziela powiat wysoką skarpą od Wyżyny Lubelskiej. Obszar powiatu ma charakter lekko pofałdowanych pasm i stwarza charakter rozległej równiny schodzącej tarasami do doliny Wisły.

 

Warunki hydrologiczno – meteorologiczne.

Powiat lipski jest ubogi w wody powierzchniowe. Główne rzeki to: Wisła oraz jej lewe dopływy Kamienna, Iłżanka i Krępianka. Maksymalne stany rzek odnotowuje się na przełomie lutego i marca oraz lipca i sierpnia. Największe powodzie miały miejsce w latach 1947, 1970, 1997, 2001 i 2010, kiedy przez powiat przeszły aż trzy fale powodziowe. Do nielicznych zasobów wodnych zgromadzonych w zbiornikach, należą:

• zbiornik retencyjny w Lipsku – 3 ha, średnia głębokość około 1m,
• zbiornik retencyjno – rekreacyjny w Katarzynowie, gm. Lipsko – 2 ha, średnia głębokość około 1 m,
• stawy hodowlane w miejscowości Wielgie, gm. Ciepielów – 10 ha,
• stawy hodowlane w miejscowości Boży Dar, gm. Lipsko – 5 ha,
• stawy hodowlane w miejscowości Krzyżanówka, gm. Sienno – 5 ha,
• zbiornik naturalny (pozostałość starorzecza Wisły) w miejscowości Kępa Piotrawińska, gm. Solec – 2 ha,
• zbiornik naturalny (pozostałość starorzecza Wisły) w miejscowości Pawłowice, gm. Solec – 2 ha.

Pod względem klimatycznym należy do najbardziej zróżnicowanych regionów w kraju. Sprzyja temu głównie urozmaicony teren, który wpływa w znacznym stopniu na przebieg zjawisk meteorologicznych.

• średnie roczne temperatury: 7,5 – 8,0°C
• średnie wieloletnie sumy opadów: 550 – 600 mm,
• średnia liczba dni z pokrywa śnieżną: 70 – 80 dni,
• przeważający kierunek wiatru: zachodni.
   

Struktura zatrudnienia i urbanistyka.

Powiat ma charakter rolniczy. Powierzchnia użytków rolnych wynosi ok. 48240 ha, co stanowi 65,1 % powierzchni ogólnej.

Liczba gospodarstw rolnych w powiecie lipskim wynosi ok. 11.000, średnia powierzchnia gospodarstwa około 5 ha, najwięcej gospodarstw jest w przedziale do 5 ha – 3450 oraz w przedziale od 5 do 10 ha – 3400.

Obszary leśne zajmują obszar 158,16 km², tj. około 21% powierzchni w tym:

• lasy państwowe – 50,30 km²,
• lasy prywatne – 107,86 km²,

występujące kompleksy leśne zaliczone zostały do II kategorii zagrożenia pożarowego, drzewostanem dominującym jest sosna.

 

Sieć komunikacyjna.

Na terenie powiatu lipskiego nie ma tras kolejowych. Przez jego teren przebiega droga krajowa Nr 79 relacji: Warszawa – Kozienice – Zwoleń – Lipsko – Ożarów – Sandomierz (dł. 27,8 km – w obrębie powiatu) oraz pięć dróg wojewódzkich na odcinkach (łączna ich długość – 74,8 km):

droga nr 747 (stary ślad) –  Kamień - Kolonia Nadwiślańska- Solec – Lipsko – Pasztowa Wola,
droga nr 747 (nowy ślad) – Solec – Lipsko,
droga nr 754 – Gołębiów -  Wola Solecka - Solec – Pawłowice – Zemborzyn,
droga nr 817 – Kłudzie – rzeka Wisła,
droga nr 900 –  Raj -  Kolonia Raj do lewego brzegu rzeki Wisły.
Istniejąca sieć dróg powiatowych i gminnych zapewniają dojazd do wszystkich sołectw.

W powiecie lipskim nie ma wiaduktów i mostów o istotnym znaczeniu strategicznym. Jest jeden most- o istotnym znaczeniu strategicznym, na rzece Wiśle – w Kolonii Nadwiślańskiej na drodze wojewódzkiej 747, łączący województwo mazowieckie z lubelskim. Do pozostałych, ważniejszych mostów należą:

a). Ciepielów (most żelbetonowy) na rzece Iłżance, droga 79

b). m. Lipsko (4 mosty żelbetonowe) na rzece Krępiance;

1 na drodze 79, 1 na drodze 747, 2 na drogach lokalnych,
Zofiówka (most żelbetonowy) na rzece Krępiance na drodze lokalnej,
Nowa Wieś (most drewniany) na rzece Krępiance na drodze lokalnej,
c). Solec i Przedmieście Bliższe (mosty żelbetonowe) na rzece Krępiance;

2 na drodze 747, 2 na drodze 754, pozostałe na drogach lokalnych,
Wola Pawłowska i Zemborzyn (2 mosty żelbetonowe) na rzece Kamiennej na drogach lokalnych,
Dziurków (most drewniany) na rzece Krępiance na drodze lokalnej.
 

Przemysł.

Przemysł jest słabo rozwinięty i koncentruje się głównie w Lipsku. Działalność gospodarczą zarejestrowały 2552 podmioty gospodarcze, z których 1223 (53%) mieści się na terenie Miasta i Gminy Lipsko.

Występujące zakłady to w ok. 90% małe firmy zatrudniające poniżej 50 osób. Dominującym profilem prowadzonej działalności jest handel i usługi, którą prowadzi 46% podmiotów gospodarczych. W przemyśle i budownictwie zarejestrowanych jest 18,3% podmiotów gospodarczych. Gospodarka mieszkaniowa związana ze spółdzielczym budownictwem mieszkaniowym wiąże się z Lipskiem, gdzie znajdują się zasoby mieszkaniowe spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Najwyższe budynki posiadają nie więcej niż 5 kondygnacji nadziemnych.

 Największe zakłady przemysłowe na terenie Powiatu Lipskiego to:

• ZPOW „Scandic Food” Sp. z o.o. w Lipsku, ul. Spacerowa 8 – przetwórstwo owoców i warzyw,
• „KINGSPAN” Sp. z o.o. Zakład Produkcyjny w Lipsku, ul. Przemysłowa 20, produkcja płyt warstwowych i styropianu,
• „Mleko” Sp. z o.o. w Lipsku, ul. Przemysłowa 3, przerób mleka,
• PPUH „Marbet” w Lipsku, ul. Armii Krajowej 12, przemysł metalowy,
• PPHU „Unimar” w Lipsku, ul. Czachowskiego 63, przemysł metalowy,
• PPHU „Rol – Mot” Sp.  z o.o. w Ciepielowie, ul. Czachowskiego 29, przemysł metalowy. 

Materiał zaczerpnięty z "POWIATOWEGO PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO" (autor: Marian Wodnicki).