IV Liceum Ogólnokształcące
im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego
w Siedlcach

                              

                                                Program doradztwa zawodowego

                IV Liceum Ogólnokształcące im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego

                                                                w Siedlcach

 I. WSTĘP

    Nadrzędnym celem wychowania i nauczania jest przygotowanie młodego człowieka do samodzielnego funkcjonowania we współczesnym świecie, a więc przede wszystkim do aktywności zawodowej. Środowisko szkolne odgrywa szczególną rolę w kształtowaniu decyzji edukacyjno- zawodowych uczniów. Szkoła, poprzez ogół podejmowanych działań ma za zadanie optymalnie przygotować uczniów do wyboru dalszego kierunku kształcenia i przyszłego zawodu. Wybór zawodu jest długotrwałym procesem rozwojowym, bazującym na doświadczeniach wynikający z dzieciństwa, składającym się z ciągu decyzji, podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia. Doradztwo zawodowe pomaga podejmować je bardziej trafnie, odpowiedzialnie, ze świadomością konsekwencji wyborów, zgodnie z uwarunkowaniami coraz bardziej wymagającego rynku pracy.

II. PODSTAWA PRAWNA

1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 nr 61, poz. 624 ze zmianami).
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2003 nr 11 poz. 114).
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli, szkół oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych. Na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, ze zmianami).
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. Nr 228) na podstawie art. 71 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zmianami).
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 532).
7. Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 59).
8. Ustawa Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 59).
9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U z 2017 r nr 0, poz.703).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 w sprawie doradztwa zawodowego. (Dz. U. poz. 1575) Opis Programu działania z zakresu doradztwa zawodowego tworzą wewnątrzszkolny system, są ujęte w Statucie Szkoły jako jedno z zadań szkoły, stanowią nieodłączną częścią programu wychowawczo-profilaktycznego .

Program doradztwa zawodowego jest przeznaczony w roku szkolnym 2024/2025  do realizacji  w Liceum Ogólnokształcącym.  Osobą odpowiedzialną za realizację programu jest szkolny doradca zawodowy, aktywnie współrealizują go jednak wszyscy pedagogiczni pracownicy szkoły: Dyrektor szkoły jako nadzorujący program,  nauczyciele wychowawcy, nauczyciele przedmiotowi.

 IV.  CELE PROGRAMU

 Cele główne

• Przygotowanie młodzieży  liceum do podjęcia trafnych decyzji o dalszym kształceniu i przyszłej aktywności zawodowej
• Pomoc rodzicom w efektywnym wspieraniu dzieci planujących własną ścieżkę zawodową
•  Pomoc nauczycielom w realizacji tematów związanych z wyborem zawodu i kierunku kształcenia u uczniów
• Cele szczegółowe Cele szczegółowe są realizowane w zakresie pracy z uczniami, w zakresie pracy z rodzicami i w zakresie współpracy z nauczycielami. Pokrywają się one z modułowym programem poradnictwa zawodowego.
• pomaganie w rozpoznaniu predyspozycji zawodowych uczniów (samopoznanie)
• uświadamianie różnorodności świata zawodów (zawodoznawstwo)
• zapoznanie z ofertą edukacyjno-zawodową (rynek edukacji i pracy)
• wspieranie uczniów w tworzeniu indywidualnych planów rozwoju i kształcenia (planowanie)

Terminy realizacji celów: Wszystkie cele, główne i szczegółowe realizowane są nieprzerwanie przez cały rok szkolny w wymiarze 2h/tyg w klasach I,III I UV oraz 4 h/tyg. w klasach II.

VI. FORMY REALIZACJI

Formy realizacji to metody i techniki realizacji programu z doradztwa zawodowego w pracy z uczniami ale też z rodzicami oraz współpracy z nauczycielami. Należą do nich :

• zajęcia warsztatowe

• dyskusja grupowa, dyskusja w parach,
•  burza mózgów,
•  praca w małych grupach,
• ankiety, kwestionariusze
• inscenizacja i odgrywanie ról, drama
•  wywiad, obserwacja,
• rozmowa doradcza , diagnoza problemu
•  metody testowe,
• mapa myśli, mapa skojarzeń
• udzielanie informacji.
•  mini-wykład
• gry symulacyjne
•  konsultacje indywidualne
• udział w targach edukacyjnych
• spotkania z przedstawicielami zawodów
• projekcje filmów
• pogadanki
• konkursy wiedzy przedmiotowej
• spotkania z przedstawicielami instytucji doradczych
•  spotkania z absolwentami, którzy osiągnęli sukces zawodowy
•  spotkania z przedstawicielami pracodawców
• spotkania z przedstawicielami różnych zawodów
• szkolne wycieczki tematyczne
• udział uczniów w wolontariacie
• wymiana stażowa z innymi szkołami w kraju i za granicą
•  projekty edukacyjne
•  udostępnianie literatury z zakresu orientacji zawodowej i poradnictwa zawodowego – biblioteka
• realizacja projektów

III. PLAN REALIZACJI PROGRAMU

Cel ogólny:

Przygotowanie młodzieży  liceum do podjęcia trafnych decyzji o dalszym kształceniu i przyszłej aktywności zawodowej .

