Powiat
Bielski

Brańskie uroczystości otworzyła koncelebrowana msza św. w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny odprawiona pod przewodnictwem biskupa drohiczyńskiego Piotra Sawczuka. Stąd udano się pod pomnik 500-lecia Miasta Brańsk, gdzie zgromadzili się przedstawiciele władz miejskich i licznie przybyli pozostali uczestnicy tego wydarzenia.

Po ich powitaniu przez burmistrza Miasta Brańsk Eugeniusza Koczewskiego głos zabrali zaproszeni goście. Sekretarz Powiatu Bielskiego dr Marek Martyniuk pogratulował miastu i jego mieszkańcom tak zacnego jubileuszu. Podkreślając wspaniałe tradycje historyczne Brańska, sięgające już wczesnego średniowiecza, zapewnił jednocześnie, że to miasto zawsze zajmowało na mapie powiatu bielskiego szczególne miejsce. Wystarczy przypomnieć, że jest to drugi po Bielsku Podlaskim ośrodek miejski w powiecie, stanowiący centrum administracyjne, gospodarcze i kulturalne w zachodniej jego części.

Sekretarz powiatu odebrał z rąk burmistrza Brańska pamiątki związane z obchodzonym jubileuszem.

Na dalszy przebieg uroczystości składały się takie wydarzenia, jak zasadzenie dębu pamięci, występ młodzieży z brańskiego Zespołu Szkół im. Armii Krajowej oraz wykład historyczny Zbigniewa Romaniuk poświęcony historycznym wydarzeniom sprzed 530 lat.

Miasto Brańsk zyskało na znaczeniu w XV w., od 1422 r. bowiem zaczęły się tu odbywać sądy ziemskie oraz przez pewien czas było stolicą Ziemi Bielskiej. Schyłek tego stulecia przyniósł wydarzenia, które stały się okazją do ich uczczenia w 530 lat później. 18 stycznia 1493 r. w Wilnie wielki książę litewski Aleksander Jagiellończyk nadal Brańskowi miejskie prawo magdeburskie, jako pierwszemu miastu na Podlasiu (kolejno otrzymywały je miasta: Bielsk w 1495 r., Drohiczyn w 1498, Mielnik w 1501 i Suraż w 1501). Mieszczanie przestali być zależni od władz litewskich magnatów, a podlegali jedynie władzy wielkoksiążęcej (Brańsk
z całym Podlasiem w owym czasie leżał bowiem w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego). Uwolniono ich od obowiązku straży grodowej i prac przy grobli na Nurcu oraz podwody, czyli obowiązku dostarczania na potrzeby władcy lub jego ludzi koni wierzchowych. Mieli prawo polować na drobne zwierzęta i ptaki. Zezwolono im na budowę łaźni, postrzygalni i wagi, a uzyskany z nich dochód przeznaczano na rozwój miasta. Te i inne przywileje pozwoliły na intensywny rozwój miasta królewskiego, który niezakłócenie trwał aż do czasów potopu szwedzkiego.

pd

Fot. T. Szereszewski