Zasady wyborów europejskich
01.02.2024
Co pięć lat obywatele Unii Europejskiej wybierają posłów i posłanki do Parlamentu Europejskiego. Ostatnie wybory europejskie odbyły się w maju 2019 roku. Jakie są zasady wyborów europejskich?
Wybory europejskie to jedno z największych demokratycznych głosowań na świecie. Co 5 lat wyborcy wybierają ponad 700 posłów do Parlamentu Europejskiego, którzy Cię reprezentują. Po wyborach zasiadają oni w grupach politycznych w oparciu o wspólne przekonania. Obywatele UE mogą głosować i kandydować w wyborach we własnym kraju lub w kraju UE, w którym mieszkają.
Parlament Europejski to jedyne przedstawicielstwo na poziomie międzynarodowym, w którym to obywatele dokonują bezpośredniego wyboru jego reprezentantów. Dlatego, w tych wyborach tak ważny jest Twój głos.
Twój głos decyduje o tym, jakie decyzje podejmie Parlament w sprawach, które mają znaczenie: gospodarka, energia i klimat, miejsce Europy na świecie.
Czym jest Parlament Europejski?
Wraz z przedstawicielami rządów krajów Unii Europejskiej, europosłowie i europosłanki kształtują nowe akty prawne i decydują o prawach, które mają wpływ na wszystkie aspekty życia w całej Unii Europejskiej, od wspierania gospodarki i bezpieczeństwa, po walkę z ubóstwem i ze zmianą klimatu.
Posłowie i posłanki zwracają uwagę na ważne tematy polityczne, gospodarcze i społeczne oraz stoją na straży wartości Unii Europejskiej: poszanowania praw człowieka, wolności, demokracji, równości i praworządności.
Parlament zatwierdza budżet UE i kontroluje to, jak wydawane są pieniądze. Wybiera również przewodniczącego lub przewodniczącą Komisji Europejskiej, mianuje komisarzy i pociąga ich do odpowiedzialności.
Zasady wyborów
Organizacja wyborów leży w gestii każdego kraju, ale istnieją pewne wspólne przepisy, które kraje muszą stosować.
- Wybory muszą odbyć się w ciągu czterech dni, od czwartku do niedzieli.
- Liczba posłów i posłanek do PE wybranych z danej partii politycznej jest proporcjonalna do liczby otrzymanych przez nią głosów.
- Obywatele UE mieszkający w innym kraju UE mogą tam głosować i kandydować w wyborach.
- Każdy obywatel może głosować tylko raz.
W czerwcu 2024 r. wybranych zostanie 720 posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego, o 15 więcej w porównaniu z poprzednimi wyborami.
Z reguły, łączna liczba posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego jest ustalana przed każdymi wyborami. Nie może przekroczyć 750 osób plus przewodniczący/ca.
Liczba posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego, którzy zostaną wybrani w każdym kraju w wyborach europejskich w 2024 r.:
- Niemcy: 96
- Francja: 81
- Włochy: 76
- Hiszpania: 61
- Polska: 53
- Rumunia: 33
- Holandia: 31
- Belgia: 22
- Grecja: 21
- Czechy: 21
- Szwecja: 21
- Portugalia: 21
- Węgry: 21
- Austria: 20
- Bułgaria: 17
- Dania: 15
- Finlandia: 15
- Słowacja: 15
- Irlandia: 14
- Chorwacja: 12
- Litwa: 11
- Słowenia: 9
- Łotwa: 9
- Estonia: 7
- Cypr: 6
- Luksemburg: 6
- Malta: 6
Liczba posłów i posłanek do PE wybieranych z każdego kraju UE jest ustalana przed każdymi wyborami i opiera się na zasadzie degresywnej proporcjonalności, co oznacza, że każdy poseł i posłanka do PE z większego kraju reprezentuje więcej osób niż poseł czy posłanka z mniejszego kraju. Minimalna liczba posłów i posłanek do PE z dowolnego kraju to sześcioro, a maksymalna to 96.
Głosuje się na partie krajowe czy europejskie? W wyborach biorą udział krajowe partie polityczne, ale po wybraniu, większość posłów i posłanek do PE decyduje się na przystąpienie do ponadnarodowych grup politycznych. Większość partii krajowych jest powiązana z ogólnoeuropejskimi partiami politycznymi.
Posłowie i posłanki do PE zasiadają w grupach politycznych opartych na wspólnych ideałach. Każda grupa liczy co najmniej 23 posłów i posłanek, z co najmniej jednej czwartej krajów UE. W obecnym parlamencie jest siedem grup.
Instytucje i organy Unii Europejskiej
Strona Parlamentu Europejskiego
źródło: https://elections.europa.eu/pl/