Gmina
Szastarka

Historia Gminy Szastarka

Gmina Szastarka została powołana do życia 1 stycznia 1973 roku, jednak jej korzenie sięgają znacznie dalej – aż do XIX wieku. Jest spadkobierczynią dawnej gminy Brzozówka, utworzonej w wyniku reformy administracyjnej z 1864 roku, wprowadzonej przez władze carskie na terenie Królestwa Polskiego.

Początkowo gmina Brzozówka obejmowała 16 wsi i 7 folwarków, a jej siedzibą była Polichna Górna. Do 1921 roku liczba zamieszkujących ją osób wzrosła do ponad 10 tysięcy, z czego około 5 300 mieszkało na obszarze dzisiejszej gminy Szastarka. W jej skład wchodziły wtedy m.in. 17 wsi, 7 kolonii, 5 folwarków, 2 osady leśne i 2 stacje kolejowe. W granicach znajdowały się także tereny dzisiejszych Stróży i Wierzchowisk.

W okresie międzywojennym na terenie gminy funkcjonował posterunek policji, urząd pocztowy oraz nowa siedziba władz administracyjnych. Reforma administracyjna z 1955 roku doprowadziła do podziału dawnej gminy Brzozówka na mniejsze jednostki – gromady Polichna, Szastarka i Blinów. W 1973 roku z dwóch ostatnich utworzono współczesną gminę Szastarka, której granice pozostają niezmienione do dziś.

Dziedzictwo gospodarcze i społeczne

W okresie staropolskim mieszkańcy tych terenów związani byli głównie z rolnictwem w systemie folwarczno-pańszczyźnianym. Szlachta zarządzała majątkami ziemskimi, chłopi pracowali na pańszczyźnie, a społeczność żydowska zajmowała się drobnym handlem i prowadzeniem karczm.

Od XVIII wieku rozwijało się tu osadnictwo, a wraz z nim powstawały nowe folwarki – m.in. w Brzozówce, Wojciechowie, Józefowie i Polichnie Dolnej. Uprawiano zboża (żyto, pszenicę, jęczmień, owies), tatarkę, proso, len, konopie, ziemniaki i groch. Powszechna była hodowla bydła, trzody chlewnej, drobiu oraz owiec, zwłaszcza merynosów.

Po uwłaszczeniu chłopi zaczęli stosować nowocześniejsze metody gospodarowania, rozwijało się sadownictwo – szczególnie w Wojciechowie – oraz wiejskie rzemiosło, takie jak kowalstwo, bednarstwo czy stolarstwo.

W XIX wieku działało tu kilka karczm, browar w Polichnie, młyn wietrzny oraz zakłady związane z drobnym przemysłem – huta szkła w Józefowie, cegielnie w kilku miejscowościach i wypalarnie wapna w Polichnie i Wojciechowie.

Gmina dziś

Pomimo industrializacji i przemian społecznych, Gmina Szastarka pozostała terenem o silnych tradycjach rolniczych, co widoczne jest do dziś. Mimo podejmowanych prób rozwoju przemysłu i infrastruktury, to właśnie rolnictwo niezmiennie stanowi fundament lokalnej gospodarki oraz tożsamości mieszkańców.

Dzieje Polichny

Historia osadnictwa na terenie Polichny sięga czasów wczesnego średniowiecza. Obszar ten należał wówczas do plemiennej federacji Lędzian (główny gród w Batorzu), a następnie został włączony do monarchii Piastów. Niektórzy badacze sugerują, że przez dzisiejszą Polichnę przebiegał ważny szlak handlowy łączący Zawichost z Włodzimierzem.

Rozwój osadnictwa był przez wieki ograniczony z powodu pustki wodnej oraz licznych najazdów ruskich i tatarskich. Sytuacja poprawiła się dopiero po przyłączeniu Rusi Czerwonej do Korony.

Lokacja wsi

Po 1510 r. tereny Polichny znalazły się w rękach rodu Tęczyńskich. Założenie wsi przypisuje się jednemu z właścicieli dóbr kraśnickich – najprawdopodobniej Janowi Gabrielowi lub jego następcom. Polichna została ulokowana na prawie niemieckim, co oznaczało m.in. przywileje dla zasadźcy (wójta) i okres wolnizny dla osadników. Pierwsza wzmianka o Polichnie pochodzi z 1563 roku.