Pomaganie w rozpoznaniu predyspozycji zawodowych  :

• Wdrażanie uczniów do samopoznania, analizowania zainteresowań, preferencji zawodowych, uzdolnień, umiejętności, cech osobowości, mocnych i słabych stron
• Rozbudzanie aspiracji zawodowych , motywowanie do działania, rozbudzanie aktywności poznawczej
• Wyrobienie w uczniach pozytywnych postaw wobec pracy, kształtowanie szacunku wobec pracy
• Wyzwalanie wewnętrznego potencjału uczniów
• Kształtowanie umiejętności sprawnego komunikowania, autoprezentacji, radzenia sobie ze stresem
• Przełamywanie barier emocjonalnych
• Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej i współdziałania w grupie
• Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności
• Przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych: egzamin, poszukiwanie pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu, adaptacja do nowych warunków, bezrobocie
• Uświadamianie różnorodności świata zawodów
• Dostarczanie informacji o zawodach, przedstawianie charakterystyk zawodów i  specjalności zgodnie z klasyfikacją zawodów
•  Poszerzanie wiedzy na temat specyfiki zawodów, specjalizacji
•  Zwrócenie uwagi konieczne predyspozycje, ewentualne przeciwwskazania zdrowotnie do wykonywania poszczególnych zawodów
• Przedstawianie nowopowstających zawodów i zawodów ginących, zawodów deficytowych i nadwyżkowych
• Rozprawienie się ze stereotypami o zawodach lepszych i gorszych, typowo kobiecych, typowo męskich Zapoznanie z ofertą edukacyjnozawodową
• Gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia
•  Dostarczenie informacji o wymaganiach rynku pracy, jego potrzebach i możliwościach zatrudnienia
• Konfrontowanie samooceny ucznia z wymaganiami szkół, uczelni i zawodów -Poinformowanie uczniów o warunkach rekrutacji do szkół ponad gimnazjalnych i na uczelnie wyższe. Wspieranie uczniów w tworzeniu indywidualnych planów rozwoju i kształcenia
• Uświadomienie uczniom konieczności konfrontowania wiedzy o zawodach z wiedzą o sobie i aktualnymi trendami na rynku pracy
• Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji
• Śledzenie losów absolwentów
• Kształtowanie umiejętności rozporządzania czasem, planowania
• Określenie zgodności predyspozycji uczniów z realizowanym kierunkiem kształcenia

Cel ogólny:

• Dostarczenie wiedzy o dziecku, jego umiejętnościach, preferowanych wartościach, zdolnościach, zainteresowaniach, mocnych i słabych stronach, możliwościach psychofizycznych.
• Indywidualna praca z rodzicami uczniów, którzy wykazują problemy: zdrowotne, emocjonalne, decyzyjne, intelektualne, rodzinne itp. lub udzielanie informacji o możliwościach wsparcia w tym zakresie przez inne instytucje.;
• Pomoc rodzicom w doskonaleniu umiejętności wychowawczych oraz umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi. Uświadamianie różnorodności świata zawodów ;
• Dostarczenie informacji o zawodach, aktualnych trendach na rynku pracy ;
• Włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań informacyjnych szkoły Zapoznanie z ofertą edukacyjnozawodową -Dostarczenie informacji o ścieżkach edukacyjnych, przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa na różnych jego poziomach ;
• Zapoznanie rodziców z problematyką wyboru zawodu i możliwościami dalszego kształcenia 10 Wspieranie rodziców w tworzeniu indywidualnych planów rozwoju i kształcenia dzieci.;
• Planowanie karier edukacyjnych i zawodowych, tworzenie indywidualnych planów ;
• Przedstawienie możliwości zatrudnienia na lokalnym rynku pracy po ukończeniu wybranego typu szkoły czy kierunku studiów ;
• Prezentacja założeń pracy informacyjno –doradczej szkoły na rzecz uczniów.

Cel ogólny:

• wspieranie nauczycieli i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
• pomoc w pracy wychowawczej
• tworzenie warunków do wymiany doświadczeń, obserwacji własnych i dzielenia się wiedzą
• doskonalenie umiejętności doradczych
• aktywizowanie i podnoszenie kompetencji nauczycieli do prowadzenia orientacji zawodowej   w szkole
• diagnoza klas
• zapoznanie z programem i sprawozdaniem z jego realizacji
• nakreślenie dalszego kierunku pracy z rodzicami i młodzieżą
• określanie priorytetów dotyczących prowadzenia poradnictwa zawodowego w ramach programu wychowawczego na dany cykl kształcenia
• określenie zasad współpracy i podziału zadań z innymi pracownikami placówki szkolnej Zawodoznawstwo
• powiązanie treści programowych przedmiotu ze światem zawodów
• tematyka łącząca wiedzę przedmiotową z zagadnieniami rynku pracy Planowanie, oferta edukacyjno-zawodowa
• identyfikacja potrzeb i dostosowanie oferty edukacyjnej placówki do zmian na rynku pracy
• uświadomienie nauczycielom konieczności wplatania w treści przedmiotowe tematyki z zakresu orientacji zawodowej
• gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych
• promowanie znaczenia działań z zakresu doradztwa zawodowego i planowania kariery zawodowej w szkolnictwie
•  stałe tworzenie we współpracy z nauczycielami i koordynowanie działań w zakresie doradztwa jako spójnego systemu wewnątrzszkolnego Wspieranie uczniów w tworzeniu indywidualnych planów rozwoju i kształcenia
• pomoc nauczycielom w realizacji tematów z zakresu problematyki wyboru zawodu i możliwości kształcenia w ramach lekcji przedmiotowych
• wypracowanie materiałów pomocniczych do prowadzenia zajęć z orientacji zawodowej na godzinach wychowawczych i spotkaniach z rodzicami 12

VII.   EWALUACJA PROGRAMU

Wartość i skuteczność szkolnego programu z doradztwa zawodowego musi być poddawana ocenie w kolejnych latach pracy szkoły. W zależności od zmieniających się potrzeb elementy programu mogą być modyfikowane. Ewaluacja będzie odbywać się poprzez sprawozdania podsumowujące pracę doradcy zawodowego za I i II półrocze roku szkolnego 2024/2025 przedstawianych  na Radzie Pedagogicznej.