Psycholog/pedagog szkolny

Pani psycholog Katarzyna Bielińska

Poniedziałek : 11.30 – 16.00 (konsultacje 16.00-17.00)
Wtorek: 7.30 – 13.00
Środa: 10.30-16.00
Czwartek: 07.30-11.30
Piątek:12.05-1325 i 14.20-15.30

Pani pedagog Anna Okrój

Godziny pracy:
Poniedziałek: 07.00-12.30
Wtorek :11.45-17.00
Środa: 07.00-11.45
Czwartek: 07.00-16,00
Piątek 07.00-12.00

Kiedy z dzieckiem pójść do psychologa, a kiedy do pedagoga i psychiatry?

Wizyta dziecka u psychologa, pedagoga lub psychiatry jest skutecznym sposobem m.in. na poradzenie sobie z trudnymi emocjami, problemami w nauce lub zaburzeniami rozwoju. W jakich konkretnie sytuacjach warto udać się do psychologa lub psychiatry, a w jakich do pedagoga?

Już na początku warto podkreślić, że wizyta u psychologa, psychiatry lub pedagoga nie w każdym przypadku oznacza, że dziecko będzie musiało podjąć długotrwałą terapię. Zdarza się, że problem rozwiązuje pojedyncza konsultacja ze specjalistą.

Dodatkowo warto pamiętać, co często jest powodem odwlekania wizyty, że pójście z dzieckiem do psychologa, psychiatry lub pedagoga, nie czyni rodziców gorszymi. Niestety wielu z nich, zamiast myśleć o dobru, które przynoszą dziecku, podejmując próbę rozwiązania problemów, uważa, że jest to ich porażka rodzicielska, burząca obraz rodziców idealnych.

Lęk opiekunów jest zrozumiały, jednak warto pamiętać, że te próby poprawy sytuacji są tak samo korzystne dla dziecka, jak te, gdy rodzice udają się do stomatologa, by wyleczyć chory ząb dziecka lub do pediatry, gdy maluch ma kaszel. W jakich zatem sytuacjach warto udać się do tych specjalistów?

Już w okresie niemowlęcym maluch może mieć trudności rozwojowe, które zaniedbane, mogą skutkować problemami w przyszłości, w tym związanymi m.in. z rozwojem intelektualnym, emocjonalnym, fizycznym i psychicznym. Dlatego też pierwsza konsultacja psychologiczna u niemowlaków może odbyć się już około 3. miesiąca życia. Dlaczego wtedy?

Od urodzenia do 3. miesiąca życia niemowlę adaptuje się do zastanej po urodzeniu rzeczywistości i w czasie, gdy jego rytm dobowy jest zwykle nieregularny, trudno o stwierdzenie nieprawidłowości. Dlatego też dopiero po ukończeniu 3. miesiąca życia psycholog może zauważyć zachowania odstające od normy.

Pierwsze z nich to zwykle problemy psychoruchowe, które mogą pojawiać się u dzieci ze wzmożonym lub obniżonym napięciem mięśniowym. Wizyta z niemowlakiem u psychologa zalecana jest także wtedy, gdy maluch jest nadwrażliwy na bodźce słuchowe, zapachowe, smakowe, dotykowe i ruchowe lub przeciwnie – potrzebuje silnych doznań, gdyż ma zbyt małą wrażliwość zmysłową. Jest to istotne, bo brak reakcji na nieprawidłowości może przekładać się na trudność w późniejszym wieku, które nasilają się w wieku przedszkolnym i skutkują np. słabszą sprawnością manualną, wolniejszym rozwojem mowy, unikaniem zajęć ruchowych itd.