Tereny przeznaczone pod wieś wydzielono z Blinowa, co potwierdzają późniejsze spory graniczne zakończone dopiero w 1604 roku. Nazwa „Polichna” pochodzi prawdopodobnie od staropolskiego słowa lecha (gw. licha), oznaczającego zagon pola.

Polichna w okresie staropolskim

W XVI i XVII wieku Polichna należała do powiatu urzędowskiego województwa lubelskiego, a w kwestiach kościelnych podlegała parafii w Modliborzycach. Początkowo wieś była niewielka – w 1626 r. mieszkało tu ok. 170 osób, w 1662 r. już 264, a przed rozbiorami liczba mieszkańców sięgała 376, w tym 6 osób pochodzenia żydowskiego.

Struktura społeczna wsi była zróżnicowana – od pełnorolnych chłopów (półannicy, ćwiertnicy), przez zagrodników, po komorników z lub bez bydła. Grunty uprawne liczyły ok. 18,5 łana, a produkcja rolna obejmowała głównie zboża, groch, len i konopie. Hodowano także drób, bydło i owce.

Folwark i dzierżawcy

We wsi działał folwark, często wydzierżawiany różnym rodzinom. Dzierżawcy, dążąc do zysków, niejednokrotnie nadużywali władzy wobec chłopów, zwiększając obowiązki pańszczyźniane. Dochodziło do licznych nadużyć, konfiskat bydła i ucieczek chłopów. Również właściciele dóbr, jak Wojciech Wiercieński, egzekwowali swoje prawa w sposób bezwzględny.

Właściciele Polichny

Polichna przechodziła z rąk do rąk: od Tęczyńskich do rodziny Rzeczyckich, następnie do Mikołaja Słoniewskiego, a później do rodu Nahoreckich, herbu Kościesza. W XVIII wieku majątek dziedziczyły córki Samuela Nahoreckiego – Teofila i Teresa, które zarządzały dobrami wspólnie, a później dokonały ich podziału.

Dwór w Polichnie istniał już w XVII w., jednak właściciele rzadko tu mieszkali – folwarkiem zarządzali dzierżawcy. Budynek był drewniany i z biegiem lat popadł w ruinę.

Wojny i zniszczenia

Polichna, jak wiele miejscowości w Rzeczypospolitej, ucierpiała w wyniku przemarszów wojsk. W 1696 roku stacjonujący tu żołnierze królewscy zabierali chłopom żywność i inwentarz. Podobne szkody wyrządzono w 1697 i 1707 roku w trakcie wojny północnej.

Zapomniana Wola Polichnińska

W pobliżu Polichny istniała również niewielka wieś – Wola Polichnińska. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1580 roku, a ostatnia z 1685. Po wojnach XVII wieku została opuszczona. Znajdowała się na północny zachód od Polichny.

Czasy współczesne (po 1980 r.)

Lata 80. XX wieku, mimo ogólnokrajowego kryzysu gospodarczego i politycznego, przyniosły dalsze zmiany w życiu codziennym mieszkańców Polichny. Wieś stopniowo unowocześniała się – zwiększono dostępność usług komunalnych, kontynuowano budowę dróg lokalnych i utwardzanie dotychczasowych traktów. W 1984 r. powołano filię Gminnej Spółdzielni, która obsługiwała rolników w zakresie skupu płodów rolnych i sprzedaży środków produkcji. W szkole wiejskiej rozszerzono program zajęć pozalekcyjnych, a Dom Kultury zaczął pełnić również funkcję ośrodka wydarzeń patriotycznych i artystycznych.

