Rezerwat „Młochowski Grąd”
Na południowych rubieżach powiatu, w gminie Nadarzyn znajduje się rezerwat przyrody, „Młochowski Grąd”, którego nazwa wywodzi się od uroczyska leśnego ”Młochów” pospolicie zwanego Lasem Młochowskim.
Rezerwat utworzony został w latach 80-tych. Powierzchnia rezerwatu „Młochowski Grąd” wynosi 27 ha. Celem utworzenia tego rezerwatu leśnego było zachowanie resztek naturalnych zbiorowisk leśnych z panującym zespołem grądu wysokiego i fragmentem boru mieszanego kontynentalnego. Rezerwat „Młochowski Grąd” jest udostępniony dla spacerowiczów, którzy mogą korzystać z dróg leśnych oraz szlaku turystycznego. W bezpośrednim sąsiedztwie Stawów Raszyńskich znajduje się rezerwat przyrody nie ożywionej, „Źródliska Laszczki” skąd biorą początek dwa niewielkie cieki stanowiące bezpośrednie źródło zasilania w wodę Stawów Raszyńskich.
Rezerwat „Młochowski Łęg”
Powierzchnia drugiego znajdującego się na terenie uroczyska „Młochów” – rezerwatu „Młochowski Łęg” wynosi 12,04 ha, w większości zajmowana jest przez zbiorowiska łęgowe w dolinie rzeki Utraty, której szerokość w tym biegu wynosi 1,20-1,80m. Rezerwat chroni pospolity niegdyś typ lasu łęgowego oraz niewielkie fragmenty zbiorowisk grądowych.
Rezerwat „Stawy Raszyńskie”
Rezerwat przyrody „Stawy Raszyńskie” znajduje się we wschodniej części powiatu. Rezerwat ten został utworzony w 1978 r. Jego powierzchnia wynosi 110 ha, z czego ok. 90 ha to stawy, resztę stanowią łąki, groble i niewielkie kompleksy lasów olszowych. „Stawy Raszyńskie” są rezerwatem faunistycznym jedynym rezerwatem tego typu w okolicach Warszawy. Celem ochrony jest zachowanie biotopów lęgowych wielu rzadkich gatunków ptaków oraz żerowisk i miejsc odpoczynku ptaków przelotowych. Obecnie występują na terenie rezerwatu 42 gatunki ptaków wodno-błotnych oraz 52 inne gatunki ptaków, a ok. 50 gatunków przebywa tu dodatkowo w okresie przelotów. Krajobraz stawów urozmaicają niewielkie kępy łęgowych lasów olszowych oraz potężne okazy topól i wierzb, w otoczeniu rezerwatu występują dziko żyjące ssaki: lisy, kuny domowe, tchórze, zające i sarny.
Obszar chronionego krajobrazu
Rozporządzeniem Nr 218 z dnia 6 lipca 2001 r. Wojewoda Mazowiecki dokonał zmiany Rozporządzenia Wojewody Warszawskiego z dnia 29 sierpnia 1997 r. w sprawie utworzenia obszaru chronionego krajobrazu na terenie województwa warszawskiego. (Dz. Urz. Woj. Maz. z dn 16 września 1997 r. nr 43, poz. 149). Zgodnie z ww. rozporządzeniem w
granicach Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (WOChK) wyodrębnia się strefę szczególnej ochrony ekologicznej obejmującą tereny, które decydują o potencjale biotycznym obszarów i strefę ochrony urbanistycznej obejmującej wybrane tereny wsi i miast oraz obszary o wzmożonym naporze urbanizacyjnym, posiadające szczególne wartości przyrodnicze. Granica Warszawskiego Obszar Chronionego Krajobrazu w powiecie pruszkowskim rozciąga się w promieniu 10 km od miasta Pruszkowa. Szczegółowy opis granic WOChK w poszczególnych gminach znajduje się w Załączniku nr 1 do rozporządzenia nr 218 Wojewody Mazowieckiego. W rozporządzeniu mowa jest o „ochronie wyróżniających się ekosystemów i powiązaniu ich z krajowym systemem obszarów chronionych”.
W obrębie granic miasta Pruszkowa został wytyczony obszar strefy szczególnej ochrony ekologicznej o znaczeniu regionalnym, obejmujący tereny miasta o zwiększonej wartości przyrodniczej. Strefa zasięgu obszarów o znaczeniu ekologicznym obejmuje koryto rzeki Utraty wraz z przylegającym ekosystemem łąkowym. W skład tej strefy wchodzą m.in.: tereny leśne i parkowe Szpitala Specjalistycznego w Tworkach, zabytkowy obszar Parku Potulickich, Park Anielin, Park Sokoła oraz Ogrody Pałacowe na Żbikowie rozciągające się w widłach rzeki Utraty i Żbikówki. Drugi kompleks zieleni parkowej to tereny miasta Piastowa leżącego w północnej części powiatu stanowią: park przy ulicy 11-go listopada i Dworcowej, park przy ulicy St. Kostki, skwer przy Zgody i przy ulicy Słonecznej.
Pomniki przyrody
W granicach powiatu pruszkowskiego znajduje się około 150 drzew pojedynczych będących pomnikami przyrody, z których na szczególną uwagę zasługują:
– lipa drobnolistna znajdująca się w Pęcicach,
– dąb szypułkowy o wysokości 25 m rosnący obok Gajówki Chojak,
– lipa drobnolistna o pięknym pokroju i wysokości 29 m rosnąca we wsi Owczarnia – Willa Kazimierówka,
– miłorząb dwuklapkowy – bardzo rzadki okaz łączący cechy drzewa liściastego i iglastego o wysokości 15 m rosnący przy ulicy Rynek w Brwinowie.
Na terenie powiatu zlokalizowanych jest 10 alei zabytkowych w wieku 70-140 lat z gatunkiem głównym lipa drobnolistna. Do ciekawszych zaliczane są „Aleje Zosiańskie” z 43 lipami w Otrębusach. Na terenie miasta Piastowa, przy ulicy Bema znajduje się pomnik przyrody – dąb szypułkowy „Bartuś”.
Informacje są przygotowane na podstawie opracowanego w roku 2007 na zlecenie Powiatu Pruszkowskiego przez firmę AQUAGEO – Michał Fic „Regionalnego Program Rozwoju Gmin i Powiatu Pruszkowskiego Zlewni Utraty – PROGRAM UTRATA”.