Na wizytę do psychologa warto udać się z niemowlakiem, gdy:

jest nadmiernie rozdrażniony i niespokojny,

ma trudności z dłuższym skupieniem się na jakiejkolwiek zabawie,

ma problemy ze snem wynikające z nadmiernej aktywności i przeżywania dużego niepokoju w ciągu dnia,

występują u niego nerwowe zachowania przy piersi (pomimo odpowiednich warunków karmienia),

potrzebują silnych wrażeń, czyli prawie zawsze jest w ruchu, jest głośne, najwięcej radości ma z aktywności takich jak mocne bujanie, noszenie na rękach, a także nie jest w stanie spokojnie poleżeć w łóżeczku,

lub przeciwnie jest nadwrażliwe na różnorakie bodźce zmysłowe i reaguje na nie nadmiernym płaczem, rozdrażnieniem lub wycofaniem.
Czytaj: Z niemowlakiem u logopedy – czy warto kontrolować rozwój mowy u małego dziecka?

Wizyta u psychologa z przedszkolakiem. Kiedy warto z niej skorzystać?
Warto udać się z przedszkolakiem do psychologa, gdy dziecko ma objawy, których badania i konsultacje lekarskie nie są w stanie ich wyjaśnić. Mogą to być np. zaburzenia snu, wtórne moczenie nocne, zaburzenia łaknienia, wysypki, alergie itp.

Innym powodem, by udać się do psychologa, mogą być zmiany zachowania wynikające z doświadczeń, które powodują u dziecka trudności. Takie wydarzenia to np. zmiana przedszkola, pojawienie się rodzeństwa, przeprowadzka do innej miejscowości itp.

Sygnałami, które mogą skłonić rodziców do wizyty, są także trudności z budowaniem relacji z rówieśnikami, nadmierna chęć odosobnienia, agresja wobec rówieśników, a także silne lęki związane np. z odosobnieniem od rodziców.

Kiedy wybrać się do psychologa ze starszym dzieckiem lub nastolatkiem?
Dużo łatwiej rozpoznać konieczność udania się do psychologa z młodszym dzieckiem niż z uczniem, co wynika m.in. z tego, że starsze dziecko spędza dużo więcej czasu bez rodziców i tym samym trudno jest im zaobserwować niepokojące zmiany zachowania, trudności radzenia sobie z emocjami itd. Na tym etapie łatwiej jest jednak porozmawiać z uczniem niż z młodszym dzieckiem o tym, co czuje oraz o tym, jakie ma problemy. Psycholog pomoże starszym dzieciom, które:

mają objawy takie jak częste bóle głowy, zawroty głowy, mdłości, zaburzenia snu itp., a badania oraz konsultacje lekarskie nie wskazują konkretnej choroby,

doświadczyły traumatycznych przeżyć np. śmierci bliskiej osoby, rozwodu rodziców,

nie radzą sobie z trudnymi emocjami,

doświadczają silnych lęków, które uniemożliwiają im funkcjonowanie,

mają problemy z budowanie relacji z rówieśnikami.

Jak przygotować dziecko na pierwszą wizytę u psychologa?
Przed pierwszą wizytą u psychologa, rodzic podczas zapisów powinien zapytać, czy na pierwsze spotkanie ma przyjść sam, czy z dzieckiem. Nie ma jednego, najlepszego schematu działania, dlatego jest to zależne od konkretnej poradni lub specjalisty. Niezależnie od tego, pierwsza wizyta z dzieckiem u psychologa powinna być poprzedzona szczerą rozmową.

Treść komunikatu należy dopasować do wieku i tak np. do przedszkolaka można powiedzieć, że „w piątek po przedszkolu pojedziemy do pani psycholog, która chciałaby Cię poznać, dlatego będzie zadawała pytania; w tym czasie będziesz mógł się też bawić np. rysować lub układać klocki”, a starszemu dziecku warto przekazać informację, używając słów: „martwię się…” lub „bardzo chcę, aby…”, dlatego „poprosiłam o pomoc, która pomoże nam rozwiązać problem z…”.

Warto pamiętać, by nie mówić dzieciom, że idą do psychologa za karę, albo dlatego, że opiekunowie sobie już z nimi nie radzą. Istotne jest także to, by uspokoić dziecko, że jeśli będzie chciało, to rodzic z nim będzie, a także nie nastawiać go przed spotkaniem, co ma mówić, jak się zachowywać i czego nie robić.