Przemiany ustrojowe po 1989 r. miały istotny wpływ na życie wsi. Proces transformacji gospodarczej, likwidacja PGR-ów i ograniczenie działalności SKR-ów oraz GS-ów spowodowały przejściowe trudności – wzrost bezrobocia, zwłaszcza wśród młodzieży i kobiet. Jednocześnie otworzyły się nowe możliwości – powstały pierwsze prywatne przedsiębiorstwa (m.in. tartak, mały zakład stolarski, usługi transportowe), a część mieszkańców znalazła zatrudnienie poza rolnictwem. W latach 90. XX w. obserwowano silne zjawisko migracji zarobkowej do większych miast i za granicę – szczególnie do Niemiec, Włoch i Wielkiej Brytanii. Część mieszkańców wracała z oszczędnościami, inwestując w budowę nowych domów i modernizację istniejących gospodarstw.

Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej (2004 r.), Polichna, podobnie jak wiele innych wsi, skorzystała z funduszy strukturalnych i programów rozwoju obszarów wiejskich. Dzięki temu przeprowadzono modernizację szkoły, wyposażono ośrodek zdrowia, wybudowano nowe chodniki i place zabaw. Zmodernizowano również sieć wodociągową i kanalizacyjną, a wielu rolników uzyskało dotacje na rozwój gospodarstw. We wsi pojawiły się także nowe inicjatywy – koło gospodyń wiejskich, klub seniora oraz stowarzyszenie działające na rzecz lokalnego dziedzictwa kulturowego.

Na początku XXI wieku Polichna była już wsią o stosunkowo wysokim stopniu urbanizacji – wiele domów miało dostęp do internetu szerokopasmowego, mieszkańcy aktywnie uczestniczyli w życiu społecznym i samorządowym. W 2010 r. uruchomiono nowoczesną świetlicę wiejską, a w latach 2015–2020 rozbudowano infrastrukturę sportowo-rekreacyjną – boisko wielofunkcyjne, siłownię zewnętrzną oraz ścieżkę rowerową łączącą Polichnę z sąsiednimi miejscowościami.

W ostatnich latach obserwuje się ponowny wzrost zainteresowania osiedlaniem się w Polichnie – głównie ze strony mieszkańców pobliskich miast poszukujących spokojnego miejsca do życia. Rozwój transportu, poprawa infrastruktury drogowej i bliskość większych ośrodków miejskich (Janów Lubelski, Kraśnik) sprawiają, że wieś ta zachowuje równowagę między dziedzictwem historycznym a nowoczesnością. Mimo że tradycyjne rolnictwo nie odgrywa już takiej roli jak dawniej, to właśnie zrównoważony rozwój i aktywność mieszkańców stanowią dziś o sile i tożsamości współczesnej Polichny.

 

Gmina Szastarka położona jest na Wyżynie Lubelskiej, na styku dwóch krain fizjograficznych: Wzniesień Urzędowskich (obejmujących miejscowości: Huta Józefów, Polichna, Szastarka, Rzeczyca-Kolonia) oraz Roztocza Zachodniego. Powierzchnia gminy wynosi 7 353 ha, co stanowi 0,3% powierzchni województwa lubelskiego i 7,3% powierzchni powiatu kraśnickiego.

Gmina znajduje się w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, w powiecie kraśnickim, graniczącym z powiatem janowskim. Leży około 60 km na południowy zachód od Lublina.

Gmina Szastarka graniczy z gminami: Kraśnik, Zakrzówek, Batorz, Potok Wielki oraz Modliborzyce. W jej granicach administracyjnych znajduje się 18 sołectw:

• Blinów Pierwszy

• Blinów Drugi

• Brzozówka

• Brzozówka-Kolonia

• Cieślanki

• Huta Józefów

• Majdan-Obleszcze

• Stare Moczydła

• Podlesie

• Polichna Pierwsza

• Polichna Druga

• Polichna Trzecia

• Polichna Czwarta

• Rzeczyca-Kolonia

• Szastarka Stacja

• Szastarka Wieś

• Wojciechów

• Wojciechów-Kolonia

 

Przeprowadzone badania archeologiczne potwierdzają istnienie wczesnośredniowiecznego osadnictwa na obszarze obecnej gminy. W tym okresie tereny te należały do federacji plemiennej Lędzian, a następnie weszły w skład monarchii piastowskiej. Przez gminę przebiegał wówczas ważny polsko-ruski szlak handlowy, prowadzący od Zawichostu przez Stróżę i Batorz do Włodzimierza i Kijowa.

