Charakterystyka gminy
Gmina Goraj jest jedną z najmniejszych gmin powiatu biłgorajskiego i województwa lubelskiego. Zajmuje powierzchnię 6.787 ha. Wg stanu na koniec 2021 liczba mieszkańców wynosiła: 4 039. Składa się z 12 sołectw, w skład których wchodzi 15 miejscowości.
Położona jest na Roztoczu, w dorzeczu rzeki Tanew. Największym ciekiem wodnym gminy jest rzeka Biała Łada. Administracyjnie usytuowana jest w północnej części powiatu biłgorajskiego, wzdłuż drogi wojewódzkiej, stanowiącej najważniejszy drogowy szlak komunikacyjny Lublin - Przemyśl. Teren Gminy wykazuje cechy charakterystyczne dla klimatu kontynentalnego, czyli duża zmienność klimatu, wysokie opady i bogata rzeźbę terenu, co przekłada się na urokliwy krajobraz Gminy Goraj. Pomimo tego, gospodarka rolna na tym terenie jest znacznie utrudniona i choć krajobrazy są tu piękne, to uprawa gruntów stanowi niekiedy znaczny problem. Cały teren gminy jest zróżnicowany wysokościowo, krajobraz okolic jest typowy dla obszaru polodowcowego. Sieć osadniczą na terenie gminy tworzą zarówno wsie, zbudowane przeważnie w formie „ulicówek”, oraz znaczna ilość rozrzuconych, pojedynczych gospodarstw rolnych, pokrywających teren gminy w sposób równomierny.
Administracyjnie od 1 stycznia 1999 roku gmina Goraj leży w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego i północnej części powiatu biłgorajskiego. Graniczy ona z pięcioma gminami:
- Chrzanów, Dzwola – leżącymi w powiecie janowskim,
- Frampol, Turobin- leżącymi w powiecie biłgorajskim,
- Radecznica – leżącą w powiecie zamojskim.
Gmina cechuje się stosunkowo dobrą dostępnością komunikacyjną. Przez jej teren przebiega ważny szlak komunikacyjny Lubelszczyzny - droga wojewódzka nr 835 Lublin -Biłgoraj-Przemyśl. Znajduje się ona w odległości 23 km od Biłgoraja, 63 km od stolicy województwa lubelskiego - Lublina, 55 km od Zamościa, 111 km od Rzeszowa, 236 km od Warszawy, 269 km od Krakowa. Najbliżej zlokalizowanym portem lotniczym jest port Lublin – Świdnik (65 km) i Rzeszów – Jasionka (127 km). Goraj położony jest w odległości 97 km (1,4 h) od polsko-ukraińskiego przejścia drogowego w Hrebennem oraz 85 km (1,2 h) od polsko-ukraińskiego przejścia drogowego w Zosinie.
Na ogólną powierzchnię gminy wynoszącą 6.787 ha składają się:
- grunty orne o powierzchni 4.432 ha stanowiące 65 % powierzchni gminy
- sady o powierzchni 111 ha, stanowiące 1,63% powierzchni gminy,
- łąki o powierzchni 254 ha, stanowiące 3,7 % powierzchni gminy,
- pastwiska o powierzchni 248 ha, stanowiące 3,6 % powierzchni gminy,
- lasy o powierzchni 1.325 ha, stanowiące 19,5 % powierzchni gminy,
- grunty pozostałe, w tym nieużytki o powierzchni 417 ha, stanowiące 6,1% ogólnej powierzchni gminy.
Głównym źródłem utrzymania ludności tutejszej gminy jest wielokierunkowe rolnictwo indywidualne. Gmina liczy obecnie 1533 gospodarstw rolnych, a liczba gospodarstw domowych wynosi 1033. Przeciętna powierzchnia gospodarstwa rolnego ukształtowała się na poziomie 3,00 ha. Zdecydowana większość gospodarstw indywidualnych ma grunty w tzw. szachownicy, z czego 90 % w 5 i więcej działkach. W przeważającej części przeciętne gospodarstwo rolne o powierzchni około 5 ha składa się z kilkunastu a nawet kilkudziesięciu działek.
Podsumowując rolnicy z naszej gminy uprawiają pola na górzystym i pochyłym terenie. Występują tu złożone problemy wynikające z rozdrobnienia struktury agrarnej i niekorzystnej rzeźby terenu, jednocześnie należy nadmienić że mają one znaczenie dla rozwoju turystyki, zachowania krajobrazu i ochrony dziedzictwa kulturowego.
Na terenie gminy znajdują się również dwa źródliska o powierzchni 0,04 ha i 0,08 ha mające status pomników przyrody.