Ważne!
Aby skorzystać z pomocy psychologa lub psychoterapeuty w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, konieczne jest posiadanie skierowania od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Skierowanie nie jest potrzebne w ramach konsultacji nierefundowanych przez NFZ.

Czym różni się psycholog od pedagoga?
Psycholog zajmuje się rozwojem psychicznym dziecka, co oznacza, że przygląda się jego procesom psychicznym w konkretnych zachowaniach, a także temu, jak wpływają one na stosunek dziecka do otaczającej go rzeczywistości. Tym samym psycholog analizuje zachowania dziecka, zastanawia się nad ich źródłem, pomaga je zrozumieć, a także, jeśli tego wymagają – pomaga w ich zmianie. Z kolei pedagogika to nauka o wychowaniu, dlatego pedagog przede wszystkim rozwiązuje problemy wychowawcze przedszkolaków lub uczniów. Dodatkowo także diagnozuje ich indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, wspiera rozwój, uczenie się, minimalizuje skutki zaburzeń rozwojowych oraz stara się im zapobiegać. Szczególnym zadaniem pedagoga jest inicjowanie różnych form pomocy w sytuacjach kryzysowych.

W jakich sytuacjach wystarczy wizyta dziecka u pedagoga?
Pedagog w przedszkolu lub szkole wykonuje wiele obowiązków, dlatego trudno jednoznacznie określić jego rolę. Wielozadaniowość jest wpisana w jego zawód, gdyż stanowi on swego rodzaju bufor między uczniami lub przedszkolakami, rodzicami, a dyrektorem oraz placówkami wspomagającymi.

Pedagog w przedszkolu przede wszystkim wspiera wszechstronny rozwój dziecka, dzięki czemu może się ono harmonijnie rozwijać. Jeśli jednak radzi sobie gorzej i osiąga słabsze wyniki niż jego rówieśnicy, warto udać się z nim do pedagoga, który następnie skieruje dziecko np. do poradni psychologiczno-pedagogicznej, by wydała stosowną opinię. Posiadając orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego przedszkolaka, można udać się do pedagoga, by zapisać malucha na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, które pomogą mu przezwyciężyć trudności.

Z kolei, kiedy dziecko uczęszcza do szkoły, wachlarz pomocowy pedagoga jeszcze bardziej się rozszerza. Warto, by uczeń wiedział, że do pedagoga nie idzie się tylko „na dywanik” za złe zachowanie na lekcji lub słabe oceny. Zadaniem szkół jest zatem jasne pokazywanie dzieciom, jak i ich rodzicom, w jakich sytuacjach mogą skorzystać z pomocy pedagoga. Warto udać się do niego, gdy uczeń:

ma trudności w nauce związane z dysfunkcjami takimi jak dysleksja, dyskalkulia, dysgrafia,
ma trudności z koncentracją lub brakuje mu motywacji,
ma trudności w nauce ze względu na kłopoty rodzinne,
jest agresywny, trudno mu wysiedzieć na lekcji lub dokucza rówieśnikom,
dziwnie się zachowuje, co może być związane m.in. z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych, myślami samobójczymi lub innymi trudnościami związanymi np. z trudną sytuacją, czy to sercową, czy rodzinną.

Kiedy należy zwrócić się o pomoc do psychiatry?
Psychiatra to lekarz, który zajmuje się dziećmi wymagającymi leczenia farmakologicznego oraz diagnostyki i leczenia zaburzeń oraz chorób na tle psychicznym. Co więcej, jeśli jest również psychoterapeutą, może prowadzić terapię.

Aby pójść z dzieckiem do psychiatry, nie trzeba posiadać skierowania, dlatego można bezpośrednio zgłosić się do poradni. Do psychiatry warto zgłosić się z dzieckiem w sytuacji, gdy podejrzewa się u niego choroby takie jak: autyzm, ADHD, zespół Aspergera, zaburzenia zachowania oraz zaburzenia lękowe. Skłonić do tego mogą niezrozumiałe dla rodziców zachowania lub ich nagła zmiana, w tym m.in. nasilone lęki, zachowania agresywne, zaprzestanie mówienia, wycofanie dziecka z kontaktów z innymi, brak chęci na różnorakie aktywności, częste zaburzenia nastroju itp.