Jednak okolice Kraśnika, położone w strefie przygranicznej, były często nękane najazdami, co nie sprzyjało rozwojowi osadnictwa. Sytuacja zmieniła się po przyłączeniu Rusi Czerwonej do Królestwa Polskiego. Pod koniec XIV wieku źródła historyczne wspominają o istnieniu Blinowa. W połowie XVI wieku powstała kolejna miejscowość – Polichna.

XVII wiek był okresem licznych wojen, które przyniosły znaczne zniszczenia. Blinów został spustoszony w wyniku najazdu kozackiego. Początek XVIII wieku również nie należał do spokojnych czasów. Dopiero ostatnie dziesięciolecia tego stulecia przyniosły ożywienie osadnicze na terenie obecnej gminy. W dobrach modliborskich powstały Majdan Obleszcze i Wojciechów, natomiast we włościach ordynackich, dzięki planowej akcji Andrzeja Zamojskiego, założono miejscowości Moczydła, Brzozówka i Szastarka.

XIX wiek przyniósł ważne wydarzenie dla ludności chłopskiej – uwłaszczenie w 1864 roku. W czasie powstania styczniowego, w lipcu 1863 roku, w rejonie Polichny doszło do zwycięskiej potyczki oddziału T. Wierzbickiego z rosyjską piechotą i Kozakami. Rewolucja 1905 roku objawiła się wystąpieniami mieszkańców Polichny oraz strajkami służby dworskiej w Blinowie i Brzozówce.

Walki frontowe podczas I wojny światowej spowodowały znaczne zniszczenia, szczególnie w Polichnie. Wojna przyczyniła się również do realizacji istotnej inwestycji gospodarczej – budowy linii kolejowej Lublin–Rozwadów ze stacją w Szastarce.

Odzyskanie niepodległości po I wojnie światowej otworzyło przed gminą nowe możliwości rozwoju. Powstało szkolnictwo powszechne, straże ogniowe, rozbudowano sieć parafialną i rozwijały się organizacje społeczne. Tworzono również infrastrukturę obronną – przy stacji kolejowej w Szastarce zbudowano podziemne zbiorniki na benzynę lotniczą o pojemności około 30 tysięcy litrów.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku niemieckie lotnictwo zbombardowało Polichnę i Szastarkę. Pod koniec września wycofujące się polskie zgrupowanie pod dowództwem ppłk. A. Kiszkowskiego starło się z wojskami niemieckimi w rejonie tych miejscowości.

W obliczu zbrodni hitlerowskich – m.in. mordu w Słodkowie w 1939 roku i egzekucji ludności żydowskiej – rozwinął się intensywny ruch partyzancki. Na terenie gminy działały oddziały BCh, NSZ, GL i AL, liczące łącznie blisko 120 osób. Przeprowadzano liczne akcje przeciwko okupantowi, m.in. ataki na niemiecką straż, posterunek policji w Polichnie, oddział wojska w Blinowie, stację kolejową w Szastarce oraz wielokrotne wysadzanie pociągów.

Mimo trudnych uwarunkowań politycznych, okres powojenny przyniósł rozwój społeczny i kulturalny. Starano się nadrobić zaległości – rozbudowano infrastrukturę komunikacyjną, przeprowadzono elektryfikację, budowano szkoły. Powstały ochotnicze straże pożarne, kółka rolnicze, koła gospodyń wiejskich, kluby rolnika, kluby książki i prasy, kioski, ośrodki zdrowia, urzędy pocztowe (m.in. w Brzozówce i Szastarce), wiejski dom kultury, biblioteki, a nawet stałe kino w Polichnie.

Z terenem gminy związanych było wiele znanych postaci, m.in. Gustaw Doliński (1846–1906) – urodzony w Polichnie w rodzinie ziemiańskiej, wybitny lekarz, społecznik i twórca literacki.

