Siedemdziesiąta rocznica buntu w Olendach
29.04.2024
28 kwietnia br. w gminie Rudka obchodzono 70. rocznicę tzw. „babskiego buntu” w Olendach. W uroczystości wziął udział przedstawiciel starosty bielskiego, sekretarz powiatu dr Marek Martyniuk.
Od 1948 r. władze komunistyczne w ówczesnej Polsce przygotowywały się do nasilonej akcji kolektywizacyjnej na wsi, której apogeum nastąpiło w latach 50. Tworzenie spółdzielni i przedsiębiorstw rolnych często spotykało się jednak z czynnym oporem chłopów. Jednym z takich wydarzeń był tzw. „babski bunt” w Olendach 3 kwietnia 1954 r. w gminie Rudka, gdzie w czynnym proteście przeciwko włączeniu gruntów do tworzonej rolniczej spółdzielni produkcyjnej wzięło udział ok. trzydziestu kobiet i kilkunastu mężczyzn. Główne wydarzenia rozegrały się na olendzkich polach, gdy wjechały na nie traktory w celu zaorania miedzy oddzielającej działki rolne. To wówczas kobiety powstrzymały traktorzystów, nie zważając na strzały oddane w powietrze przez milicjantów i kładąc się pod maszyny.
Uczestników buntu dotknęły represje władz komunistycznych. Po zajściach UB aresztowało sześć kobiet i dwóch mężczyzn, uznanych za najbardziej aktywnych w wydarzeniach w dniu trzecim kwietnia. 23 września 1954 r. podczas procesu w Bielsku Podlaskim wyrokiem sądu uznano ich za winnych i skazano na kary więzienia.
Obecnie w gminie Rudka przypomniano i uczczono ówczesne wydarzenia. Uroczystość rozpoczęła się koncelebrowaną mszą św. pod przewodnictwem biskupa drohiczyńskiego Piotra Sawczuka, który w trakcie homilii przypomniał historyczne tło i okoliczności sprzeciwu sprzed lat.
Po zakończeniu mszy św. udano się do miejscowości Olendy, gdzie pod krzyżem upamiętniającym bunt i jego bohaterów złożono wiązanki kwiatów. Odsłonięto również pamiątkową tablicę informującą o wydarzeniach sprzed 70 lat. W imieniu starosty bielskiego wiązankę złożył sekretarz powiatu dr Marek Martyniuk.
pd
fot.: Tadeusz Szereszewski