Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej im. bł. o. Rafała Chylińskiego w Zgierzu

Wprowadzenie

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników oraz osoby pracujące na zlecenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zgierzu, jest działanie na rzecz osób i rodzin, w tym dla dobra dziecka. Pracownicy placówki oraz osoby pracujące na zlecenie Ośrodka, realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Ośrodka oraz posiadanych kompetencji i doświadczenia zawodowego. Standardy ochrony małoletnich stanowią jeden z elementów systemowego zabezpieczenia ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.

Rozdział 1

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi, a pracownikami oraz osobami pracującymi na zlecenie Ośrodka, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich

1. Bezpieczeństwo relacji między małoletnimi a pracownikami oraz osobami pracującymi
na zlecenie Ośrodka

Pracownicy oraz osoby pracujące na zlecenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej:

1) Wszelkie działania podejmują w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Ośrodka oraz swoich kompetencji, z zachowaniem należytej staranności;

2) Działają w sposób otwarty i przejrzysty, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji swojego zachowania/postępowania;

3) Traktują każde dziecko równo, z szacunkiem z uwzględnieniem jego godności
i indywidualnych potrzeb, bez względu na płeć dziecka, jego orientację seksualną, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd;

4) Kontaktują się z małoletnimi wyłącznie w godzinach pracy i wyłącznie w celach wykonywania obowiązków zawodowych;

5) Pracując z małoletnimi zobowiązani są pamiętać o zachowaniu odpowiedniego dystansu fizycznego i niepodejmowaniu interakcji, które mogłyby być uznane za niewłaściwe, nieprzyzwoite lub niestosowne;

6) Podczas komunikacji z nieletnimi zachowują cierpliwość i okazują im szacunek;

7) Podczas komunikacji z małoletnimi słuchają uważnie dzieci i udzielają im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku, rozwoju i zaistniałej sytuacji;

8) Podejmując decyzje dotyczące dziecka, informują je o tym i starają się brać pod uwagę jego oczekiwania;

9) Szanują prawo dziecka do prywatności, a jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, w związku z koniecznością ochrony dziecka, wyjaśniają dziecku zaistniałą sytuację i powody działania;

10) Podejmują rozmowę z dzieckiem na osobności, tylko gdy pojawi się taka konieczność. Rozmowa taka powinna się odbyć w miarę możliwości w obecności psychologa zatrudnionego w Ośrodku;

11) Informują dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji (np. wobec konkretnego zachowania czy słów wypowiedzianych przez pracownika MOPS) mogą
o tym powiedzieć dowolnemu pracownikowi Ośrodka i oczekiwać odpowiedniej reakcji i pomocy;

12) Muszą być zawsze przygotowani na wyjaśnienie swojego zachowania i działania w stosunku do dziecka;

13) Muszą zachować szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły przemocy domowej bądź zaniedbania.

2. Zachowanie niedozwolone pracowników oraz osób pracujących na zlecenie Ośrodka wobec małoletnich

Pracownikom oraz osobom pracującym na zlecenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej:

1) Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka;

2) Nie wolno krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z zagrożenia bezpieczeństwa dziecka lub innych osób;

3) Nie wolno ujawniać żadnych informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, zakaz ten obejmuje także wizerunek dziecka, informacje o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej, światopoglądów czy wyznania;

4) Nie wolno zachowywać się w obecności dziecka w sposób niestosowny, bądź dwuznaczny, lub w sposób, który może obiektywnie zostać uznany za taki, obejmuje to w szczególności używanie wobec dzieci lub w ich obecności wulgarnych słów, gestów, żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz nie wolno wykorzystywać wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby);

5) Nie wolno w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej dziecka, w tym dotykać w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny;

6) Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny
i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu w szczególności może mieć to miejsce kiedy:

a. kontakt jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie,

b. uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny.

7) Mając na względzie dobro dziecka należy kierować się zasadą, że kontakt fizyczny ma dawać małoletniemu poczucie bezpieczeństwa.