Gmina Szastarka położona jest na Wyżynie Lubelskiej, w obrębie subregionu Wzniesień Urzędowskich. Jedynie wschodni fragment gminy znajduje się w części Roztocza Zachodniego. Na jej obszarze występuje dział wodny II i III rzędu w zasięgu rzek Wyżnicy i Sanny (dopływy Wisły) oraz rzeki Bystrzycy (dopływ Wieprza). Niestety, przez teren gminy nie przepływają żadne rzeki. W przeszłości, w północnej części gminy, znajdowały się źródła Bystrzycy, które przestały być aktywne z powodu skrócenia biegu rzeki.

Gmina położona jest w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, w powiecie kraśnickim, i graniczy z powiatem janowskim. Znajduje się około 60 km od Lublina. Jej obszar sąsiaduje z sześcioma gminami: Kraśnik, Zakrzówek, Batorz, Potok Wielki, Modliborzyce. Gmina zajmuje powierzchnię 7 353 ha, co stanowi 0,3% powierzchni województwa oraz 7,3% powierzchni powiatu kraśnickiego.

Miasto Kraśnik pełni funkcję ośrodka administracyjno-usługowego o znaczeniu regionalnym. Gmina Szastarka leży w odległości 12–15 km od Kraśnika i znajduje się w strefie jego oddziaływania, co wpływa na powiązania społeczne, gospodarcze, rekreacyjne oraz infrastrukturalne.

W granicach administracyjnych gminy znajduje się 18 sołectw: Blinów Pierwszy, Blinów Drugi, Brzozówka-Kolonia, Brzozówka, Cieślanki, Huta Józefów, Majdan-Obleszcze, Stare Moczydła, Podlesie, Polichna Pierwsza, Polichna Druga, Polichna Trzecia, Polichna Czwarta, Rzeczyca-Kolonia, Szastarka Stacja, Szastarka Wieś, Wojciechów-Kolonia oraz Wojciechów.

Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 19 (Lublin–Rzeszów) oraz linia kolejowa Lublin–Stalowa Wola.

Blinów

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1390 r. W tym samym roku Blinów otrzymał prawo magdeburskie nadane przez Władysława Jagiełłę.
W XV wieku znajdował się w rękach licznej szlachty. W 1452 r. wzmiankowano Wolę Blinowską (później wchłoniętą przez Blinów).
W 1604 r. Radziwiłłowie sprzedali wieś Nowemu Kaczyńcowi.
W 1782 r. utworzono filię parafii Potok Wielki.
Liczba mieszkańców:

• 1799 r. – 666 osób

• 1837 r. – 741 osób

• 1921 r. – 1282 osoby

---

Polichna

Wzmiankowana w 1563 r. Jej właścicielami byli m.in. Tęczyńscy, Nahoreccy i Dolińscy.
W XVI–XVII w. istniała również Wola Polichnińska.
Około 1808 r. wieś została podzielona na część dolną i górną.
W latach 1878–79 sprzedano grunty folwarczne osadnikom z Galicji i miejscowym włościanom.
Na początku XX w. powstało Podlesie, późniejsza Polichna Kraśnicka.
W 1929 r. utworzono parafię.
Liczba mieszkańców:

• 1727 r. – 268 osób

• 1827 r. – 468 osób

• 1921 r. – 1360 osób

---

Majdan Obleszcze

Pierwsza wzmianka pochodzi z 1757 r. Początkowo wieś nosiła nazwę Stary Majdan.
Charakterystyczna, rozproszona zabudowa – jej części to: Rynek, Folwark i Dąbrowa.
Liczba mieszkańców:

• 1884 r. – 191 osób

• 1921 r. – 366 osób

---

Wojciechów

Wzmiankowany w 1779 r. Właścicielami byli m.in. Niklowicze i Wybranowscy.
W 1891 r. w wyniku parcelacji powstała Kolonia Wojciechów – chłopi, przy wsparciu banku włościańskiego, nabyli 642 morgi ziemi.
Liczba mieszkańców:

• 1827 r. – 185 osób

• 1921 r.:

  • wieś – 197 osób

  • kolonia – 354 osoby

---

Moczydła Stare

Wzmiankowane w 1787 r. Początkowo nosiły nazwę Jamny Grunt, następnie Moczydło, Moczydło Górne, aż w końcu Moczydła Stare.
Liczba mieszkańców:

• 1799 r. – 118 osób

• 1837 r. – 117 osób

• 1921 r. – 215 osób

---

Szastarka

Pierwsza wzmianka z 1791 r.; wieś początkowo znana jako Annutów lub Szatarka.
W 1915 r. przy stacji kolejowej utworzono osiedle Szastarka-Stacja.
W 1984 r. powstała parafia.
Liczba mieszkańców:

• 1799 r. – 151 osób

• 1837 r. – 233 osoby

• 1921 r.:

  • wieś – 526 osób

  • stacja – 54 osoby

---

Brzozówka

Wzmiankowana w 1791 r. We wsi istniał dwór.
W latach 30. XX w., na skutek parcelacji gruntów folwarcznych, powstała Kolonia Brzozówka (wzmiankowana w 1936 r.).
W 1989 r. utworzono parafię.
Liczba mieszkańców:

• 1799 r. – 245 osób

• 1837 r. – 338 osób

• 1921 r. – 532 osoby

---

Cieślanki

Pierwsza wzmianka z 1839 r. Początkowo miejscowość nosiła nazwę Majdan Cieślański.
Liczba mieszkańców w 1921 r. – 97 osób

---

Huta Józefów

Wzmiankowana w 1864 r. Powstała na gruntach folwarcznych, przejętych przez osadników z Galicji oraz przez mieszkańców osady przy hucie szkła.
Składa się z części: Huta, Stoki i Dąbrowa.
W 1990 r. powstała parafia.
Liczba mieszkańców w 1921 r. – 352 osoby

---

Rzeczyca Kolonia

Wzmiankowana w 1914 r. Początkowo nosiła nazwę Kolonia Rzeczyca Księża. Rozwój miejscowości był związany z budową linii kolejowej.

Uzasadnienie do herbu Gminy Szastarka

Gmina Szastarka położona jest na Wyżynie Lubelskiej, w obrębie subregionu Wzniesień Urzędowskich. Jedynie wschodni fragment gminy leży w części Roztocza Zachodniego. Gmina znajduje się w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, w powiecie kraśnickim, i graniczy z powiatem janowskim. Jest usytuowana w odległości około 60 km od Lublina. Obszar gminy sąsiaduje z sześcioma gminami: Kraśnik, Zakrzówek, Batorz, Potok Wielki, Modliborzyce i Trzydnik. Szastarka jest stosunkowo młodą gminą – została utworzona 1 stycznia 1973 roku. Do tej pory nie posiada własnego herbu.

W celu nadania Gminie Szastarka trwałych znaków tożsamości i przynależności do wspólnoty samorządowej istnieje wyraźna potrzeba ustanowienia herbu. Przyjęcie herbu oraz innych symboli będzie ważnym wydarzeniem dla lokalnej społeczności. Współczesne herby, w przeciwieństwie do tych nadawanych w przeszłości przez króla lub feudalnych władców, uchwalane są przez organy stanowiące jednostek samorządowych. Muszą one jednak spełniać wymogi poprawności historycznej i heraldycznej.

Przy projektowaniu herbu Gminy Szastarka uwzględniono kilka kluczowych faktów historycznych:

1. Początki osadnictwa na terenie gminy,

2. Nazwę gminy,

3. Świętego patrona głównego lub najstarszego kościoła w gminie,

4. Cechy krajobrazu naturalnego lub kulturowego terenu gminy,

5. Istniejące znaczące zabytki,

6. Cechy życia gospodarczego gminy.

W projekcie herbu Gminy Szastarka starano się uwzględnić symbolikę związaną z historią i tradycją gminy. Wśród motywów pojawia się figura pszczelego ula, który nawiązuje do rolniczego charakteru gminy oraz wielowiekowej tradycji pszczelarskiej, kultywowanej na tym terenie. W kontekście historycznym, nawiązano do patrona najstarszego kościoła w gminie – św. Jana Chrzciciela. Jest on patronem kościoła w Blinowie, który jest najstarszym kościołem parafialnym na terenie gminy. Wybór tego świętego jako patrona gminy jest uzasadniony, ponieważ początki kościoła w Blinowie sięgają drugiej połowy XVIII wieku, kiedy to zbudowano kościół filialny dla macierzystego kościoła w Potoku Wielkim. Wybór św. Jana Chrzciciela jako patrona gminy może oznaczać również obchody święta gminy w dniu poświęconym temu świętemu, tj. 24 czerwca.