Ważne!

Konsultacja z psychiatrą nie jest równoznaczna ze skierowaniem na zamknięty oddział szpitala psychiatrycznego. Kieruje się tam tylko tych chorych, którzy zagrażają życiu własnemu lub innych.

Czym zajmuje się pedagog specjalny ?

Do zadań pedagoga specjalnego w przedszkolu i szkole należy w szczególności:

a) rekomendowanie dyrektorowi przedszkola, szkoły do realizacji działań w zakresie zapewnienia aktywnego i pełnego uczestnictwa oraz dostępności dzieci i młodzieży w życiu przedszkola, szkoły,
b) prowadzenie badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów lub wychowanków w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów lub wychowanków oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów lub wychowanków, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia lub wychowanka i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły,

c) wspieranie nauczycieli w:

rozpoznawaniu przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów lub wychowanków, w tym barier i ograniczeń, utrudniających funkcjonowanie ucznia lub wychowanka i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły,
udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniem lub wychowankiem,
dostosowaniu sposobów i metod pracy do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia lub wychowanka oraz jego możliwości psychofizycznych,
doborze metod, form kształcenia i środków dydaktycznych do potrzeb uczniów lub wychowanków,

d) rozwiązywanie problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów lub wychowanków,
e) dokonywanie wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym,
f) określanie niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia lub wychowanka,
g) udzielanie uczniom lub wychowankom, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Na podstawie:

Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. Warszawa, dnia 1 sierpnia 2022 r. Poz. 1610).

Na czym polega pomoc psychologiczno-pedagogiczna?

- - - Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana dziecku/uczniowi/wychowankowi polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych i czynników środowiskowych wpływających na jego funkcjonowanie w przedszkolu, szkole i placówce, w celu wspierania jego potencjału rozwojowego i stwarzania warunków do jego aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu danej placówki oraz w środowisku społecznym.Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana rodzicom uczniów i nauczycielom polega na wspieraniu ich w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijaniu ich umiejętności wychowawczych w celu zwiększania efektywności pomocy udzielanej dzieciom/uczniom.

Z czyjej inicjatywy udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna?
- Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana może być z inicjatywy: samego ucznia, jego rodziców, dyrektora danej placówki, nauczyciela, wychowawcy lub specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania lub higienistki szkolnej, pracownika poradni psychologiczno-pedagogicznej, asystenta edukacji romskiej, pomocy nauczyciela, asystenta nauczyciela lub tzw. nauczyciela/specjalisty wspierającego organizację kształcenia specjalnego lub asystenta wychowawcy świetlicy, pracownika socjalnego, asystenta rodziny, kuratora sądowego, organizacji pozarządowej, innej instytucji lub podmiotu działających na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży
Kto organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną?
- Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki.
Kto planuje i koordynuje udzielanie uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej?
- W przypadku szkoły i placówki, w której funkcjonuje szkoła – wychowawca klasy we współpracy z innymi nauczycielami i specjalistami
- W przypadku przedszkola i placówki, w której nie funkcjonuje szkoła – dyrektor przedszkola lub placówki we współpracy z innymi wychowawcami i specjalistami ,
- Dyrektor może wyznaczyć inną osobę, której zadaniem będzie planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom w przedszkolu, szkole lub placówce.
- W przypadku stwierdzenia, że konieczne jest objęcie ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, dyrektor ustala formy udzielania tej pomocy, okres ich udzielania oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane.
- W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym ustalenie dla ucznia form udzielania tej pomocy, także okres ich udzielania oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane, jest zadaniem Zespołu nauczycieli i specjalistów bezpośrednio pracujących z tym uczniem. Ważne aby pomoc pedagogiczno – psychologiczna była udzielana niezwłocznie po zauważeniu deficytów u ucznia gdyż tylko wtedy będzie ona efektywna i skuteczna.