8) W sytuacjach wymagających podjęcia czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka, należy unikać innego niż niezbędny kontakt fizyczny z dzieckiem. Dotyczy to zwłaszcza pomagania dziecku w ubieraniu i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przewijaniu i w korzystaniu z toalety;

9) Każdorazowo należy kierować się swoim profesjonalnym osądem, z jednoczesnym wsłuchaniem się w potrzeby dziecka (obserwacja reakcji dziecka, zapytanie o zgodę na kontakt fizyczny – tylko jeśli sytuacja tego wymaga np. przytulenie) z zachowaniem, świadomości, że nawet przy dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko lub osoby trzecie;

10) Nie wolno stosować przemocy i nieprzyzwoitych działań wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie werbalnej czy niewerbalnej. Małoletniego nie wolno bić, popychać, szturchać, szczypać, poniżać w jakikolwiek sposób werbalny i pozawerbalny;

11) Nie wolno inicjować, sugerować bądź odpowiadać na jakiekolwiek relacje
o charakterze miłosnym lub seksualnym dotyczące małoletniego, w tym poprzez działania za pośrednictwem elektronicznych środków komunikacji (m.in. media społecznościowe, komunikatory internetowe, platformy, wiadomości SMS/MMS). Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie małoletnim treści erotycznych i pornograficznych, bez względu na ich formę;

12) Nie wolno przyjmować prezentów ani pieniędzy od dziecka ani rodziców/opiekunów dziecka oraz nie wolno wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub/i rodziców/opiekunów dziecka;

13) Nie wolno zachowywać się w sposób mogący sugerować innym istnienie prywatnych zależności, prowadzących do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i/lub innych.

Rozdział 2

Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego, zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania dokumentów dotyczących ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego

1. W przypadku podjęcia przez pracownika Ośrodka podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania jej Dyrektorowi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zgierzu.

2. Na podstawie sporządzonej notatki służbowej oraz na polecenie dyrektora Ośrodka, pracownik socjalny w trybie pilnym udaje się do miejsca zamieszkania małoletniego, celem rozeznania sytuacji dziecka.

3. W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego podejrzenia krzywdzenia dziecka pracownik socjalny podejmuje działania zgodnie z obowiązującą w Ośrodku Pomocy Społecznej Procedurą postępowania zapewnienia dziecku przez pracownika socjalnego ochrony w razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą domową oraz zawiadamia Wydział Rodzinny i Nieletnich Sądu Rejonowego w Zgierzu i/lub prokuraturę rejonową.

4. Dokumentacja przechowywana jest zgodnie z zasadami instrukcji kancelaryjnej.

Rozdział 3

Zasady przeglądu i aktualizacji standardów

1. Dyrektor Ośrodka wyznacza osobę odpowiedzialną za dokonywanie przeglądów i aktualizację według potrzeb faktycznych i prawnych zapisów Standardów oraz za monitorowanie ich realizacji i reagowanie na sygnały naruszenia Standardów.

2. Osoba odpowiedzialna dokonuje oceny Standardów w celu dostosowania ich do aktualnych przepisów prawa poprzez sporządzanie nie rzadziej niż raz na 2 lata protokołu z przeglądu i oceny Standardów.

3. Osoba odpowiedzialna monitoruje na bieżąco zmiany w prawie i dokonuje aktualizacji Standardów nie rzadziej niż raz na 2 lata, a w sytuacji zmiany przepisów niezwłocznie po ich wejściu w życie.

4. Z zaktualizowanymi Standardami zapoznawani są wszyscy pracownicy i osoby pracujące na zlecenie Ośrodka (Załącznik Nr 2 do niniejszych Standardów). Zaktualizowane Standardy są również udostępniane na stronie internetowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zgierzu oraz na dysku sieciowym Ośrodka.

Rozdział 4

Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie pracowników oraz osób pracujących na zlecenie Ośrodka do stosowania Standardów, zasady przygotowania do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności

1. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie pracowników oraz osób pracujących na zlecenie Ośrodka do stosowania Standardów ochrony małoletnich jest Dyrektor Ośrodka. Dyrektor może wskazać osobę, która będzie odpowiedzialna za wdrożenie pracowników do stosowania Standardów.