W zaproponowanym projekcie herbu przedstawiona została postać św. Jana Chrzciciela trzymającego w lewej ręce krzyż (typowy atrybut świętego), a prawą ręką opierającego się o ul.

Infrastruktura techniczna gminy

Wodociągi
Dostęp do wodociągów mają wszyscy mieszkańcy gminy. W gminie funkcjonuje sześć ujęć wody: Polichna Pierwsza, Szastarka, Wojciechów Kolonia, Moczydła Stare, Majdan Obleszcze i Blinów Pierwszy. Woda jest czerpana ze studni głębinowych. Pokłady wodonośne zalegają w spągu utworów czwartorzędowych oraz w utworach trzeciorzędowych i kredowych.

Kanalizacja i gospodarka ściekowa
W gminie Szastarka kanalizacja sanitarna nie istnieje. Nie ma też urządzeń oczyszczających ścieki.

Sieć komunikacyjna
Przez gminę Szastarka przebiegają ważne szlaki komunikacyjne.

W jej granicach jest położony odcinek drogi krajowej nr 19 relacji granica państwa -Budzisko – Suwałki – Augustów – Białystok – Bielsk Podlaski – Łosice – Międzyrzec Podlaski – Radzyń Podlaski – Kock – Lubartów – Lublin – Kraśnik – Janów Lubelski – Nisko – Rzeszów – Strzyżów – Krosno – Barwinek – granica państwa.
Droga ta stanowi jedno z głównych powiązań komunikacyjnych i transportowych wschodniej Polskii ma znaczenie międzynarodowe.

Odcinek drogi w granicach gminy liczy 6 km 155 m. Przebiega przez południowo-zachodnią część gminy.

Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23.01.1996 r. w sprawie ustalenia sieci autostrad i dróg ekspresowych droga ta została zaliczona do dróg ekspresowych z symbolem S-19. Oznacza to jej modernizację i zbudowanie obwodnicy Polichny Pierwszej, budowę węzła we wszystkich relacjach w Polichnie Drugiej oraz trzech przejazdów drogowych różnopoziomowych (w punktach skrzyżowań: z drogami powiatowymi nr 42 518 i 42 535 w Polichnie Pierwszej, z drogami powiatowymi nr 42 516 i 42 533 w Podlesiu oraz z trakcją kolejową w Polichnie Pierwszej, tuż przy stacji Polichna Kraśnicka).

W gminie nie ma dróg wojewódzkich, natomiast występuje sieć czternastu dróg powiatowych, licząca 49,86 km długości, z czego 44,95 km jest utwardzonych
a pozostałe 4,91 km stanowią drogi gruntowe.

Są to drogi:
nr 42 595: Szastarka Stacja – Sulów,
nr 42 534: Szastarka Stacja – Polichna Trzecia – Polichna Druga – droga krajowa S-19,
nr 42 535: Polichna – Błażek,
nr 42 516: Podlesie – Potok Stany,
nr 42 532: Stróża – Batorz,
nr 42 570: Studzianki – Blinów Pierwszy – droga nr 42 532,
nr 42 582: Potok Stany – Huta Józefów,
nr 42 587: Polichna Trzecia – Wolica,
nr 42 518: droga powiatowa nr 42 582 – droga krajowa S-19,
nr 42 536: Brzozówka – Blinów Pierwszy,
nr 42 583: Polichna Druga – Brzozówka,
nr 42 579: Szastarka Stacja – droga nr 42 592,
nr 42 592: Słodków Trzeci – droga nr 42 579,
nr 42 533: droga nr 42 592 – Szastarka – Podlesie – droga krajowa S-19.

Oś południkową gminy stanowią drogi nr 42 587, 42 543 i 42 595, zapewniające połączenie z Lublinem wzdłuż koryta Bystrzycy przez Sulów i Zakrzówek.