2. Pracownicy i osoby pracujące na zlecenie Ośrodka zapoznawani są ze Standardami przez bezpośrednich przełożonych.

3. Każdy pracownik i osoba pracująca na zlecenie Ośrodka podpisuje imienne oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich, które przechowywane jest w dokumentacji pracowniczej Ośrodka.

4. Dokumenty dotyczące Standardów przechowuje się zgodnie z zasadami instrukcji kancelaryjnej.

Rozdział 5

Zasady i sposób udostępniania rodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim Standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

1. Niniejsze Standardy ochrony małoletnich są jawne dla rodziców, opiekunów prawnych oraz pracowników i osób pracujących na zlecenie Ośrodka.

2. Standardy ochrony małoletnich udostępniane są na stronie internetowej Ośrodka oraz w folderze Dokumenty MOPS.

3. Rodzice/opiekuni prawni są zobowiązani do zapoznania się ze Standardami i wynikającymi z nich zasadami ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.

Rozdział 6

Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia

1. Dyrektor Ośrodka wyznacza osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i prowadzenie rejestru zgłoszeń (Załącznik Nr 1 do niniejszych Standardów).

2. Zgłoszeń, do osoby, o której mowa w ust. 1, może dokonywać małoletni, rodzic, prawny opiekun, pracownik Ośrodka, a także inne osoby spokrewnione lub niespokrewnione z dzieckiem, które powezmą informację o krzywdzeniu dziecka. Zgłoszenia można dokonać osobiście, telefonicznie na adres e-mail do osoby wyznaczonej w Ośrodku. Numer telefonu oraz adres mailowy do osoby wyznaczonej jest podany do wiadomości publicznej na stronie internetowej.

3. Osoba, o której mowa w ust. 1 ma zakaz udostępniania informacji o zdarzeniach zagrażających małoletniemu osobom nie biorącym udziału w procedurze.

4. Osoba, o której mowa w ust. 1, po przyjęciu zgłoszenia o zdarzeniach zagrażających małoletniemu postępuje zgodnie z zasadami wskazanymi w Rozdziale 2 niniejszych Standardów.

Standardy ochrony małoletnich w wersji skróconej, przeznaczonej dla małoletnich

Jesteśmy tutaj po to, aby Ci pomagać:

•  Pamiętaj, jesteś dla nas bardzo ważny.

•  Naszym celem jest pomaganie.

•  Opiekujemy się Tobą teraz, bo potrzebujesz pomocy.

•  Nasi pracownicy są po to, aby pomagać dzieciom, udzielać im wsparcia, jeśli więc masz jakiekolwiek pytania, czy prośby zwróć się do któregoś z naszych pracowników.

•  Jeśli chcesz, powiedz, jak lubisz, aby się do Ciebie zwracać.

•  Śmiało możesz zapytać, każdego naszego pracownika, o to jak ma na imię.

•  Pamiętaj o tym, że jeśli coś jest dla Ciebie niezrozumiałe, po prostu o to spytaj, a my postaramy się to wyjaśnić.

•  Chcemy, abyś wiedział, że Twoje zdrowie, spokój i bezpieczeństwo jest dla nas bardzo ważne.

•  Jeśli jest coś, co Ci nie odpowiada, nie czekaj powiedz o tym wprost naszemu pracownikowi, bądź swoim rodzicom, opiekunom.

•  Jeśli jest Ci smutno, tęsknisz za kimś, po prostu powiedz nam o tym, postaramy się wspólnie z Tobą Ci pomóc. Jeśli potrzebujesz pocieszenia, nie wstydź się możesz nas o to poprosić, bez Twojej zgody nie będziemy tego robić nie martw się o to.

Chcemy abyś wiedział, przeczytaj to uważnie: Jeżeli spotkało Cię w domu, albo w naszej Jednostce, coś, czego nie akceptujesz, coś co Cię niepokoi, martwi, smuci, albo ktoś Cię skrzywdził lub zachował w sposób nieodpowiedni, albo w sposób, którego nie akceptujesz, śmiało możesz nam o tym powiedzieć i poprosić o pomoc. Postaramy się rozwiązać ten problem w taki sposób, abyś był bezpieczny.