Główną trasę równoleżnikową tworzą drogi nr 42 582, 42 518 i 42 535, łączące Polichnę z sąsiednimi gminami powiatu janowskiego (Potok Wielki – Batorz).

Wszystkie drogi powiatowe powinny stać się trasami kursowania transportu publicznego, zwłaszcza wobec wydłużenia czasu przejazdu między zachodnią a wschodnią częścią gminy w związku z powstaniem drogi ekspresowej S-19. Między miejscowościami gminy powinny kursować połączenia busowe.

Drogi gminne mają łączną długość 53 km. W większości mają one zaniżone parametry techniczne oraz bardzo często nieuregulowany stan prawny. Ze względów ekonomicznych teren pod nimi nie jest wyłączony ani nie stanowi własności gminy. Ostatnio drogi gminne często są zakładane wyłącznie w pasach dróg gruntowych o nienormatywnych szerokościach jezdni.

Poprawa stanu technicznego i bezpieczeństwa ruchu może jedynie nastąpić przy znacznym zwiększeniu nakładów na budowę i modernizację oraz ewentualne złagodzenie przepisów dotyczących wyłączenia z użytkowania rolniczego.

Przez zachodnią część gminy Szastarka przebiega drugorzędna linia kolejowa jednotorowa, niezelektryfikowana, relacji Lublin – Kraśnik – Rozwadów. W gminie są stacje kolejowe w Szastarce i mniejsze: Polichna Kraśnicka i Rzeczyca-Kolonia.

Gospodarka cieplna i energetyczna
Gmina nie jest zgazyfikowana. Większość mieszkańców korzysta z przydomowych kotłowni opalanych węglem, miałem lub drewnem, czasem gazem ze zbiorników.

Planowane jest zaopatrzenie gminy w gaz ziemny, początkowo przez rozbudowę systemów średnioprężnych w sąsiednich gminach Kraśnik, Modliborzyce i Potok Wielki, docelowo z gazociągu wysokiego ciśnienia DN 200 relacji Frampol – Zaklików przez projektowane przyłącze wysokiego ciśnienia i stację redukcyjno-pomiarową I stopnia w Błażku (gm. Batorz).

Sieć elektryczna w gminie Szastarka nie ma Głównego Punktu Zasilającego, tzn. stacji transformatorowej 110/15 kV. Ma ona być zbudowana w Polichnie Czwartej
w latach 2006 – 2015, obok istniejącego Posterunku Energetycznego. Główny Punkt Zasilający Polichna zostanie włączony do systemu sieci wysokiego napięcia trzema liniami WN-110 kV, z czego dwie będą się łączyły z przebiegającą na zachód od gminy linią WN-110 kV relacji Kraśnik – Zaklików, trzecia natomiast będzie przebiegała w kierunku wschodnim, łącząc się z Głównym Punktem Zasilającym – Stawce, następnie zaś Głównym Punktem Zasilającym – Żółkiewka.

Obecnie podstawowym źródłem zasilania gminy w energię elektryczną jest Główny Punkt Zasilający Budzyń w Kraśniku, z którego wyprowadzone są linie magistralne SN-15 kV, stanowiące podstawę układu energetycznego średniego napięcia. Są to linie napowietrzne.

Bezpośredni odbiorcy energii elektrycznej korzystają ze słupowych stacji transformatorowych 15/04 kV. Moc zainstalowanych jednostek transformatorowych wynosi od 30 do 250 kW. Sieć energetyczna niskiego napięcia jest również napowietrzna.

Przez gminę przebiega linie elektryczna WN-220 kV relacji Lublin – Stalowa Wola.
W Brzozówce linia ta przebiega nad posesją szkoły podstawowej, niepokojąco blisko budynku szkolnego.

Telekomunikacja
Gmina Szastarka znajduje się w strefie numerycznej Lublina. Sieć telefonii stacjonarnej obejmuje wszystkie gospodarstwa domowe. Łączność telefoniczna jest zautomatyzowana. Abonenci telefoniczni w gminie są obsługiwani przez automatyczne centrale telefoniczne zainstalowane w UPT w Szastarce (o pojemności 450 numerów), w Polichnie i w Blinowie.

W gminie działają również stacje przekaźnikowe telefonii komórkowej.